All in Boeken

The Politics of Climate Change - Anthony Giddens

De uitdagingen waarvoor we staan zijn gigantisch. Economische groei moet verder gaan om de armoede in de wereld te bekampen, maar dit betekent opnieuw de noodzaak aan meer energie. Moreel schandelijk is daarbij het feit dat de rijke landen verantwoordelijk zijn voor de meeste uitstoot van CO2 terwijl de armste landen er de ergste gevolgen van dragen. De enige oplossing ligt dan ook in een multilaterale, zeg maar mondiale aanpak van het probleem. Waarbij creativiteit moet aangemoedigd worden. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Het doden van een mens- Guus Kuijer

“Christenen en moslims zijn meer aan elkaar verwant dan aan de seculiere wereld. Op een dag zullen ze zich verenigen en de waardigheid van de mens uit hem knijpen zoals je een tube tandpasta leeg knijpt,” schrijft Guus Kuijer in Het doden van een mens. Het gaat over de ideeënstrijd van Michel Servet die in 1553 op aanstoken van Calvijn levend werd verbrand. Wie niet gelooft moet uitgeschakeld worden. Die religieuze ‘logica’ heeft in de loop van de geschiedenis talloze slachtoffers gemaakt. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Kleine dagen - Bernard Dewulf

Weergaloos beschrijft Bernard Dewulf hoe zijn dochtertje één voor één de letters van een zin leest, blij van verwondering dat die samen een woord vormen. Elke ouder herkent dat beeld, de zesjarige vingers puntend op het blad, van letter naar letter, van woord naar woord. En een vriend stelt hem voor het te filmen. ‘Want zij zullen het vergeten en wij zullen het verbloemen.’ Dat heeft Dewulf ook gedaan maar dan op zijn eigen manier. Hij heeft de film van hun jonge leventjes met woorden subliem vastgelegd. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Hitler, de Duitsers en de Holocaust - Ian Kershaw

Hoe stonden de Duitsers tegenover de Jodenvervolging? Kershaw baseert zich hiervoor niet alleen op de nazi-rapporten over de stemming onder de burgers, en publicaties van de Duitse linkse oppositie in het buitenland, maar ook op dagboeken en brieven van en naar het front. Wat voor de Duitsers cruciaal was, was hun materiële toestand. Zolang die goed bleef of verbeterde, genoot het regime alle steun, inclusief de maatregelen tegenover de Joden. Als het minder ging, waren de Joden de verantwoordelijken. Recensie door Dirk Verhofstadt.

De verovering van de vrijheid - Alicja Gescinska

Negatieve vrijheid is de afwezigheid van externe dwang of inmenging zodat de mens kan doen en laten wat hij wil. Positieve vrijheid is de aanwezigheid van een concreet vermogen om te doen wat je wenst en behoort te doen. Om dat vermogen te concretiseren is er dus inmenging van de overheid nodig in de vorm van onderwijs, sociale voorzieningen, publieke diensten, enz. In haar boek De verovering van de vrijheid houdt de Poolse filosofe Alicja Gescinska een vurig pleidooi voor de positieve vrijheid. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Waarover men niet spreekt - Wim Van Rooy

Of men het nu graag hoort of niet, de islam is het probleem, aldus Wim Van Rooy. Het standpunt dat de islam niets te maken heeft met de terreuraanslagen, is onhoudbaar geworden. Steeds meer blijkt dat moslimterroristen en radicale organisaties zowel in Europa als in de rest van de wereld juist op basis van een letterlijke interpretatie van de Koran hun gruwelijke daden pleegden en plegen. In die zin kunnen we niet langer een onderscheid maken tussen een gematigde en een radicale islam. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Nacht over Europa - Ernst Piper

Er verschijnen tegenwoordig heel wat boeken over de Eerste Wereldoorlog. Een uitstekend werk is Nacht over Europavan de Duitse historicus en filosoof Ernst Piper. Hij beschrijft hoe de bevolkingen in de oorlogvoerende landen enthousiast reageerden op het uitbreken van de oorlog. Zeker in Duitsland waar nationalisten, pan-Germanen, conservatieven en antisemieten voorstander waren van een imperialistische koloniale politiek en een doorgedreven bewapening. Recensie door Dirk Verhofstadt.

