All tagged Joden
In zijn boek Van kinderwieg tot soldatengraf. Onderwijs en indoctrinatie in Hitlers Duitsland geeft de Nederlandse publicist Kevin Prenger een indringend beeld van de manier en de schaal waarop de Duitse jongeren op scholen en universiteiten, in de Hitlerjugend en de Bund Deutscher Mädel, werden gehersenspoeld en klaargemaakt om zich als toekomstige soldaten en moeders volledig ten dienste te stellen van de Führer. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Hoe het ook zij, niemand kan erom heen dat Jan Karski de wereld al in 1942 kond deed van het afschuwelijke lot dat de (Poolse) joden beschoren was, nog even afgezien van het feit dat de nazi’s al in de vroege jaren dertig concentratiekampen oprichtten en je moest wel grenzeloos naïef zijn te willen geloven dat wie daar opgeborgen werd er zonder kleerscheuren van af zou komen. Recensie door Enno Nuy.
Op 7 augustus 2020 overleed de Marokkaans-Nederlands schrijfster Naima El Bezaz door zelfdoding. Ze schreef diverse, succesvolle boeken zoals De weg naar het noorden, Minnares van de duivel, De verstotene, Het gelukssyndroom, Vinexvrouwen en Meer Vinexvrouwen. Daarin had ze het vaak over de onderdrukking van de vrouw in de moslimwereld wat regelmatig leidde tot doodsbedreigingen aan haar adres. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Nederland leverde het grootste contingent vrijwillige SS’ers in Europa. Armando en Hans Sleutelaar presenteerden acht lange interviews met Nederlanders die zich destijds vrijwillig aansloten bij de SS. Niet iedereen was blij met dit boek dat in 1967 verscheen. Het was uitgerekend Vrij Nederland dat met een kort geding publicatie van het boek trachtte te voorkomen. Recensie door Enno Nuy.
In Logboek Slauerhoff zijn dagboekaantekeningen en reisverslagen van de rusteloze schrijver en dichter Jan Jacob Slauerhoff (1898-1936) samengebracht. Fraai uitgegeven ook. En vanaf de eerste pagina word ik opnieuw gegrepen door deze intrigerende man die een, zo schijnt het toch, moeizaam leven leidde en zich nergens thuis voelde, niet op het land, niet in zijn vaderland, niet op zee of in den vreemde. Recensie door Enno Nuy.
Een voortreffelijke studie, dit Duitsland van Walser Smith dat weliswaar in een bestek van slechts vijfhonderd pagina’s ruim vijfhonderd jaar geschiedenis behandelt en dus per definitie niet volledig en uitputtend zijn kan. Maar hij is er wel in geslaagd inzichtelijk te maken hoe uiteindelijk het Dritte Reich kon ontstaan uit de chaos van de Weimarrepubliek, die schuchtere pogingen van de natiestaat die pas in 1919 haar Grondwet kreeg, nadat er in de voorgaande eeuwen slechts sprake was van een statenbond. Recensie door Enno Nuy.
In zijn autobiografie keert Appelfeld naar zijn kindertijd in een klein dorpje in Oekraïne waar hij beschermd opgroeide in een kleine gemeenschap, als kind van verlichte, geassimileerde Joden. Op zevenjarige leeftijd eindigt zijn jeugd als zijn moeder wordt vermoord door de nazi’s en hij samen met zijn vader wordt gedeporteerd naar een concentratiekamp. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Tijdens de jaarwisseling van 1943 op 1944 stonden er in Oświęcim marktkramen met braadworsten, bier en Glühwein rond een reuzegrote kerstboom. “Het was feest. Er was muziek. Er stond een kerstboom.” En dat terwijl men de joodse gevangenen zag labeuren met zakken cement,” schrijft Hans Citroen. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Gisteren overleed de Israëlische schrijver Amos Oz aan kanker. Hij was een van de oprichters van de Israëlische vredesbeweging 'Sjalom Achsjav' en een prominente voorvechter van een twee-staten-oplossing voor het Israëlisch-Palestijnse conflict. Amos Oz werd vooral bekend door zijn autobiografie Een verhaal van liefde en duisternis, een van de mooiste boeken in de wereldliteratuur waarmee de auteur een plaats verkreeg in het pantheon van de allergrootsten. Hierna volgt mijn recensie die ik in 2006 schreef.
In De rechtvaardigen vertelt Jan Brokken op ongemeen aangrijpende en consciëntieus gedocumenteerde manier wat er vervolgens met Zwartendijk en de Joodse vluchtelingen is gebeurd. De titel verwijst naar ‘Rechtvaardige onder de Volkeren’, de onderscheiding van Yad Vashem voor niet-Joden die tijdens de Shoah Joden hebben helpen redden. Brokken heeft het dus over meer dan één redder. Behalve Zwartendijk speelde ook Chiune Sugihara, de Japanse consul in Kaunas, een cruciale rol. Recensie door Joseph Pearce.
Al in het eerste hoofdstuk stelt de Israëlische schrijver Nir Baram vast dat de meerderheid van de Israëlieten, ook de vredestichters, niet bereid is om 1948 vanuit Palestijns perspectief te zien. En in zijn nawoord haalt hij de toenmalige Israëlische premier Barak aan die na het mislukken van het Camp David overleg opmerkte: “Ik kwam hier om over 1967 te praten en Arafat had het over 1948”. Een zin die als geen andere het fundamentele onbegrip tussen beide zijden van dit conflict blootlegt. Recensie door Enno Nuy.
