All in Boeken

Botsende beschavingen - Samuel Huntington

Wie de illusie zou koesteren dat de westerse liberale en democratische denkbeelden mondiaal kunnen worden opgelegd moet Botsende Beschavingen lezen. Aan de hand van cijfers en evoluties toont Huntington aan dat conflicten niet op politieke en ideologische basis worden uitgevochten maar wel op culturele, etnische en maatschappelijke gronden. “De illusie van harmonie aan het eind van de Koude Oorlog werd spoedig verstoord door om zich heen grijpende etnische conflicten en ‘etnische zuiveringen’.” Recensie door Dirk Verhofstadt.

Bardot, Fallaci, Houellebecq en Wilders - Paul Cliteur

‘Als hedendaagse natiestaten een consistent contraterrorismebeleid willen ontwikkelen, dan zullen ze moeten weten welke ideeën ze moeten bestrijden,’ aldus Cliteur. Veel van de oorzaken zijn te vinden in de letterlijke interpretatie van ‘heilige teksten’. Het islamisme is het probleem, en het wordt tijd dat we dat durven te erkennen. De argumentatie van Cliteur dat men Wilders niet had mogen veroordelen, betekent niet dat hij de ideeën van Wilders omarmt. En dat is juist de sterkte van zijn boek. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Bloemen der duisternis - Aharon Appelfeld

Vanaf de start van de Operatie Barbarossa in de zomer van 1941 werden de Joden systematisch vermoord. Ouders probeerden hun kinderen te verstoppen of mee te geven aan lokale boeren om ze, vaak voor veel geld, weg te stoppen voor de Duitse moordenaars en hun handlangers. Appelfeld verhaalt hoe een Joodse moeder wanhopig poogt zo’n boer te vinden voor haar zoon. Dat is niet eenvoudig want op het helpen van Joden staat de doodstraf en de boeren zelf ‘kennen geen naastenliefde maar worden gedreven door winstbejag’. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Ik niet - Joachim Fest

De vader van Joachim Fest heeft nooit toegegeven aan de totalitaire lokroepen die zoveel anderen hadden verleid. ‘De les van de nazi-jaren luidde voor mij: de heersende opinie weerstaan en er niet eens gevoelig voor zijn,’ schrijft Joachim Fest.  Hieruit blijkt de innige overtuiging van zijn vader dat geen enkel totalitair systeem deugt. Het verhaal over zijn vader is in die zin een verademing omdat ze haaks staat op de talloze verhalen van Duitsers die zich conformeerden aan het nationaal socialisme. Recensie door Dirk Verhofstadt.

De onvoltooide - Yasmine Allas

De Nederlandse romanschrijfster van Somalische afkomst Yasmine Allas is het stadium van de autobiografie voorbij. Terwijl ze in haar vorige boek Een nagelaten verhaal nog gretig in haar persoonlijke verleden groef om haar verbeeldingskracht in te kleuren, laat ze nu al haar ankers los en beschrijft ze in De onvoltooide een compleet verzonnen liefdesverhaal tussen twee mensen die elkaar oprecht graag zien. Maar toch lukt het hen niet om tot een ware liefdesrelatie te komen. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Zijn we gék geworden - Alla Berkéwicz

Fundamentalisten hebben vijanden nodig. Dat is een centrale gedachte in het essay Zijn we gék geworden van de Duitse schrijftser Ulla Berkéwicz. Het is een bijzonder harde analyse van het hedendaagse fundamentalisme dat opgang maakt binnen de wereld van de drie monotheïstische godsdiensten. De wereld globaliseert, of we dat nu leuk vinden of niet, maar sinds 11 september zijn de wegen naar de toekomst uiteen gegaan. De profeten van het ‘ware’ geloof hebben opnieuw de macht in handen. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Badenheim 1939 - Aharon Appelfeld

In het voorjaar 1939 bereidt Badenheim, een Oostenrijks vakantieoord, zich voor op het zomerseizoen. De bezoekers zijn joods en de kleine drama’s in het hotel maskeren een aanzwellende dreiging die de gasten niet onder ogen durven zien. Ze zijn zo bevangen door hun triviale, dagelijkse bezigheden dat ieder signaal van hun aanstaande noodlot aan hen voorbijgaat. Het zijn de laatste dagen in een wereld die kort daarna volledig ineen zal storten. Tot dan gaat alles zijn gewone gangetje. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Het kan wel! Armoede hoeft niet - Peter Singer

