Links liberalisme, een politieke filosofie voor de 21ste eeuw – Herman Lauwers

Met Links-liberalisme, een politieke filosofie voor de 21ste eeuw schreef Herman Lauwers een interessant pleidooi voor een vernieuwde liberale democratie en een ongeschreven politieke consensus over partijgrenzen heen. Het jammere is dat zijn vernieuwingspleidooi soms blijft hangen in traditionele denkpistes waarvan het nog maar de vraag is of die wel van een draagvlak genieten. Het idee dat wellicht het langste zal blijven hangen, is dat we de broederlijkheid niet mogen vergeten. Recensie door Yarrid Dhooghe.

Dansende beren. Heimwee naar het communisme - Witold Szablowski

Szablowski wil in de eerste plaats aan de alarmbel trekken. ‘Een groot deel van de wereld,’ aldus de auteur, ‘verkreeg de vrijheid zonder daarop voorbereid te zijn. In de meest extreme gevallen kwam die vrijheid onverwacht of was ze zelfs ongewenst.’ Nu ze er is, is het de taak van de overheid om de vrijheid in goede banen te leiden. En hier loopt het dus vaak mis. Toen de zieke Fidel Castro in 2006 zijn taken aan zijn broer overliet, hoopten vele Cubanen dat het land zou veranderen. Maar niet meteen. Recensie door Joseph Pearce.

Mary Shelley - Haifaa Al-Mansour

De 16-jarige Mary Wollstonecraft Godwin begint in 1814 een passionele, schandelijke relatie met de dichter Percy Shelley. Samen slaan ze op de vlucht. Na verloop van tijd wordt hun progressieve relatie echter steeds tumultueuzer, wat Mary’s blik op de verhoudingen tussen mannen en vrouwen ingrijpend verandert. Op slechts 18-jarige leeftijd schrijft Mary het klassieke boek ‘Frankenstein’, waarmee ze de wereldliteratuur radicaal op de kop zet.

Pleidooi voor het recht op actief burgerschap – Frederic Heylen

We zijn in een democratie allemaal politici, maar de kloof tussen burgers en de overheid lijkt groter dan ooit. Onze democratie verkeert in een diepe crisis, omwille van wantrouwen in de politiek en de Europese Unie, populisme, desinformatie, technocratie, corruptie, autoritarisme, religieus fanatisme... Al deze factoren zijn te herleiden tot twee fundamentele problemen: de uitholling van de rechtsstaat en/of een gebrek aan burgerschap.

Moet Zwarte Piet een Verlichte Piet worden? – François Levrau

Wie bijvoorbeeld stelt dat de hoofddoek bij een bepaald geloof of culturele groep hoort en dat men daarvoor respect moet hebben, die moet ook respect hebben voor diegenen die aangeven dat Zwarte Piet als traditie bij de Vlaamse cultuur hoort. Het klopt dat sommige minderheidsgroepen Zwarte Piet als een racistisch symbool kwalificeren, maar daar tegenover staat dat er doorgaans geen racistische/discriminatoire intentie bij de meerderheidsgroep aanwezig is.

Geloof en rede: twee vleugels – Othman El Hammouchi

Rotthier beticht God en de Koran ervan contradicties te bevatten en moreel verwerpelijke richtlijnen aan te bevelen. Het zou leuk zijn mocht hij er een paar geven. De website waarnaar hij linkt (wikiislam) bevat een werkelijke lachwekkende lijst van ‘tegenstrijdigheden’ die alleen afkomstig kunnen zijn van mensen die geen woord Arabisch kunnen en niets begrijpen van de hermeneutiek van heilige teksten. Het is mijn opvatting dat de Koran het letterlijke en moreel volmaakte woord van God is.

De weg naar onvrijheid - Thimothy Snyder

Wat de Thimothy Snyder dus probeert aan te tonen, is dat Rusland wereldwijd een netwerk  van ultra-rijke, egoïstische bedrijfsleiders aan het uitbouwen is, waarin begrippen als democratie, solidariteit of humaniteit totaal niet meer aan de orde zijn. Informatie en verkiezingen worden schaamteloos gemanipuleerd. Wie al te kritische vragen stelt, wordt monddood gemaakt (denk aan het verdacht overlijden van een aantal kritische journalisten). Recensie door Mark Bienstman.