Schama reist met zijn protagonisten naar alle continenten. En wat blijkt? Enkel in China ondervonden Joden geen discriminatie. Voorts dwaalt de lezer door menig Joodse wijk of getto in menig christenland of moslimland. Het zijn fonkelend frisse beschrijvingen. Schama is een subliem verteller die mede dankzij zijn ervaring als televisiemaker van documentaires voor de BBC zijn impressies van het dagelijkse reilen en zeilen van de Joden in een luisterrijke taal en een bevlogen stijl weet om te zetten. Recensie door Leo de Haes.
In Onrust buigt de biograaf en literatuurcriticus Jan Fontijn zich over het leven van een man die voortdurend opschudding en controverse zou veroorzaken. Fontijn had geen betere titel kunnen kiezen. De Haan was niet alleen dichter, romanschrijver, socialist, jurist, journalist, intellectueel, polemist, Jood, homoseksueel en allround luis in de pels, hij was tevens een man die constant zweefde tussen levensdrift en doodsdrift, en die vrank en vrij de grenzen van zijn geestelijke en fysieke mogelijkheden en beperkingen aftastte. Recensie door Joseph Pearce.
Malaparte beschrijft een bezoek aan het joodse getto in Warschau. Als hij zich per ongeluk stoot tegen een jood verontschuldigt hij zich. ‘Prosze Pana’, ‘mijn excuses’, waarop de joden hem verbaasd aankijken omwille van zoveel mededogen. En hij verhaalt over een scène waarbij twee meisjes vechten voor een stukje rauwe aardappel! De Duitsers zien het anders, ze verfoeien de Joodse levenswijze ze ‘so shmutzig’ noemen. Het boek van Malaparte stoelt grotendeels op zijn verbeelding, maar de realiteit was doorgaans erger.
Rony Boonen begint de inleiding van zijn boek Tadeus Pankiewicz met het gekende citaat van Elie Wiesel dat wie een getuige heeft gehoord, er zelf een wordt. De grote verdienste van Boonen is dat hij een weinig bekende directe getuige van de vreselijke geschiedenis van het getto van Krakau weer tot leven heeft gewekt en zo inderdaad zelf een getuige wordt. Geen lezer zal die dit bijzonder goed gedocumenteerde boek leest, zal onbewogen blijven bij het relaas van apotheker Pankiewicz. Recensie door Luckas Vander Taelen.
In 1961 stond Adolf Eichmann terecht voor een rechtbank in Jeruzalem. De voormalige oorlogsmisdadiger leefde na de oorlog ondergedoken en wist met de steun van de kerk te ontsnappen naar Argentinië waar tal van nazi-kopstukken vanaf 1945 een veilig onderkomen vonden. In 1960 werd hij door de Israëlische geheime dienst opgespoord, gekidnapt en naar Israël gesmokkeld om er terecht te staan. Het proces groeide uit tot een wereldgebeuren waarin de uitroeiing van het joodse volk centraal stond. Recensie door Dirk Verhofstadt.
De plunderaars biedt meer dan een algemeen overzicht van de werkmethoden van de nazi’s om honderdduizenden kunstwerken uit musea en (vooral Joodse) privécollecties naar Duitsland te verslepen. Zo legt Rydell een verband tussen de hebzucht van de rovers en hun ideologische motieven. Om die theorie te onderbouwen keert de auteur terug naar de Duitse romantiek van het begin van de 19de eeuw met filosofen als Johann Gottlieb Fichte. Recensie door Joseph Pearce.
Iedere literatuurliefhebber is het er over eens dat Amos Oz al decennialang een schrijver van absolute wereldklasse is. Verdient hij de Nobelprijs voor de Literatuur? Ongetwijfeld. Er doen echter geruchten de ronde dat er enkele antisemieten in het Nobelprijscomité zouden zetelen, en dat hij bijgevolg geen kans op de literaire hoofdprijs maakt. Roddels of realiteit? Maar zou het slechts een troostprijs voor de Israëlische auteur zijn als hij de lezers met weergaloze romans zoals Judas paradijselijk gelukkig blijft maken? Recensie door Joseph Pearce.
Binet geeft een goed inzicht hoe de moordmachine van de nazi’s langzaam maar zeker op gang kwam en welke belangrijke rol Heydrich daarin speelde. Naar verluidt was Hitler razend toen hij vernam dat zijn trouwe medestander vermoord was. Het toont aan dat Hitler een obsessionele drang had om alle Joden in de door hem bezette gebieden te liquideren, iets wat de medewerkers van Heydrich ook in belangrijke mate gedaan hebben. Als ‘eerbetoon’ aan Heydrich voerden de nazi’s de Endlösung nog verder op. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Mijn leven is het levensverhaal van de Duitse literatuurcriticus Marcel Reich-Ranicki die in 1920 geboren werd in het Poolse Wloclawek in Polen uit een Poolse vader en een Duitse moeder. Zelf typeerde hij zich eens als 'een halve Pool, een halve Duitser en een hele jood', een combinatie die zijn ganse leven zou bepalen. Zijn ouders gaven hem de voornaam Marcel, een christelijke naam om hem te beschermen. Recensie door Dirk Verhofstadt.
