Economisch zullen we allen verliezen – Paul De Grauwe

Trump belooft extra importtarieven in te voeren om de Amerikaanse industrie te beschermen. Hij wil verminderde belastingen voor ondernemers. De uitdrijving van miljoenen illegale immigranten. En een verregaande deregulering van het bedrijfsleven en de financiële sector. Dat zijn de vier pijlers van zijn economisch programma. We zullen er economisch allen mee verliezen.  

De onzaligen van Lodz - Steve Sem-Sandberg

Over het het getto van Lódz, het tweede grootste na dat van Warschau, schreef Steve Sam-Senberg het boek De onzaligen van Lódz. Net zoals Jonathan Littell in De welwillenden en Laurent Binet in Himmlers hersenen heten Heyndrich gaat het om een roman die dicht aanleunt bij de werkelijkheid. Het getto van Lódz en de protagonisten die de auteur beschrijft hebben werkelijk bestaan Onder hen de tragische Joodse leider Chaim Rumkowski, de autoritaire maar tragische voorzitter van de Judenrat. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Het beest Amerika – Jill Lepore

Trump liegt en bedriegt, pleegt zelfs hoogverraad maar hij komt overal mee weg. Zijn electoraat is bereid elk gedrag van hem te accepteren, zijn partij bestaat slechts uit lafhartige jaknikkers en hij werd pardoes opnieuw tot president gekozen. Ik kan slechts vaststellen dat de checks and balances in de VS zoek zijn geraakt en ik vrees dat het heel lang gaat duren voor die weer teruggevonden worden. Recensie door Enno Nuy.

Harris versus Trump – Ivan Vandermeersch

Vrijheid komt te voet en gaat te paard. Kamala Harris pleit voor een Amerika waarin vrijheid, verantwoordelijkheid en respect voor de ander centraal staan, gericht op rechtvaardigheid en inclusiviteit. Donald Trump staat voor een ‘vrijheid’ die selectief en polariserend werkt, gericht op controle en uitsluiting. Voor hem is vrijheid geen universeel recht, maar een voorrecht voor enkelen.

Lichteters – Zoë Schlanger

Steeds meer wetenschappers stellen dat planten intelligente wezens zijn, in de zin dat ze informatie kunnen verwerken en weloverwogen beslissingen kunnen nemen. Deze wetenschappers hebben zich verenigd in de Society of Plant Signaling and Behaviour. Planten hebben dan wel geen hersens of zenuwcellen, maar twee van de meest voorkomende neurotransmitters in dierlijke hersenen komen ook in planten voor: glutamaat en glycine.

Van kinderwieg tot soldatengraf – Kevin Prenger

In zijn boek Van kinderwieg tot soldatengraf. Onderwijs en indoctrinatie in Hitlers Duitsland geeft de Nederlandse publicist Kevin Prenger een indringend beeld van de manier en de schaal waarop de Duitse jongeren op scholen en universiteiten, in de Hitlerjugend en de Bund Deutscher Mädel, werden gehersenspoeld en klaargemaakt om zich als toekomstige soldaten en moeders volledig ten dienste te stellen van de Führer. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Brulaap of Reiki? – Enno Nuy

Ik stoor me aan Stine Jensen als ze gerespecteerde atheïsten voor brulapen uitmaakt. En theologen moeten, maar voor eigen parochie preken, ik kan niets met hun onwetenschappelijke geleuter. Laten we gewoon met elkaar in gesprek blijven en niet al te bang zijn voor die rare stigmatisering door anderen. Zelf ben ik al ruim 25 jaar in gesprek met een goede vriend, hij gelovig, ik atheïst. We zijn elkaar in die 25 jaar geen millimeter nader gekomen! Maar we zijn nog steeds goede vrienden, het kan dus wel.

De Kampen – Annemie Reyntjens

In De kampen. Geschiedenis van de concentratiekampen in Europa tijdens WOII bespreekt de Belgische historica Annemie Reyntjens de oprichting, de werking, de specificiteit, de bevrijding en het memoriaal van de belangrijkste kampen waar de gevangenen dwangarbeid moesten verrichten en/of vermoord werden. Wel staan er fouten in en ontbreken er een bibliografie en bronvermeldingen. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Ook bij AI moet de mens centraal staan – Ivan Vandermeersch

Verantwoordelijk individualisme, toegepast op het tijdperk van Artificiële Intelligentie, zorgt ervoor dat de mens centraal staat. Zo kunnen we een samenleving opbouwen waarin de technologie in dienst staat van vrijheid, verantwoordelijkheid en innovatie, met respect voor onze fundamentele rechten. Het is door het ontwikkelen van kritische en autonome individuen dat we voordeel kunnen halen uit AI en tegelijk een inclusieve samenleving kunnen uitbouwen.

