Meer teksten — Liberales

Liberales is een onafhankelijke denktank binnen de Liberale Beweging, een collectief van kritisch liberaal geïnspireerde individuen die zich tot doel stellen in dialoog te gaan en kennis, inzicht en informatie te verwerven en te verspreiden in een streven naar een meer liberale samenleving.

Teksten

All in Boeken

Vrijheid, Gelijkheid, Burgerschap - Fernando Savater

Aug 29

Aug 29 Vrijheid, Gelijkheid, Burgerschap - Fernando Savater

Savater opent met de centrale boodschap van Kant over de Verlichting: ‘Durf je eigen verstand te gebruiken!’ waarmee hij resoluut stelling neemt voor het het recht op zelfbeschikking van elke mens, zonder evenwel de plicht tegenover de medemens te vergeten. Zo houdt hij een gepassioneerd pleidooi voor een democratisch burgerschap waarin ‘iedereen dezelfde aanspraak kan maken op veiligheid en welzijn, maar ook dat iedereen dezelfde verplichtingen heeft daaraan bij te dragen’. Recensie door Dirk Verhofstadt

De weg naar onvrijheid – Timothy Snyder

Aug 27

Aug 27 De weg naar onvrijheid – Timothy Snyder

Dit boek De weg naar onvrijheid is een heldere en krachtige geschiedschrijving van de moderne tijd vanaf de beide wereldoorlogen. (Alleen China komt in dit boek niet aan bod). De misdadigheid van de Russen spat van iedere pagina af. Wie zich een beeld wil vormen van de geopolitieke ontwikkelingen vanaf het midden van de twintigste eeuw, kan niet om dit boek heen. Recensie door Enno Nuy.

Perspectieven – Laurent Binet

Aug 24

Aug 24 Perspectieven – Laurent Binet

Perspectieven van Laurent Binet is een heerlijke who dunnit in een verrassend tijdperk, een magistrale roman over de zeggenschap van de kunstenaar over zijn werk, over de tijdgeest die bepaalde kunstuitingen niet meer wenst te waarderen, ja zelfs in de ban doet. Overkomt ons dat niet ook nu, meer dan vijfhonderd jaar nadat de Medici’s hun stempel drukten op Florence? Recensie door Enno Nuy.

Het absurde universum - Patrick Chatelion Counet

Jul 30

Jul 30 Het absurde universum - Patrick Chatelion Counet

Volgens Counet is de moderne westerse natuurwetenschap een kind van de theologie maar dat is volstrekte onzin. Ja, Thomas van Aquino meende dat de theologie boven alle wetenschappen stond maar dat was een volstrekt misplaatste claim van de Katholieke kerk in de duistere jaren van de Middeleeuwen. De schrijver oreert dan over de onkenbaarheid van god, maar dat is niets anders dan een trucje om hem a priori te vrijwaren van kritiek. Recensie door Enno Nuy.

De nek van de giraf - Judith Schalansky

Jul 30

Jul 30 De nek van de giraf - Judith Schalansky

“Zo vertelt deze roman, ook al speelt hij zich af in een onbelangrijke regio in het Oosten van Duitsland, waar een paar decennia geleden nog een dictatuur heerste, over een mens die weigert bij te leren en die probeert alle ervaringen te vermijden die haar wereldbeeld aan het wankelen zouden kunnen brengen. En zulke mensen zijn er overal, op de hele wereld,” schrijft Schalansky. Zo is het maar net! Recensie door Enno Nuy.

Morele Ambitie – Rutger Bregman

Jul 23

Jul 23 Morele Ambitie – Rutger Bregman

Bregman behoort tot de groep van vooruitgangsoptimisten. De kritiek is dan dat die optimisten te naïef zouden zijn door bijvoorbeeld te geloven dat technologie de wereldproblemen vanzelf gaat oplossen. Maar Bregman maakt heel duidelijk dat die technologische innovaties niet vanzelf komen. Ze komen van mensen met morele ambitie. Recensie door Stijn Bruers.

Op het scherp van de snede - Floris van den Berg en Rudy Schreijnders (red.)

Jul 23

Jul 23 Op het scherp van de snede - Floris van den Berg en Rudy Schreijnders (red.)

