All in Boeken

Identity – Francis Fukuyama

Van de Arabische Lente, tot Black Lives Matter en #MeToo, van IS tot de opkomst van Trump, Brexit en politieke correctheid op Amerikaanse universiteitscampussen, allemaal worden ze volgens Fukuyama gedreven door het verlangen naar erkenning van de identiteit. Het is erkenning wat mensen, naast de ratio en verlangen, drijft. Zeker binnen het liberale discours wordt de mens als een rationeel wezen gezien. Identity maakt echter duidelijk dat mensen niet alleen door ratio gedreven worden. Recensie door Gert Jan Geling.

Vaticaandagboeken - John Thavis

Het boek begint met een eerder anekdotisch verhaal over de verwarring die er ontstond bij de aanduiding van Paus Benedictus XVI: terwijl er witte rook kwam uit de schouw van de Sixtijnse kapel was de klokkenluider, die ergens verder weg in Sint-Pieters zat, en die verondersteld was dit visuele beeld met klokkengeluid te versterken, nog nergens van op de hoogte. Illustratief voor het beeld van een organisatie die niet duidelijk weet wie wat en wanneer zal doen. Recensie door Mark Bienstman.

2084. Het einde van de wereld - Boualem Sansal

“Ga rustig slapen, beste mensen, alles is volkomen onwaar en de rest is onder controle.” Zo eindigt de waarschuwing aan het begin van het boek 2084. De schrijver bedoelt evenwel het omgekeerde: dit boek is een waarschuwing, een waarschuwing wat er gebeurt als de islam macht krijgt over een samenleving. Dit boek geeft een afschrikwekkende beschrijving van een totalitair islamitische samenleving waaraan alles wat aan het verleden herinnert is uitgewist. Recensie Floris van den BERG;

Dilemma's of Inclusion - Rafaela Dancygier

Het doel van Dancygier’s onderzoek was te kijken in hoeverre het groeiende aantal moslims in West-Europa een impact heeft op het doen en laten van politieke partijen die deze stemmers binnen willen halen. Hierbij heeft ze naar zowel linkse als rechtse partijen gekeken. De meer linkse partijen zijn meer geneigd om moslims op de kieslijst te zetten. Maar zij kennen ook veel tweestrijd rondom deze groep, waarvan een aanzienlijk deel waarden aanhangt die botsen met enkele belangrijke progressieve uitgangspunten. Recensie door Gert Jan Geling. 

Blood, sweat and tears - Harry van Wijnen

Churchill, op basis van zowel zijn politieke als militaire ervaring van tijdens de Eerste Wereldoorlog, was steeds een fervente tegenstander geweest van al wie probeerde een vredesakkoord af te sluiten met Hitler. De geschiedenis zou hem vlug gelijk geven. Het met veel bombarie aangekondigde vredesakkoord tussen Hitler en de toenmalige Britse premier Chamberlain, werd enkele maanden later reeds letterlijk aan flarden geschoten met de inval in Polen,. Recensie door Mark Bienstman.

De pop - Bolislaw Prus

In zijn Geschiedenis van de Poolse literatuur noemt Czeslaw Milosz De pop van Boleslaw Prus de beste Poolse roman aller tijden. De Nobelprijswinnaar voor Literatuur in 1980 heeft niet enkel recht van spreken, hij heeft het wellicht ook bij het rechte eind. Althans, als je ervan uitgaat dat de 19de-eeuwse realistische roman het summum van de romankunst vertegenwoordigt. In dat geval is De pop inderdaad een magistraal werk. Prus schildert een verbluffend panorama van een samenleving in volle verandering. Recensie door Joseph Pearce.

Filosofie van hypocrisie – Rik Peters

Peters punt is dat hypocrisie in gelovigen is toe te juichen. Zowel fundamentalisten als progressieve gelovigen kunnen echter hypocriet zijn. En voor fundamentalisten is dat geen plus. Het is hypocriet om de een wel en de ander niet te veroordelen. Wie eenmaal het pad van de hypocrisie bewandelt zakt als snel weg in het moeras. Een vleugje hypocrisie is wellicht onvermijdelijk, maar het is een nobel streven om hypocrisie zoveel mogelijk te vermijden en zelfs te bestrijden. Recensie door Floris van den Berg.