Plots mocht ik niet meer lachen - Darya Safai

Samen met haar man slaagde Safai erin om in ons land een bloeiende tandartsenpraktijk op te zetten. Het toont aan hoe gedreven ze was om zich zo snel mogelijk te integreren in de Vlaamse samenleving. Hard studeren en hard werken, dat waren en zijn haar motto’s. De precaire situatie van de vrouw in Iran en de islamitische wereld laat haar echter niet los, al stelt ze terecht dat ook heel wat moslimvrouwen in eigen land het slachtoffer zijn van discriminatie en onderdrukking. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Hinter den Türen warten die Gespenster - Florian Huber

De maatschappelijke geschiedenis van het eerste naoorlogse decennium in Duitsland is in België wat minder gekend. Dit boek vormt alvast een mooie introductie, ook als het gaat over hoe een maatschappij een (moeilijk) verleden in praktijk verwerkt. Bemerk dat ook in Vlaanderen het historische verhaal van die oorlogsgeneratie en vooral van die oorlogskinderen, de laatste jaren terug in de belangstelling staat, zowel bij historici als bij het brede publiek. Recensie door Peter Laroy.

Bohemian Rhapsody - Bryan Singer

De film Bohemian Rhapsody is een ode aan Queen, hun muziek en hun uitzonderlijke zanger Freddie Mercury. Hij vocht tegen stereotypes en verbrijzelde het conventionele om vervolgens uit te groeien tot een van de meest geliefde entertainers ter wereld. De film volgt zowel de snelle opkomst van de band aan de hand van hun iconische liedjes en revolutionaire geluid, als Mercury’s uit de hand gelopen levensstijl die bijna zorgde voor het ineenstorten van de band.  Daarnaast zien we hun succesvolle reünie aan de vooravond van Live Aid, 

Een boerkaverbod moet strikt nageleefd worden - Dirk Verhofstadt

Voor de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema is het boerkaverbod ‘geen prioriteit’, en ook in Rotterdam en Utrecht lijkt men niet geneigd om een dergelijk wettelijk verbod strikt na te leven. De bestuurders van deze steden vergissen zich schromelijk. Het dragen van de boerka in onze contreien kan immers niet los gezien worden van de weerzinwekkende manier waarop vrouwen zich in orthodox islamitische landen omwille van middeleeuwse tradities volledig moeten verhullen.

Het is onze morele plicht om pinguïns te redden - David Van Turnhout

De laatste Belgische wolf werd volgens de legende in 1844 door koning Albert I geschoten. Stilaan komt hij terug, na 174 jaar. Het verdwijnen van al die soorten is niet de schuld van mijn generatie. Maar laat ons de generatie zijn die de fouten van onze voorouders herstelt. Bewaren is niet genoeg. We moeten streven naar een biologische renaissance, bos aanplanten en oude soorten herintroduceren. Een tijdperk dat toont hoe groot en belangrijk de mens echt kan zijn.

Wat gebeurt er in de Nederlandse slachthuizen? – Bart Collard en Floris van den Berg

Waar de vleeseter anno 2018 tenminste verwacht dat slachten “humaan” gebeurt, blijkt dat slachters niet altijd in het bezit zijn van de vereiste vakbekwaamheidsbewijzen. Dat brengt ernstige welzijnsschendingen met zich mee. Het komt meermaals voor dat dieren in zo'n volle hokken staan dat zij niet kunnen bewegen of niet eens kunnen gaan liggen. Soms kunnen zij niet naar de waterbakken lopen of zijn er niet eens waterbakken aanwezig.