Singer grijpt de lezer bij de keel. ‘Staat er een flesje mineraalwater naast u op tafel terwijl u dit leest?’, zo vraagt hij. Als dat het geval is dan hebt u geld teveel want u kunt evengoed veilig leidingwater uit de kraan drinken, en dat geld zou goed van pas komen voor de één miljard mensen die elke dag moeten rondkomen met een bedrag dat lager is dan het blikje frisdrank of water dat naast u staat. De auteur wil de lezer aanzetten om ‘na te denken over onze verplichtingen aan mensen die in extreme armoede leven’. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Vrijheid is vooruitgang - Amartya Sen

De Indische Nobelprijswinnaar voor Economie Amartya Sen is een hartstochtelijk voorstander van de vrijheid als oplossing voor tal van maatschappelijke problemen. Hij gelooft oprecht dat een zo groot mogelijke persoonlijke vrijheid kan bijdragen tot een betere samenleving. De vrijheid van handelen en ondernemen, die door etatisten worden beschouwd als de oorzaken van menselijke ellende, zijn voor hem juist de voorwaarden om niet te vervallen in een nieuwe vorm van onvrijheid en slavernij. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Verantwoordelijkheid en oordeel - Hannah Arendt

Is moreel gedrag vanzelfsprekend? Hannah Arendt verwerpt het en wijst terecht naar de morele ineenstorting in nazi-Duitsland waar zelfs het gebod ‘Gij zult niet doden’ finaal werd omgekeerd tot ‘Gij zult doden’. Bij morele overwegingen over zijn gedrag kan de mens alleen bij zichzelf te rade gaan. Moreel gedrag heeft niets te maken met gehoorzaamheid aan welke wet dan ook die wordt opgelegd. Misdaden blijven misdaden, ook al worden ze door een regering gewettigd, aldus Arendt. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Hoofddoek en maagdenvlies - Mona Eltahawy

Eltahawy, die geboren werd in Egypte, nadien verhuisde naar Londen en daarna terechtkwam in Saoedi-Arabië, droeg zelf jarenlang doelbewust een hoofddoek, maar deed hem uiteindelijk af uit woede voor het hypocriete en misogyne gedrag van zoveel moslimmannen die er enkel op uit zijn hun machtspositie te vrijwaren. ‘Wij Arabische vrouwen leven in een cultuur die fundamenteel vijandig tegenover ons staat en wordt beheerst door mannen die alleen maar minachting voor ons voelen,’ zo schrijft ze. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Vooruitgang - Johan Norberg

Johan Norberg schrijft tegen het doemdenken in. Zijn boodschap is radicaal positief. We hebben als homo sapiens meer vooruitgang geboekt in de afgelopen 100 jaar dan in de eerste 100.000 jaar van de menselijke geschiedenis. De afgelopen 25 jaar hebben elke dag 285.000 meer mensen toegang gekregen tot veilig water en in de afgelopen 50 jaar is de armoede in de wereld meer afgenomen dan in de voorgaande 500 jaar. Nagenoeg alles staat er opmerkelijk beter voor dan ooit het geval is geweest. Recensie door Dirk Verhofstadt.

The Making Of - Ann Meskens

Over de kenmerken, het belang en de betekenis van hedendaagse – vooral plastische – kunst schreef de Vlaamse filosofe en Tati-gepassioneerde Ann Meskens het opmerkelijke boek The making Of. Gedurende twee jaar was ze gastschrijver aan de Amsterdamse Gerrit Rietveld Academie, de meest gerenommeerde hogeschool voor beeldende kunst met bijna de helft studenten die uit het buitenland komen die er les krijgen van zowat 200 docenten, kunstenaars, filosofen en ontwerpers. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Kijken naar de pijn van anderen - Susan Sontag