Verlichting nu – Steven Pinker

Zijn we erop vooruitgegaan? Of is vooruitgang een bij uitstek westers gekleurd en subjectief begrip? Pinker heeft zijn antwoord klaar: “De meeste mensen verkiezen leven boven dood. Gezondheid boven ziekte. Vrede boven oorlog. Veiligheid boven gevaar. Vrijheid boven onderdrukking. Gelijke rechten boven discriminatie. Kennis boven onwetendheid. Al die dingen kunnen worden gemeten. Als ze zijn toegenomen in de tijd, dan is dat vooruitgang.” Recensie door Mark Bienstman.

Lastige waarheden - Othman El Hammouchi

Othman heeft geen hoge pet op van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) uit 1948. Deze verklaring ademt de geest van het Westerse individualisme. De utopische verwoording werd door de opstellers met de voeten getreden in de koloniale landen waar zij de baas waren. Mensenrechten kunnen echter niet de basis zijn voor maatschappelijke eenheid, omdat ze voorbij gaan aan de identiteit van burgers. Identiteit kan een ‘tikkende tijdbom’ zijn in de samenleving. Recensie door Jart Voortman.

Op de schouders van reuzen – Umberto Eco

Dit boek is een bundeling van twaalf voordrachten (lectio magistralis) die de Italiaanse schrijver, taalfilosoof en semioticus Umberto Ecco jaarlijks gaf of zou geven op het beroemde cultuurfestival La Milanesiana tussen 2001 en 2015. Elke lezing is te beschouwen als een op zich staand essay, alhoewel Eco in sommige jaren verder bouwt op zijn vroegere bijdrage(n). De lezer hoeft het boek dus niet in één ruk uit te lezen, hoewel de kwaliteit van wat wordt voorgeschoteld daar ruimschoots toe aanzet. Recensie door Mark Bienstman.

Mohammed en het ontstaan van de islam - Marcel Hulspas

Over Mohammed en het ontstaan van de islam schreef Marcel Hulspas een bijzonder lijvig boek. Wie was Mohammed? Wat was zijn boodschap? En hoe kon de islam zich in zo korte tijd zo enorm verbreiden? De auteurs schetst een genuanceerd beeld van de Profeet en de toenmalige wereld. Aan de hand van islamitische en niet-islamitische bronnen en de oudste biografieën over hem laat Hulspas zien dat Mohammed onderdeel uitmaakte van een brede religieuze hervormingsbeweging in Arabië. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Een verhaal van liefde en duisternis - Amos Oz

Gisteren overleed de Israëlische schrijver Amos Oz aan kanker. Hij was een van de oprichters van de Israëlische vredesbeweging 'Sjalom Achsjav' en een prominente voorvechter van een twee-staten-oplossing voor het Israëlisch-Palestijnse conflict. Amos Oz werd vooral bekend door zijn autobiografie Een verhaal van liefde en duisternis, een van de mooiste boeken in de wereldliteratuur waarmee de auteur een plaats verkreeg in het pantheon van de allergrootsten. Hierna volgt mijn recensie die ik in 2006 schreef.

De vorm van vrijheid - Paul Scheffer

Volgens Scheffer mogen we niet vergeten dat het hele idee van ‘de wereld één dorp’ in feite slechts voor een heel kleine minderheid van de bevolking een realiteit is. Zelfs hier in onze Westerse wereld speelt voor 80% en meer van de bevolking het leven zich af in een relatief kleine cirkel, nog quasi letterlijk en figuurlijk rond de kerktoren. Dus alles wat veraf ligt, is voor de meesten onbekend en voedt dus gemakkelijk een gevoelen van angst of bedreiging. Recensie door Mark Bienstman.