Red de democratie - Manu Claeys

In zijn boek Red de democratie wijst de essayist en actievoerder Manu Claeys op de zwakke punten van de representatieve democratie. “In de meeste democratieën zit het geloof in verkiezingen op een dieptepunt en is het vertrouwen in besturen en politieke partijen historisch laag,” aldus de auteur, die een reeks argumenten aanvoert waarom dit zo is en wat we er aan kunnen doen. Volgens de auteur bleek de democratie niet opgewassen tegen het neoliberale marktdenken. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Over politieke correctheid – Gerben Bakker en Gert Jan Geling

Heel het boek is een luide schreeuw om meer dan ooit te waken over onze open, vrije samenleving. Een samenleving waar géén plaats is voor censuur, waar iedereen de elementaire plicht heeft kritisch na te denken, waar iedereen moet proberen een thema ook eens vanuit een ander standpunt te bekijken, en dus los te komen  van het eigen grote gelijk, waar de zongeaamde intellectuele elite in dialoog moet gaan in de plaats van neer te kijken op mensen die niet al de kennis en kunde hebbeen om complexe maatschappelijke problemen te doorgronden. Recensie door Mark Bienstman.

Valkuilen van ons denken - Johan Braeckman

We geloven in wonderen, mirakels, paranormale verschijnselen of de werking van homeopathie, terwijl wetenschappelijk onderzoek duidelijk aangeeft dat veel van deze opvattingen onhoudbaar zijn. Hoewel er geen bewijs voor is, houden we hardnekkig vast aan deze irrationele denkbeelden. Er is in de laatste decennia veel cognitief wetenschappelijk onderzoek verricht naar de oorzaak van die hardnekkigheid. Ook intelligente mensen ontkomen er niet aan. Recensie door Kurt Beckers.

Beautiful Boy - Felix Van Groeningen

Vader David Sheff (Steve Carell) staat machteloos. Zoon Nic (Timothée Chamalet) kampt met een hardnekkige methamfetamine-verslaving en heeft moeite zich te bevrijden uit de vicieuze cirkel van terugval en herstel. Als hij dan toch een ontwenningskuur gaat volgen komt Lauren, ook een drugsverslaafde, op zijn pad. Samen zetten ze de eerste stappen richting herstel, maar een zoveelste terugval ligt op de loer voor het verliefde tweetal.

De open samenleving en haar grenzen - Floris van den Berg

Als er in een open samenleving teveel mensen zijn of teveel mensen die de grondslagen van de open samenleving niet accepteren, komt het bouwwerk in gevaar en bestaat de kans op ineenstorting. Er gaat een enorme aantrekkingskracht uit van rijke westerse landen voor mensen die ofwel uit door oorlog geteisterde gebieden komen ofwel die in zo’n sociaaleconomisch uitzichtloze positie zitten dat ze naar het rijke westen trekken. Gezien de prognose van bevolkingsgroei, voornamelijk in Afrika, is het aannemelijk dat de stroom van migranten zal aanzwellen.

Het schijnhuwelijk tussen geloof en rede – Thomas Rotthier

Veel religieuze apologeten hebben beweerd dat atheïsme noodzakelijkerwijs moet leiden tot nihilisme, relativisme, ‘sciëntisme’ of zelfs immoreel gedrag. Richard Dawkins, de beroemde bioloog en atheïst, kreeg vaak het verwijt te horen dat hij even fanatiek zou zijn in zijn ongeloof als fundamentalisten in hun geloof. Ook Johan Sanctorum bevestigt dit cliché in een overigens amusant stuk op zijn facebook-wall. Maar de kritiek op atheïsten is onterecht en vloeit grotendeels voort uit onwetendheid.

21 lessen voor de 21ste eeuw - Yuval Noah Harari

Volgens sommige joodse wijsgeren – en ook hier is Harari aan het woord – verwijst het beroemde gebod ‘heb uw naasten lief als uzelf’ alleen naar joden en is er geen enkel gebod dat zegt dat je gojim lief moet hebben. En zo zijn er ook veel rabbijnen die verkondigen dat het leven van een jood meer waard is dan het leven van een niet-jood. Maar hoe het ook zij, noch de bijbel, noch de koran, noch de talmoed is op enigerlei wijze de exclusieve bron van de menselijke moraal. Recensie door Enno Nuy.