Boeken — Meer teksten — Liberales

Liberales is een onafhankelijke denktank binnen de Liberale Beweging, een collectief van kritisch liberaal geïnspireerde individuen die zich tot doel stellen in dialoog te gaan en kennis, inzicht en informatie te verwerven en te verspreiden in een streven naar een meer liberale samenleving.

Teksten

All in Boeken

De onzaligen van Lodz - Steve Sem-Sandberg

Nov 17

Nov 17 De onzaligen van Lodz - Steve Sem-Sandberg

Over het het getto van Lódz, het tweede grootste na dat van Warschau, schreef Steve Sam-Senberg het boek De onzaligen van Lódz. Net zoals Jonathan Littell in De welwillenden en Laurent Binet in Himmlers hersenen heten Heyndrich gaat het om een roman die dicht aanleunt bij de werkelijkheid. Het getto van Lódz en de protagonisten die de auteur beschrijft hebben werkelijk bestaan Onder hen de tragische Joodse leider Chaim Rumkowski, de autoritaire maar tragische voorzitter van de Judenrat. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Het beest Amerika – Jill Lepore

Nov 9

Nov 9 Het beest Amerika – Jill Lepore

Trump liegt en bedriegt, pleegt zelfs hoogverraad maar hij komt overal mee weg. Zijn electoraat is bereid elk gedrag van hem te accepteren, zijn partij bestaat slechts uit lafhartige jaknikkers en hij werd pardoes opnieuw tot president gekozen. Ik kan slechts vaststellen dat de checks and balances in de VS zoek zijn geraakt en ik vrees dat het heel lang gaat duren voor die weer teruggevonden worden. Recensie door Enno Nuy.

Lichteters – Zoë Schlanger

Nov 3

Nov 3 Lichteters – Zoë Schlanger

Steeds meer wetenschappers stellen dat planten intelligente wezens zijn, in de zin dat ze informatie kunnen verwerken en weloverwogen beslissingen kunnen nemen. Deze wetenschappers hebben zich verenigd in de Society of Plant Signaling and Behaviour. Planten hebben dan wel geen hersens of zenuwcellen, maar twee van de meest voorkomende neurotransmitters in dierlijke hersenen komen ook in planten voor: glutamaat en glycine.

Van kinderwieg tot soldatengraf – Kevin Prenger

Oct 25

Oct 25 Van kinderwieg tot soldatengraf – Kevin Prenger

In zijn boek Van kinderwieg tot soldatengraf. Onderwijs en indoctrinatie in Hitlers Duitsland geeft de Nederlandse publicist Kevin Prenger een indringend beeld van de manier en de schaal waarop de Duitse jongeren op scholen en universiteiten, in de Hitlerjugend en de Bund Deutscher Mädel, werden gehersenspoeld en klaargemaakt om zich als toekomstige soldaten en moeders volledig ten dienste te stellen van de Führer. Recensie door Dirk Verhofstadt.

De Kampen – Annemie Reyntjens

Oct 24

Oct 24 De Kampen – Annemie Reyntjens

In De kampen. Geschiedenis van de concentratiekampen in Europa tijdens WOII bespreekt de Belgische historica Annemie Reyntjens de oprichting, de werking, de specificiteit, de bevrijding en het memoriaal van de belangrijkste kampen waar de gevangenen dwangarbeid moesten verrichten en/of vermoord werden. Wel staan er fouten in en ontbreken er een bibliografie en bronvermeldingen. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Mijn bericht aan de wereld – Jan Karski

Oct 12

Oct 12 Mijn bericht aan de wereld – Jan Karski

Hoe het ook zij, niemand kan erom heen dat Jan Karski de wereld al in 1942 kond deed van het afschuwelijke lot dat de (Poolse) joden beschoren was, nog even afgezien van het feit dat de nazi’s al in de vroege jaren dertig concentratiekampen oprichtten en je moest wel grenzeloos naïef zijn te willen geloven dat wie daar opgeborgen werd er zonder kleerscheuren van af zou komen. Recensie door Enno Nuy.