De akte van mijn moeder - András Forgách

In 1976 was ze op grond van haar patriottische overtuiging als spion voor het Directoraat Politieke Recherche gerekruteerd. Ze infiltreert in zionistische organisaties, de Internationale School voor Journalistiek en in kringen van Hongaarse emigranten en tegenstanders van de communistische dictatuur. Drie jaar later wordt longkanker haar fataal. Eerst dertig jaar na haar overlijden ontdekt András Forgách dat zijn moeder jarenlang voor het regime spioneerde en verklikte. Recensie door Joseph Pearce.

Dwalen in het antropoceen - René ten Bos

Dat filosofie niet alleen verheldering is maar ook verduistering, bleek weer eens toen ik me met toenemende ergernis worstelde door Dwalen in het antropoceen (2017) van Denker des Vaderlands, René ten Bos. Nooit eerder heb ik uit pure ergernis met mijn markeerpen gekrast op de laatste pagina’s. De reden dat ik aan het boek begon, is dat ik milieufilosoof ben en dat populair-filosofische boeken over dat onderwerp mijn interesse hebben. Ik ben teleurgesteld en boos. Recensie door Floris van den Berg.

Allah in Europa – Jan Leyers

De scheiding tussen Kerk en Staat is hier quasi onbestaande en, volgens de meeste strekkingen  binnen deze ideologie, zelfs niet toegestaan. Werkelijk elke stap in het sociale, economische of culturele leven  van een moslim wordt bepaald door wat de Koran, en alle daarvan afgeleide voorschriften, opleggen. Ruimte voor interpretatie, laat staan voor kritische bedenkingen – is er nauwelijks. Dat zoiets nefast is voor de creativiteit binnen een gemeenschap moge duidelijk zijn. Recensie door Mark Bienstman.

Links liberalisme, een politieke filosofie voor de 21ste eeuw – Herman Lauwers

Met Links-liberalisme, een politieke filosofie voor de 21ste eeuw schreef Herman Lauwers een interessant pleidooi voor een vernieuwde liberale democratie en een ongeschreven politieke consensus over partijgrenzen heen. Het jammere is dat zijn vernieuwingspleidooi soms blijft hangen in traditionele denkpistes waarvan het nog maar de vraag is of die wel van een draagvlak genieten. Het idee dat wellicht het langste zal blijven hangen, is dat we de broederlijkheid niet mogen vergeten. Recensie door Yarrid Dhooghe.

Dansende beren. Heimwee naar het communisme - Witold Szablowski

Szablowski wil in de eerste plaats aan de alarmbel trekken. ‘Een groot deel van de wereld,’ aldus de auteur, ‘verkreeg de vrijheid zonder daarop voorbereid te zijn. In de meest extreme gevallen kwam die vrijheid onverwacht of was ze zelfs ongewenst.’ Nu ze er is, is het de taak van de overheid om de vrijheid in goede banen te leiden. En hier loopt het dus vaak mis. Toen de zieke Fidel Castro in 2006 zijn taken aan zijn broer overliet, hoopten vele Cubanen dat het land zou veranderen. Maar niet meteen. Recensie door Joseph Pearce.

De weg naar onvrijheid - Thimothy Snyder

Wat de Thimothy Snyder dus probeert aan te tonen, is dat Rusland wereldwijd een netwerk  van ultra-rijke, egoïstische bedrijfsleiders aan het uitbouwen is, waarin begrippen als democratie, solidariteit of humaniteit totaal niet meer aan de orde zijn. Informatie en verkiezingen worden schaamteloos gemanipuleerd. Wie al te kritische vragen stelt, wordt monddood gemaakt (denk aan het verdacht overlijden van een aantal kritische journalisten). Recensie door Mark Bienstman.

Plots mocht ik niet meer lachen - Darya Safai

Samen met haar man slaagde Safai erin om in ons land een bloeiende tandartsenpraktijk op te zetten. Het toont aan hoe gedreven ze was om zich zo snel mogelijk te integreren in de Vlaamse samenleving. Hard studeren en hard werken, dat waren en zijn haar motto’s. De precaire situatie van de vrouw in Iran en de islamitische wereld laat haar echter niet los, al stelt ze terecht dat ook heel wat moslimvrouwen in eigen land het slachtoffer zijn van discriminatie en onderdrukking. Recensie door Dirk Verhofstadt.