We aaien ze, we haten ze, we eten ze - Hal Herzog

Een consequente ethiek met betrekking tot dieren is niet eenvoudig, zo blijkt uit We aaien ze, we haten ze, we eten ze van de Amerikaanse psycholoog Hal Herzog. Hij bestudeerde de relaties tussen mens en dier, en ontrafelt op een overtuigende manier onze vaak tegenstrijdige attitudes tegenover andere levende wezens die we soms koesteren en liefhebben, maar ook vrezen, doden en opeten. Zo bezitten miljoenen mensen een huisdier die ze met de beste zorgen behandelen, maar tegelijk eten ze massa’s vlees. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Het verbod vlees te eten - Desiderius Erasmus

De praktijk van het vasten en van het verbod om vlees te eten was eeuwenlang een gebruik binnen de katholieke kerk. Dit werd niet alleen opgelegd door het canonieke bepalingen maar kon ook uitgebreid worden door bisschoppen binnen hun bisdom. In zijn traktaat Het verbod vlees te eten verzette Erasmus zich tegen die uitgebreide regelgeving van de kerk, in het bijzonder het verbod om gedurende 150 dagen van het kerkelijk jaar vlees te eten. Zijn pleidooi om dit verbod af te zwakken was niet zonder eigenbelang. Recensie door Dirk Verhofstadt.

De Patagonische haas - Claude Lanzmann

Het meest pakkende handelt over de uitroeiing van zes miljoen Joden. Shoah is een film geworden van meer dan negen uren waarin slachtoffers en daders getuigen over wat ze gezien en meegemaakt hebben. Daarin legt hij vooral nadruk op de vernietigingskampen die door de nazi’s quasi totaal vernietigd werden, in een poging om hun wandaden compleet uit te wissen. Het gaat om Chelmno, Belzec, Majdanek, Sobibor en Treblinka die maar door enkelingen overleefd werden. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Jan Terlouw' - Joep Boerboom

In 2016 verscheen het boek Jan Terlouw. Jeugdboekenheld op het Binnenhof van de biograaf Joep Boerman. Die slaagde erin om aan de hand van gesprekken met Terlouw zelf, zijn familieleden, kennissen en partijgenoten, een goed beeld te scheppen van de staatsman en van de tijdsgeest waarin hij actief was als wetenschapper, jeugdromanschrijver en politicus. Boerman begint bij de Hongerwinter van 1944 en 1945, het laatste jaar van de oorlog, die veel indruk maakte op Jan Terlouw. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Het land van aankomst - Paul Scheffer

Het idee van ‘integratie met behoud van de eigen identiteit’ is voorgoed verleden tijd. Waar het om gaat, is de aanvaarding van gemeenschappelijke waarden. Het plaatst de nieuwkomers voor een cruciale keuze: of ze proberen deel te worden van de ontvangende samenleving, maar dan corrumperen bijvoorbeeld moslims hun geloof, of ze blijven zuiver in de leer. Volgens Paul Scheffer zou het helpen als ‘een meer liberale islam voet aan de grond zou krijgen’. In elk geval moet de secularisatie worden voltooid. Recensie door Dirk Verhofstadt.

The Discovery of Chance - Aileen Kelly

Met Mill, zo stelt Kelly, bevond Herzen zich zo op een “verlaten kust”. Toch was dat individualisme niet Herzens eindpunt. Hij toonde de bereidheid zich te scharen achter een nieuwe vlag, die van het socialisme, zij het een zeer specifieke, Slavische vorm, een ‘commune-socialisme, dat in aanloop naar de revoluties van 1848 de kant van de boeren, arbeiders en kleine producenten koos, een socialisme niet geheel onvergelijkbaar met dat van de Brit Robert Owen. Recensie door Daniël Boomsma.