Ik ben sinds een week lid van De Vrije Gedachte. Enkele weken geleden vroeg de voorzitter mij of ik Op het scherp van de snede: Vrijdenkersboek 2024 wilde bespreken. Het mocht best een kritische bespreking worden. Dat leek en lijkt mij voor de hand te liggen. Vrijdenken betekent kritisch durven bevragen, niet in de laatste plaats je eigen opvattingen. Recensie door Martin Harlaar.

Liberalism as a way of life – Alexandre Lefebvre

Jul 18

Jul 18 Liberalism as a way of life – Alexandre Lefebvre

Het klopt dat we de laatste tien jaar een wereldwijde erosie meemaken van liberaal democratische normen, van groeiende ongelijkheid en milieuschade, maar het liberalisme heeft in de voorbije 50 jaar wel de cultuuroorlog gewonnen. “Het liberalisme is onze poriën binnengedrongen om diepgaand en persoonlijk vorm te geven aan wie we zijn.” Het liberalisme als een manier van leven, nodigt je uit om erin te duiken. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Zeven dieren bijten terug – Frank Westerman

Jul 13

Jul 13 Zeven dieren bijten terug – Frank Westerman

Het zal geen toeval zijn dat Westerman koos voor dieren wier habitat boven de poolcirkel ligt. Daar vinden misschien wel de meest spectaculaire en onheilspellende klimaatveranderingen plaats. Doorheen het gehele boek, alle verhalen bijna, duikt de naam Willem Barentsz op, de Terschellinger die op zoek ging naar de noordelijke doorvaart naar China. Hij zou nooit meer thuiskomen. Recensie door Enno Nuy.

Kafka in Berlijn – Piet de Moor

Jul 13

Jul 13 Kafka in Berlijn – Piet de Moor

Piet de Moor schreef Met Kafka in Berlijn een bijzonder boek. Het ligt in de lijn van zijn onvolprezen Schemerland. Stemmen uit Midden-Europa en het fascinerende Berlijn, leven in een gespleten stad waarin hij de onvoorstelbare catastrofe die de nazi’s hebben aangericht, zo indringend beschrijft. De Moors eruditie, oog voor detail en soms bijtende spot maken zijn boeken zo aantrekkelijk. Recensie door Dirk Verhofstadt.

De ontdekking van de wereld - Peter Venmans

Jul 11

Jul 11 De ontdekking van de wereld - Peter Venmans

De ontdekking van de wereld gaat over het leven, het werk en de impact van Hannah Arendt op het hedendaagse denken en dit aan de hand van ervaringen in haar leven. Die lopen opvallend gelijk met de dramatische gebeurtenissen van de vorige eeuw zoals het nazisme, de Endlösung en de Koude Oorlog. Peter Venmans ontleedt haar joods bewustzijn, haar relatie met Martin Heidegger, over Adolf Eichmann en de positionering van haar filosofie tegenover het liberalisme en het conservatisme. Recensie door Dirk Verhofstadt.

How To Be A Liberal - Ian Dunt

Jul 6

Jul 6 How To Be A Liberal - Ian Dunt

‘Het nationalisme beweert dat het liberalisme de machtigen vertegenwoordigt. In feite is het liberalisme het schild dat de machtelozen beschermt. Het vormt de bescherming voor diegenen die geen andere verdediging hebben. Wanneer dat niet lukt, blijft niks over. We hebben dit in het verleden gezien. En we zien het nu weer,’ zo besluit Ian Dunt zijn indrukwekkende boek How To Be A Liberal dat door elke liberaal zou moeten gelezen worden. Recensie door Dirk Verhofstadt.

De vrienden van het vastgoed - Tom Cochez en David Leloup

Jul 4

Jul 4 De vrienden van het vastgoed - Tom Cochez en David Leloup

Wij liberalen stellen prijs op transparantie. Dat het in het Antwerps vastgoedwezen ontbreekt aan ‘beschotten’ tussen economie en politiek, betreuren wij. Die beschotten vormen namelijk een noodzakelijke scheiding van de machten die bijdragen tot meer transparantie, ‘accountability’ én democratie. Recensie door Jan-Willem Geerinck.