Elyssa – Irene Vallejo

Oct 7

Oct 7 Elyssa – Irene Vallejo

Aeneas heeft genoeg van oorlog, haat en wraak en zegt: “Onze wereld, met alle misdaden, onrecht en rampen, is een wrede plek. Ik wens die bloedige erfenis niet aan onze kleinkinderen over te dragen.” Wij weten dat hij er niet in slaagde zijn edele voornemens te realiseren. Dat is de goden niet gelukt en ook een halfgod viste achter het net. Heeft de mens dan eigenlijk wel een kans? U mag het zeggen. Recensie door Enno Nuy.

Verantwoordelijkheid en oordeel – Hannah Arendt

Oct 4

Oct 4 Verantwoordelijkheid en oordeel – Hannah Arendt

Is moreel gedrag vanzelfsprekend? Hannah Arendt verwerpt het en wijst naar de morele ineenstorting in nazi-Duitsland waar zelfs het gebod ‘Gij zult niet doden’ finaal werd omgekeerd tot ‘Gij zult doden’. Bij morele overwegingen over zijn gedrag kan de mens alleen bij zichzelf te rade gaan. Misdaden blijven misdaden, ook al worden ze door een regering gewettigd, aldus Arendt. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Zo oud als de tijd – Gerard Koolschijn

Oct 1

Oct 1 Zo oud als de tijd – Gerard Koolschijn

Koolschijn koestert geen enkele hoop voor de menselijke soort, dat is wel duidelijk. Er is ook niet veel aanleiding om dat wel te doen, vrees ik. Toch zou ik graag nog eens vijfenzeventig jaar leven om net als Simone de Beauvoirs Fosca te zien hoe het mensenras voortploetert. En anders dan Koolschijn vind ik de zoektocht naar buitenaards leven razend fascinerend maar het voert te ver om daarover hier en nu verder uit te weiden. Recensie door Enno Nuy.

Opstand – Marijn Kruk

Sep 10

Sep 10 Opstand – Marijn Kruk

Historicus en journalist Marijn Kruk schreef met Opstand een verkenning van het rechts-radicale gedachtegoed. De strijd tussen moderniteit en antimoderniteit lijkt op die tussen verlichting en contraverlichting. Individu tegenover gemeenschap, autonomie en rationaliteit tegenover de onderwerping aan een zingevende hiërarchische natuurlijke orde. Beweeglijkheid en vloeibaarheid tegenover de overgeleverde traditie. Recensie door Enno Nuy.

Het is maar tien uur sporen naar Berlijn – Mies Bouhuys

Sep 9

Sep 9 Het is maar tien uur sporen naar Berlijn – Mies Bouhuys

Het leven van de veel te jong gestorven Ed Hoornik werd getekend door zijn onuitwisbare herinneringen uit Dachau. Bouhuys slaagt erin een heel mooi en intens portret van haar dichter-echtgenoot te schetsen. De dichter die feilloos aanvoelde wie de vertrapten en kanslozen waren. Hij kende slechts één modus: de betrokken dichter die nooit hoefde te twijfelen over wie zijn solidariteit behoefde, verdiende. Recensie door Enno Nuy.

Morele ambitie – Rutger Bregman

Sep 4

Sep 4 Morele ambitie – Rutger Bregman

‘De grootste verspilling van onze tijd is de verspilling van talent. Er zijn miljoenen mensen die de wereld een betere plek zouden kunnen maken, maar dat niet doen. Mensen die vastzitten in zinloze of gewoon schadelijke banen. Er is een tegengif voor dat gevoel van leegte; het heet morele ambitie,’ aldus historicus en schrijver Rutger Bergman, en hij heeft overschot van gelijk. Dit geweldige boek moet breed gelezen worden. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Vrijheid, Gelijkheid, Burgerschap - Fernando Savater

Aug 29

Aug 29 Vrijheid, Gelijkheid, Burgerschap - Fernando Savater

Savater opent met de centrale boodschap van Kant over de Verlichting: ‘Durf je eigen verstand te gebruiken!’ waarmee hij resoluut stelling neemt voor het het recht op zelfbeschikking van elke mens, zonder evenwel de plicht tegenover de medemens te vergeten. Zo houdt hij een gepassioneerd pleidooi voor een democratisch burgerschap waarin ‘iedereen dezelfde aanspraak kan maken op veiligheid en welzijn, maar ook dat iedereen dezelfde verplichtingen heeft daaraan bij te dragen’. Recensie door Dirk Verhofstadt