Mijn bericht aan de wereld – Jan Karski

Hoe het ook zij, niemand kan erom heen dat Jan Karski de wereld al in 1942 kond deed van het afschuwelijke lot dat de (Poolse) joden beschoren was, nog even afgezien van het feit dat de nazi’s al in de vroege jaren dertig concentratiekampen oprichtten en je moest wel grenzeloos naïef zijn te willen geloven dat wie daar opgeborgen werd er zonder kleerscheuren van af zou komen. Recensie door Enno Nuy.

Eén lastig zinnetje ondermijnt het Vlaamse regeerakkoord - Paul De Grauwe

De voorstanders van dit beleid willen de werkingskosten verminderen omdat die naar de ‘overheid’ zouden gaan en dus in een grote zwarte put zullen verdwijnen. De feiten zijn dat dit beleid de kwaliteit van de collectieve dienstverlening, waarvan ‘mensen’ genieten, nog verder zal ondermijnen. Waarna de voorstanders van dit beleid zullen beweren dat de inefficiëntie van de overheid als maar stijgt en dus minder naar de overheid moet gaan.

Elyssa – Irene Vallejo

Aeneas heeft genoeg van oorlog, haat en wraak en zegt: “Onze wereld, met alle misdaden, onrecht en rampen, is een wrede plek. Ik wens die bloedige erfenis niet aan onze kleinkinderen over te dragen.” Wij weten dat hij er niet in slaagde zijn edele voornemens te realiseren. Dat is de goden niet gelukt en ook een halfgod viste achter het net. Heeft de mens dan eigenlijk wel een kans? U mag het zeggen. Recensie door Enno Nuy.

Verantwoordelijkheid en oordeel – Hannah Arendt

Is moreel gedrag vanzelfsprekend? Hannah Arendt verwerpt het en wijst naar de morele ineenstorting in nazi-Duitsland waar zelfs het gebod ‘Gij zult niet doden’ finaal werd omgekeerd tot ‘Gij zult doden’. Bij morele overwegingen over zijn gedrag kan de mens alleen bij zichzelf te rade gaan. Misdaden blijven misdaden, ook al worden ze door een regering gewettigd, aldus Arendt. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Mijn grootmoeder verdient deze gemene natrap van de paus niet - Alana Herman

Paus Franciscus eindigde zijn bezoek aan België met de mededeling dat hij van plan is de procedure om koning Boudewijn zalig te verklaren, op te starten. Hij noemde de gewezen koning “een moedige man” omdat hij weigerde om “een moorddadige wet” te ondertekenen en daarvoor ontslag nam. Als kleindochter van wijlen Lucienne Herman-Michielsens is dit voor mij een klap in het gezicht en een volstrekt onaanvaardbare, en afschuwelijke uitspraak.

Zo oud als de tijd – Gerard Koolschijn

Koolschijn koestert geen enkele hoop voor de menselijke soort, dat is wel duidelijk. Er is ook niet veel aanleiding om dat wel te doen, vrees ik. Toch zou ik graag nog eens vijfenzeventig jaar leven om net als Simone de Beauvoirs Fosca te zien hoe het mensenras voortploetert. En anders dan Koolschijn vind ik de zoektocht naar buitenaards leven razend fascinerend maar het voert te ver om daarover hier en nu verder uit te weiden. Recensie door Enno Nuy.

Opstand – Marijn Kruk

Historicus en journalist Marijn Kruk schreef met Opstand een verkenning van het rechts-radicale gedachtegoed. De strijd tussen moderniteit en antimoderniteit lijkt op die tussen verlichting en contraverlichting. Individu tegenover gemeenschap, autonomie en rationaliteit tegenover de onderwerping aan een zingevende hiërarchische natuurlijke orde. Beweeglijkheid en vloeibaarheid tegenover de overgeleverde traditie. Recensie door Enno Nuy.

De supernota bevat een fictie en een verborgen agenda – Paul De Grauwe

Het lijkt erop dat de supernota een starve the beast-strategie verbergt. Op een moment dat het begrotingstekort onhoudbaar hoog is, stelt Bart De Wever een netto belastingvermindering van drie miljard euro voor. Als een toekomstige coalitie dat voorstel overneemt, zal dat ongetwijfeld de toekomstige budgettaire tekorten verder doen stijgen en zal die coalitie dan ‘verplicht’ zijn om nog meer te snoeien in de overheidsuitgaven.

Het is maar tien uur sporen naar Berlijn – Mies Bouhuys

Het leven van de veel te jong gestorven Ed Hoornik werd getekend door zijn onuitwisbare herinneringen uit Dachau. Bouhuys slaagt erin een heel mooi en intens portret van haar dichter-echtgenoot te schetsen. De dichter die feilloos aanvoelde wie de vertrapten en kanslozen waren. Hij kende slechts één modus: de betrokken dichter die nooit hoefde te twijfelen over wie zijn solidariteit behoefde, verdiende. Recensie door Enno Nuy.