All in Boeken
‘Het nationalisme beweert dat het liberalisme de machtigen vertegenwoordigt. In feite is het liberalisme het schild dat de machtelozen beschermt. Het vormt de bescherming voor diegenen die geen andere verdediging hebben. Wanneer dat niet lukt, blijft niks over. We hebben dit in het verleden gezien. En we zien het nu weer,’ zo besluit Ian Dunt zijn indrukwekkende boek How To Be A Liberal dat door elke liberaal zou moeten gelezen worden. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Wij liberalen stellen prijs op transparantie. Dat het in het Antwerps vastgoedwezen ontbreekt aan ‘beschotten’ tussen economie en politiek, betreuren wij. Die beschotten vormen namelijk een noodzakelijke scheiding van de machten die bijdragen tot meer transparantie, ‘accountability’ én democratie. Recensie door Jan-Willem Geerinck.
In zijn boek Liberalisme. Het verhaal van een idee schetst journalist Edmund Fawcett een fascinerend beeld van de opkomst, de tijdelijke ondergang, de wederopstanding en de actualiteit van het liberale denken. Dat het liberalisme kon doorbreken is een wonder op zich. De essentie ervan is immers het recht op zelfbeschikking van elke mens tegen elke totalitaire, religieuze of collectivistische onderdrukking. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Zowel socialisten als liberalen delen de droom van een betere wereld. Ze geloven, in tegenstelling tot pessimisten die vooral te vinden zijn onder religieuze conservatieven, dat de mens in staat is om daarvoor te zorgen. Popper was het daarmee eens, maar waarschuwde dat veel dromen voor een betere wereld geleid hebben tot de hel. Hij keerde zich dus tegen revoluties en kant-en-klare oplossingen omdat die nooit rekening houden met de effecten van hun handelen op de mens zelf. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Elke handeling wordt teruggekaatst door anderen en de mens is voortdurend bezorgd hoe de anderen op hem reageren. Deze vaststelling vormt de kern van Adam Smith’s boek The Theory of Moral Sentiments waarin hij op zoek gaat naar het ontstaan en het functioneren van de moraal. Daarin zijn de behoefte aan sympathie en de angst op afkeuring steeds aanwezig. Smith ziet de moraal als resultante van een aanpassingsmechanisme van de individuele gevoelens. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Veel verdwijnt, nodeloos of niet maar er doemen ook nieuwe kennisgebieden op. Hoe zorgvuldig we ook zijn, we kunnen ons nauwelijks verweren tegen verlies en vergeten. Schalansky schrijft: “De cesuur van de dood is het uitgangspunt van erfenis en herinnering”. En ze vervolgt dat in leven zijn nu eenmaal verliezen meemaken betekent. En: “Tenslotte is alles wat er nog is simpelweg dat wat is overgebleven”. Recensie door Enno Nuy.
In het leven van Joseph Roth was Soma Morgenstern een constante factor, een trouwe vriend, even trouw als Stefan Zweig. Het lijkt erop dat Roth meer waardering had voor de eerste dan voor de laatste. Misschien voelde hij meer verwantschap met Morgenstern, die besloot zijn herinneringen aan zijn vriend Joseph Roth op papier te zetten. Het is een heerlijk boek geworden. Recensie door Enno Nuy.
Wie kent niet de romantische schilderijen van Caspar David Friedrich? Schilderijen die onmiddellijk een gevoel van nostalgie oproepen en waar je urenlang naar zou willen kijken. Ik zie uit naar een overzichtstentoonstelling waar ik mijn hart eens heerlijk op kan halen. Tot mijn vreugde schreef Florian Illies, die ik ken van zijn boeken over 1913, een prachtig boek over deze intrigerende schilder, wiens mensfiguren we enkel op hun rug te zien krijgen. Recensie door Enno Nuy
Joseph Roth leidde een moeizaam leven, verkeerde altoos in financiële problemen en was ook in zijn persoonlijk leven niet onverdeeld gelukkig, hij leefde onrustig en gejaagd en raakte onomkeerbaar verslaafd aan de drank maar wat een prachtige boeken, verhalen, schetsen en artikelen schreef hij. Ik heb het vaker geschreven: Joseph Roth is waarlijk een groot Europees schrijver, hij mag in geen enkele canon ontbreken. Recensie door Enno Nuy.
Zelf heb ik altijd het gevoel alsof ik me met verender tred voortbeweeg zodra ik voet aan wal op een eiland zet. En het licht lijkt er altijd net iets lichter. Het is alsof de zwaartekracht net iets minder vat op mij krijgt. Natuurlijk zijn het ook mijn jeugdherinneringen waardoor ik me op een eiland iets gelukkiger waan. Maar vergis ik mij of zijn er in tegenstelling tot die herinneringen toch meer eilanden van kwaad dan eilanden van goed? Recensie door Enno Nuy.