De weg naar onvrijheid – Timothy Snyder

Aug 27

Aug 27 De weg naar onvrijheid – Timothy Snyder

Dit boek De weg naar onvrijheid is een heldere en krachtige geschiedschrijving van de moderne tijd vanaf de beide wereldoorlogen. (Alleen China komt in dit boek niet aan bod). De misdadigheid van de Russen spat van iedere pagina af. Wie zich een beeld wil vormen van de geopolitieke ontwikkelingen vanaf het midden van de twintigste eeuw, kan niet om dit boek heen. Recensie door Enno Nuy.

Perspectieven – Laurent Binet

Aug 24

Aug 24 Perspectieven – Laurent Binet

Perspectieven van Laurent Binet is een heerlijke who dunnit in een verrassend tijdperk, een magistrale roman over de zeggenschap van de kunstenaar over zijn werk, over de tijdgeest die bepaalde kunstuitingen niet meer wenst te waarderen, ja zelfs in de ban doet. Overkomt ons dat niet ook nu, meer dan vijfhonderd jaar nadat de Medici’s hun stempel drukten op Florence? Recensie door Enno Nuy.

Het absurde universum - Patrick Chatelion Counet

Jul 30

Jul 30 Het absurde universum - Patrick Chatelion Counet

Volgens Counet is de moderne westerse natuurwetenschap een kind van de theologie maar dat is volstrekte onzin. Ja, Thomas van Aquino meende dat de theologie boven alle wetenschappen stond maar dat was een volstrekt misplaatste claim van de Katholieke kerk in de duistere jaren van de Middeleeuwen. De schrijver oreert dan over de onkenbaarheid van god, maar dat is niets anders dan een trucje om hem a priori te vrijwaren van kritiek. Recensie door Enno Nuy.

De nek van de giraf - Judith Schalansky

Jul 30

Jul 30 De nek van de giraf - Judith Schalansky

“Zo vertelt deze roman, ook al speelt hij zich af in een onbelangrijke regio in het Oosten van Duitsland, waar een paar decennia geleden nog een dictatuur heerste, over een mens die weigert bij te leren en die probeert alle ervaringen te vermijden die haar wereldbeeld aan het wankelen zouden kunnen brengen. En zulke mensen zijn er overal, op de hele wereld,” schrijft Schalansky. Zo is het maar net! Recensie door Enno Nuy.

Morele Ambitie – Rutger Bregman

Jul 23

Jul 23 Morele Ambitie – Rutger Bregman

Bregman behoort tot de groep van vooruitgangsoptimisten. De kritiek is dan dat die optimisten te naïef zouden zijn door bijvoorbeeld te geloven dat technologie de wereldproblemen vanzelf gaat oplossen. Maar Bregman maakt heel duidelijk dat die technologische innovaties niet vanzelf komen. Ze komen van mensen met morele ambitie. Recensie door Stijn Bruers.

Op het scherp van de snede - Floris van den Berg en Rudy Schreijnders (red.)

Jul 23

Jul 23 Op het scherp van de snede - Floris van den Berg en Rudy Schreijnders (red.)

Ik ben sinds een week lid van De Vrije Gedachte. Enkele weken geleden vroeg de voorzitter mij of ik Op het scherp van de snede: Vrijdenkersboek 2024 wilde bespreken. Het mocht best een kritische bespreking worden. Dat leek en lijkt mij voor de hand te liggen. Vrijdenken betekent kritisch durven bevragen, niet in de laatste plaats je eigen opvattingen. Recensie door Martin Harlaar.

Liberalism as a way of life – Alexandre Lefebvre

Jul 18

Jul 18 Liberalism as a way of life – Alexandre Lefebvre

Het klopt dat we de laatste tien jaar een wereldwijde erosie meemaken van liberaal democratische normen, van groeiende ongelijkheid en milieuschade, maar het liberalisme heeft in de voorbije 50 jaar wel de cultuuroorlog gewonnen. “Het liberalisme is onze poriën binnengedrongen om diepgaand en persoonlijk vorm te geven aan wie we zijn.” Het liberalisme als een manier van leven, nodigt je uit om erin te duiken. Recensie door Dirk Verhofstadt.