Een Vlaamse MR? Non merci! – Mathias De Clercq
“Ik zie soms een beetje Trump in mijn voorzitter. En dat is naar mijn mening niet de richting die onze partij moet uitgaan”, zei Jean-Luc Crucke toen hij in 2022 ontslag nam uit de MR. Hij verklaarde dat hij de waarden die hij koestert voor een liberale, ecologische en sociale politiek, niet meer terugvond in de leiding van de MR. Daarbij nam hij ook afstand van het agressieve en denigrerende taalgebruik van Georges-Louis Bouchez ten aanzien van andersdenkenden, dat volgens Crucke dodelijk is voor de democratie.
Vorige week gaf Bouchez daar opnieuw een staaltje van weg, tijdens een debat aan de UCLouvain over het conflict in Gaza. Hij verklaarde toen dat er van een genocide in Gaza geen sprake is, “omdat de Palestijnse bevolking er sinds 1940 verviervoudigd” zou zijn. Dat geeft weer eens aan dat de MR-leider onvoorwaardelijk de nieuwe Israëlische aanvallen op Gaza goedkeurt. Daarbij vallen nochtans weer duizenden onschuldige slachtoffers, vooral vrouwen en kinderen. Dat Bouchez de moorddadige raid van Hamas op 7 oktober 2023 ten strengste veroordeelt, is terecht, maar zijn blindheid voor het enorme leed van de Palestijnen getuigt van een ongeziene harteloosheid.
Geniale aanval
Bouchez vaart al langer een populistische koers, hij voedt graag de controverse. De Israëlische bieperaanval in Libanon, die het leven kostte aan 37 mensen onder wie onschuldige burgers en kinderen, noemde hij geniaal. Van het Hongarije van Viktor Orban kunnen we volgens Bouchez nog iets leren. Elon Musk vindt hij te gek. En een minister van Cultuur, die hebben we volgens hem niet nodig. Het is een Trumpiaanse manier van politiek bedrijven die ik als liberaal verafschuw. Het is een teken dat hij niet de weg van een liberale, maar van een illiberale wereldorde bewandelt.
Het politieke discours van Bouchez is verengd tot een louter economisch verhaal waarin vooral de zwaksten in de samenleving het moeten ontgelden. Wat mij vooral stoort, is zijn gebrek aan humanisme, dat nochtans de kern vormt van het liberalisme. We leven in een tijd waarin onze individuele rechten en vrijheden, onze democratische grondslagen en onze politieke en sociale verworvenheden onder druk staan. Een tijd ook waarin mensen met een andere afkomst, migranten en asielzoekers, als uitschot behandeld worden.
Bouchez noemt zijn MR de behoeder tegen extreemrechts in Wallonië, maar loopt zelf voortdurend extreemrechts achterna. Zijn kersverse kabinetschef Rudy Aernoudt gaat er zelfs prat op goede banden te onderhouden met Vlaams Belang en verzet zich tegen het cordon sanitaire. Eerder zette Bouchez de deuren van zijn partij wijd open voor overlopers van het uiterst rechtse Chez Nous.
Opnieuw scherpstellen
Intussen probeert Bouchez onze liberale partij in Vlaanderen te annexeren, en sommigen laten zich verleiden door zijn sirenenzang. Mijn boodschap aan hem is dat de Vlaamse liberalen wel zelf uit het dal zullen klimmen. We zullen samen onze strijdpunten opnieuw scherpstellen en met de kracht van onze overtuiging een eigentijds en enthousiasmerend verhaal schrijven waarin we onze humanistische grondslagen niet zullen verloochenen.
Het liberalisme is meer dan een politieke doctrine met de democratie en de rechtsstaat als belangrijkste pijlers. Het is, zoals de Canadese politicoloog en filosoof Alexandre Lefebvre in zijn boek Liberalism as a way of life schrijft, ook een ethische doctrine gebaseerd op vrijheid, verdraagzaamheid en wederzijds respect. Een doctrine van eerlijkheid, zelfbeheersing en standvastigheid, van beschaafdheid, nederigheid en behulpzaamheid, van waardigheid, redelijkheid en generositeit. In Vlaanderen hebben we geen nood aan nog meer rechts-populisme. Dat bestaat al, in overvloed. Een Vlaamse MR? Non merci.
Mathias De Clercq
De auteur is burgemeester van Gent