Het tij is niet meer te keren. Mijn kijk op migratie is voorgoed veranderd. Of het een juiste of dé juiste kijk is? Het moet wel, de auteur is hoogleraar sociologie en deed 30 jaar onderzoek naar het fenomeen, en dat in verschillende landen. Tussen 2006 en 2015 was hij bovendien onderzoeker aan en mededirecteur van het International Migration Institute aan de universiteit van Oxford. Recensie door Sophia De Wolf.
Henri Heimans, magistraat op rust, ging naar de presentatie van Dirk Verhofstadt’s boek Dagboek 1933. Het gevaar van extreemrechts. Hij vertelde achteraf over schriftjes met kampherinneringen en verzetsverhalen die zijn vader naliet. De rest is geschiedenis. Letterlijk. Want ze gaan beiden het spoor volgen en het verhaal vertellen van Henri’s ouders, die beiden uit de kampen terugkeerden maar er levenslange littekens van meedroegen. Recensie door Aviva Dierckx.
Het is al even geleden dat een politiek schrijver me intrigeerde en nog langer geleden dat het een marxist was, want hedendaagse marxisten dwalen per definitie.
Maar je kan ook dwalen met flair, en daar slaagt Anton Jäger (°1994, zoon van barones Anne Teresa De Keersmaeker) goed in. Zijn denkwerk is – in tegenstelling tot bijvoorbeeld dat van Paul Goossens – elegant en prikkelend.
De honderdveertig bladzijden Hyperpolitiek verzamelen vier eerder gepubliceerde essays die allemaal hetzelfde betreuren: namelijk het verdwijnen van de massapolitiek die links zo groot maakte tijdens de ‘trente glorieuses’.
Leven is eenvoudig is een spectaculair boek. Nooit eerder zou ik op het idee gekomen zijn dat de wetten van de biologie ook opgeld zouden kunnen doen voor het universum. Het maakt het werk van Darwin en Wallace alleen maar des te indrukwekkender. Maar meer nog ben ik onder de indruk geraakt van William van Ockham, wiens scheermes ik wel kende maar McFadden geeft hem de statuur die hij verdient. Recensie door Enno Nuy.
Roth blijft simpelweg actueel, als je zijn boeken leest zie je voortdurend parallellen met de dag van vandaag. Zijn journalistieke reportages zijn de weerslag van een intelligent waarnemer met een heel goede pen. Roth is een geweldig stilist. En zijn romans zijn zonder uitzondering van een zeer hoog niveau waarbij vooral de sympathie van de schrijver voor de gewone mens opvalt. Recensie door Enno Nuy.
Genesis kunnen we nu bij het afval zetten en dat is mede te danken aan Lucy Cooke maar vooral aan al die andere veelal vrouwelijke zoölogen die schitterend, uitputtend en minutieus onderzoek verrichtten. Dit boek plaatst ons mannen toch echt in een heel ander licht dan we gewend waren. Dat stemt tot nederigheid. Ik durf wel te beweren: dit is met afstand het beste, het meest informatieve en het leukste boek van 2024! Recensie door Enno Nuy.
Nederland leverde het grootste contingent vrijwillige SS’ers in Europa. Armando en Hans Sleutelaar presenteerden acht lange interviews met Nederlanders die zich destijds vrijwillig aansloten bij de SS. Niet iedereen was blij met dit boek dat in 1967 verscheen. Het was uitgerekend Vrij Nederland dat met een kort geding publicatie van het boek trachtte te voorkomen. Recensie door Enno Nuy.
Historicus Bert Cornelis, auteur van intrigerende boeken als De zaak van de zwarten en Hitler en de Belgen, kreeg als bij toeval een uniek handgeschreven manuscript in handen van Louis Van Meel, een verzetsman uit Rotselaar die de kampen Breendonk en Buchenwald overleefde. Bizar genoeg beschreef hij daarin niet zozeer zijn verblijf in de concentratiekampen zelf, maar wel zijn helletocht tussen de laatste dagen van de oorlog en de eerste dagen na de bevrijding. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Wetenschappers hebben in de achttiende eeuw bijgedragen aan een samenleving met minder angst: kometen, donder en bliksem blijken verklaarbaar, vaccinaties helpen bij het terugdringen van besmettelijke ziekten. Gezien de mazelenuitbraak en de teruglopende bereidheid kinderen te laten vaccineren kunnen sommigen van onze tijdgenoten nog wel wat leren van achttiende-eeuwers. Recensie door Rudy Schreijnders.
Armando (1929-2018), we schrijven ergens in de jaren tachtig, woont en werkt in Berlijn en schrijft er zijn overpeinzingen, waarnemingen en flarden van opgevangen gesprekken. Hij doet er aan ‘Feindbeobachtung’ schrijft hij, heeft ook een aantal van zijn hier vervaardigde doeken zo genoemd. Het leven dat Armando leidt is nog steeds doortrokken van de oorlog, ook al ligt die inmiddels meer dan dertig jaar achter hem. Recensie door Enno Nuy.