Liberalisme. Het verhaal van een idee - Edmund Fawcett

Jul 4

Jul 4 Liberalisme. Het verhaal van een idee - Edmund Fawcett

In zijn boek Liberalisme. Het verhaal van een idee schetst journalist Edmund Fawcett een fascinerend beeld van de opkomst, de tijdelijke ondergang, de wederopstanding en de actualiteit van het liberale denken. Dat het liberalisme kon doorbreken is een wonder op zich. De essentie ervan is immers het recht op zelfbeschikking van elke mens tegen elke totalitaire, religieuze of collectivistische onderdrukking. Recensie door Dirk Verhofstadt.

After the Open Society - Karl Popper

Jul 3

Jul 3 After the Open Society - Karl Popper

Zowel socialisten als liberalen delen de droom van een betere wereld. Ze geloven, in tegenstelling tot pessimisten die vooral te vinden zijn onder religieuze conservatieven, dat de mens in staat is om daarvoor te zorgen. Popper was het daarmee eens, maar waarschuwde dat veel dromen voor een betere wereld geleid hebben tot de hel. Hij keerde zich dus tegen revoluties en kant-en-klare oplossingen omdat die nooit rekening houden met de effecten van hun handelen op de mens zelf. Recensie door Dirk Verhofstadt.

The Theory of Moral Sentiments - Adam Smith

Jul 3

Jul 3 The Theory of Moral Sentiments - Adam Smith

Elke handeling wordt teruggekaatst door anderen en de mens is voortdurend bezorgd hoe de anderen op hem reageren. Deze vaststelling vormt de kern van Adam Smith’s boek The Theory of Moral Sentiments waarin hij op zoek gaat naar het ontstaan en het functioneren van de moraal. Daarin zijn de behoefte aan sympathie en de angst op afkeuring steeds aanwezig. Smith ziet de moraal als resultante van een aanpassingsmechanisme van de individuele gevoelens. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Inventaris van enkele verliezen – Judith Schalanski

Jul 1

Jul 1 Inventaris van enkele verliezen – Judith Schalanski

Veel verdwijnt, nodeloos of niet maar er doemen ook nieuwe kennisgebieden op. Hoe zorgvuldig we ook zijn, we kunnen ons nauwelijks verweren tegen verlies en vergeten. Schalansky schrijft: “De cesuur van de dood is het uitgangspunt van erfenis en herinnering”. En ze vervolgt dat in leven zijn nu eenmaal verliezen meemaken betekent. En: “Tenslotte is alles wat er nog is simpelweg dat wat is overgebleven”. Recensie door Enno Nuy.

Vlucht en einde van Joseph Roth - Soma Morgenstern

Jun 14

Jun 14 Vlucht en einde van Joseph Roth - Soma Morgenstern

In het leven van Joseph Roth was Soma Morgenstern een constante factor, een trouwe vriend, even trouw als Stefan Zweig. Het lijkt erop dat Roth meer waardering had voor de eerste dan voor de laatste. Misschien voelde hij meer verwantschap met Morgenstern, die besloot zijn herinneringen aan zijn vriend Joseph Roth op papier te zetten. Het is een heerlijk boek geworden. Recensie door Enno Nuy.

Betoverende stilte - Florian Illies

Jun 13

Jun 13 Betoverende stilte - Florian Illies

Wie kent niet de romantische schilderijen van Caspar David Friedrich? Schilderijen die onmiddellijk een gevoel van nostalgie oproepen en waar je urenlang naar zou willen kijken. Ik zie uit naar een overzichtstentoonstelling waar ik mijn hart eens heerlijk op kan halen. Tot mijn vreugde schreef Florian Illies, die ik ken van zijn boeken over 1913, een prachtig boek over deze intrigerende schilder, wiens mensfiguren we enkel op hun rug te zien krijgen. Recensie door Enno Nuy

Beschaafden in het land der barbaren – Joseph Roth

Jun 2

Jun 2 Beschaafden in het land der barbaren – Joseph Roth

Joseph Roth leidde een moeizaam leven, verkeerde altoos in financiële problemen en was ook in zijn persoonlijk leven niet onverdeeld gelukkig, hij leefde onrustig en gejaagd en raakte onomkeerbaar verslaafd aan de drank maar wat een prachtige boeken, verhalen, schetsen en artikelen schreef hij. Ik heb het vaker geschreven: Joseph Roth is waarlijk een groot Europees schrijver, hij mag in geen enkele canon ontbreken. Recensie door Enno Nuy.