Mens, een ding - Vladimir Majakovski

Vladimir Majakovski en Nizametdin Achmetov waren twee Russische schrijvers die in conflict kwamen met het Sovjetregime. Majakovski, een van de grootste Russische dichters, was aanvankelijk enthousiast over de revolutie maar pleegde nadien ontgoocheld zelfmoord. Achmetov viel na de Tweede Wereldoorlogoorlog in ongenade bij de machthebbers en werd opgesloten. Wie hun leven doorneemt beseft hoe erg intellectuelen te lijden hadden onder het bewind van totalitaire leiders. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Geschiedenis en utopie - E.M. Cioran

In Geschiedenis en utopie analyseert de Roemeense filosoof Cioran de illusies die de wereld creëert om niet aan het heden te lijden: de nostalgie naar een imaginair paradijs in het verleden en de vlucht naar voren in een utopische toekomst. Cioran mag dan de noodzaak van deze ficties voor de gemiddelde mens onderschrijven, hij haalt ze ook weer even hard onderuit. Dat is typerend voor de auteur, een extreme dialecticus die nooit tot rust komt in een geruststellende conclusie. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Post Mortem - A.J. Dunning

Rond de tafel zitten Erasmus, Montaigne, Darwin, Tsjechov en Camus. Ze zijn allemaal in het vagevuur terecht gekomen. Net zoals de meeste mensen zijn ze immers te goed voor de hel en te slecht voor de hemel. Om de tijd te korten voor ze het paradijs binnentreden voeren ze discussies over hoogmoed, afgunst, boosheid, luiheid, gierigheid en lust. Soms komt een ervaringsdeskundige meespreken zoals Che Guevara, John Rockefeller, Pius XII en Marilyn Monroe. Daarop volgt een boeiend gesprek. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Himmlers hersens heten Heydrich - Laurent Binet

Binet geeft een goed inzicht hoe de moordmachine van de nazi’s langzaam maar zeker op gang kwam en welke belangrijke rol Heydrich daarin speelde. Naar verluidt was Hitler razend toen hij vernam dat zijn trouwe medestander vermoord was. Het toont aan dat Hitler een obsessionele drang had om alle Joden in de door hem bezette gebieden te liquideren, iets wat de medewerkers van Heydrich ook in belangrijke mate gedaan hebben. Als ‘eerbetoon’ aan Heydrich voerden de nazi’s de Endlösung nog verder op. Recensie door Dirk Verhofstadt.

De catacombe van Molussië - Günther Anders

Het streven naar zuiverheid was de oorzaak van zoveel ellende. In combinatie met absolute macht vormt de idee van zuiverheid een dodelijke cocktail die we in de loop van de geschiedenis al meermaals hebben gezien. De zuiverheid van ras, van religie, van klasse, van kaste, van bloed en bodem heeft gezorgd voor oorlogen en genociden. In naam van de zuiverheid zijn miljoenen mensen vermoord en gefolterd. Anders heeft het al heel vroeg, nog voor de uitbarsting van de nazi-terreur aangevoeld en beschreven. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Napoleon - Bart Van Loo

In 2014 herdachten we de tweehonderdste verjaardag van de slag van Waterloo die het einde betekende van de korte, maar hevige bewindsperiode van Napoleon Bonaparte, een van de meest fascinerende figuren uit de wereldgeschiedenis. Over Napoleon verschenen reeds talloze boeken, vaak hagiografisch, soms kritisch, maar zelden vernietigend. Het lijkt alsof de voormalige Consul en keizer onaantastbaar is, zeker in Frankrijk, waar hij nog steeds geëerd wordt als een groot staatsman. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Mijn leven - Marcel Reich-Ranicki

Mijn leven is het levensverhaal van de Duitse literatuurcriticus Marcel Reich-Ranicki die in 1920 geboren werd in het Poolse Wloclawek in Polen uit een Poolse vader en een Duitse moeder. Zelf typeerde hij zich eens als 'een halve Pool, een halve Duitser en een hele jood', een combinatie die zijn ganse leven zou bepalen. Zijn ouders gaven hem de voornaam Marcel, een christelijke naam om hem te beschermen. Recensie door Dirk Verhofstadt.