Elke dag worden we overspoeld met beelden over oorlog, geweld en terreur. Wat doet die dagelijkse portie wreedheid en verschrikking met ons? Worden we erdoor beïnvloed? Krijgen we een afkeer voor geweld? Of leidt het juist naar wraak? In haar boek Kijken naar de pijn van anderen maakt Susan Sontag duidelijk hoe beelden kunnen aanzetten wraak of gène en bespreekt ze bekende afbeeldingen van wreedheden, van de schilderijen van Goya tot de beelden van 9/11. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Wereldrijk voor een dag - Amy Chua

In Wereldrijk voor een dag beschrijft Amy Chua een reeks overeenkomsten tussen het Perzische en Romeinse imperium, de Chinese Tangdynastie, het Mongoolse, Nederlandse en Britse rijk, en de VS. Elk op zich zijn deze grootmachten er in de loop van de geschiedenis in geslaagd een groot deel van de wereld te onderwerpen of hun zienswijzen op te leggen. De meest opvallende gelijkenis was hun strategische tolerantie en hun vermogen om het talent van hun rivalen aan te trekken en in dienst te stellen van zichzelf. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Kosmopoliet & Krottenwijk - Ralf Bodelier

Steeds meer mensen, zeker in het Westen, zijn bevreesd dat ze hun welvaart zullen verliezen. Daarom kiezen ze voor nationalisten en populisten die de illusie hoog houden dat we kunnen behouden wat we hebben. Vandaar ook het succes van partijen die ontwikkelingshulp verafschuwen als weggesmeten geld. Toch kan dit alleen maar een tijdelijke inzinking van het internationale geweten zijn. De toenemende interdependentie tussen staten, bedrijven en mensen zorgt voor steeds meer kosmopolitisme. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Identity and violence - Amartya Sen

Zoveel jaar geleden schreef Samuel Huntington The Clash of Civilizations and the Remaking of World Order waarin hij wees op de spanning tussen beschavingen. In zijn nieuw boek Identity and violence maakt de Indische Nobelprijswinnaar Amartya Sen brandhout van deze visie. Mensen zijn niet lid van één bepaalde groep en hebben niet één specifieke en vastomlijnde identiteit. De opdeling en opsluiting van mensen in één specifieke identiteit leidt tot gevoelens van meerderwaardigheid en geweld. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Mijn broer bijvoorbeeld - Uwe Timm

Mijn broer bijvoorbeeld is een uiterst persoonlijke roman waarin Uwe Timm zich voor het eerst verdiept in de nationaal-socialistische tijd. Hij gaat de pijnlijke confrontatie aan met het dagboek van zijn in de Oekraïne gesneuvelde, zestien jaar oudere broer, Karl-Heinz die zich in 1942 als vrijwilliger bij de SS-Totenkopfdivisie aanmeldde en niet uit Rusland terugkeerde. Het is niet alleen een speurtocht naar de motieven van zijn oudere broer maar ook een poging om inzicht te krijgen in zijn eigen levensgeschiedenis. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Gesluierde vrijheid - Naema Tahir

Moslimmannen zullen dit boek aangrijpen om te verkondigen dat er geen druk bestaat, dat vrouwen zichzelf kunnen zijn, dat het Westen zich niet moet moeien met hun religieuze waarden. Dit boek verschaft hen een alibi. Tijd om daar tegen in te gaan. Mensenrechten zijn universeel en hebben voorrang op culturele en religieuze gebruiken. Het gelijkheidsprincipe tussen vrouwen en mannen verdraagt geen uitzonderingen. Want juist in die uitzonderingen zit de kiem voor onderdrukking. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Tussen burgerpak en blauwe kiel - Guy Schrans

“Er bestaan tal van misverstanden over het liberalisme. Voor sommigen is het een ander woord voor conservatisme, bourgeois, kapitalisme, egoïsme, onverschilligheid voor wie het moeilijk heeft, enz… De geschiedenis leert nochtans dat het liberalisme een progressieve en optimistische beweging is die opkomt voor de vrijheid en de zelfbeschikking van alle mensen, voor gelijke kansen, sociale rechtvaardigheid en mensenrechten,” schrijft prof. em. Guy Schrans in Tussen burgerpak en blauwe kiel. Recensie door Dirk Verhofstadt.