All in Boeken
Moeten de taken tussen de overheid en privé-initiatieven niet anders verdeeld worden? Er gaan meer en meer stemmen op dat de overheid beter een aantal zaken zou overlaten aan de markt en het maatschappelijk middenveld. Dan kan de overheid zich concentreren op de taken die ze behoudt om die dan beter uit te voeren. Het boek Free Market Fairness heeft alvast de verdienste dat het de sociaal nuttige rol van een vrije markt voor het voetlicht brengt. Recensie door Lieven Monserez.
Paul Mason voorspelt dat het kapitalisme tegen het jaar 2060 ten onder gaat en plaats zal maken voor een soort postkapitalisme door drie invloeden. Omdat de informatietechnologie de noodzaak om te werken zal verminderen, omdat informatiegoederen het vermogen van de markt om op correcte wijze prijzen vast te stellen zal ondermijnen, en omdat we een spontane opkomst van coöperatieve productie vaststellen die zich niet houdt aan de dictaten van de markt, denk aan Wikipedia. Recensie door Dirk Verhofstadt.
“Er is een lijn te trekken van Christus naar Auschwitz”, aldus Imre Kertész. Als jood werd hij buitengesloten uit de fascistische maatschappij, als schrijver werd hij nadien buitengesloten uit het communistische Hongarije. “Ik ben het onverbeterlijke product van dictaturen, en gebrandmerkt te zijn is mijn specialiteit”, schrijft hij. Auschwitz en de Goelag hebben aangetoond dat de universele God ons verlaten heeft. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Het meest karakteristieke boek van het existentialisme, en tevens het meest invloedrijke, is volgens Bakewell Simone de Beauvoirs meesterwerk De tweede sekse, uit 1949. De Beauvoir maakt duidelijk hoe vrouwen reeds als kind een rol wordt aangepraat, hoe ze gedefinieerd en bepaald worden door de conditionerende mannelijke blik, hoe ze daardoor vervreemden van zichzelf, geen authenticiteit meer ervaren en bovendien niet beseffen dat ze levenslang taken uitvoeren die hen zijn opgedrongen. Recensie door Johan Braeckman.
Deze vertaling uit het Engels van het reeds in 2016 verschenen boek The Atheist Muslim, is een paradox op zich. De doelgroep die het meest zou zijn gebaat bij het lezen én verwerken van dit boek, zal en mag dit boek waarschijnlijk nooit onder ogen krijgen. En dat is echt jammer. Vanuit zijn eigen levenservaring vertelt de auteur hoe hij, dankzij zijn ouders die hem steeds hebben aangezet tot kritisch denken, van gelovige moslim naar een verdraagzame atheïst is geëvolueerd. Recensie door Mark Bienstman.
Mythos houdt je van begin tot eind aan je stoel gekluisterd. Zelfs de met weetjes volgestouwde noten onderaan bijna elke bladzijde en de schelms pedante opmerkingen van Fry de schoolmeester verhogen het leesplezier. Fry’s cruciaalste conclusie van de Griekse mythen ten slotte is dat ze de mens een spiegel voorhouden. Net als de goden is ook de mens ‘krijgshaftig maar creatief, wijs maar woest, liefhebbend maar jaloers, teder maar bruut, gevoelig maar wraakzuchtig.’ Recensie door Joseph Pearce.
In acht hoofdstukken bespreekt Gabriels de ethische, sociale en politieke gevolgen van de toenemende digitale verbondenheid in de onlifemaatschappij. We maken zo gretig gebruik van digitale toepassingen, dat we vergeten dat we de bedrijven, die ze vaak gratis aanbieden, eigenlijk betalen met onze data. Het opzoeken op Google, leuk vinden op Facebook en berichtjes tweeten op Twitter is voor veel mensen een aangenaam tijdbedrijf maar niet onschuldig. Alles draait om geld. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Zeventig jaar na het einde van de oorlog worstelt Frankrijk immers nog altijd met de herinneringen aan de beproevingen tijdens de bezetting. Waar eindigden de aanpassing en waar begon de collaboratie? Hield la collaboration horizontale ook heulen met de vijand in? Is geweldloos verzet wel echt verzet? Zijn verzetsstrijders helden van la France éternelle of zijn ze verantwoordelijk voor de dood van onschuldige burgers? En werd er genoeg gedaan om de Joden te redden? Recensie door Joseph Pearce.
In de Amerikaanse grondwet stond weliswaar ‘All men are created equal’, maar dat gold de facto alleen maar voor witte rijke mannen, niet voor vrouwen, (zwarte) slaven, indianen en armen. De enige conclusie die je uit dit prachtige Lied der revolutie kunt trekken is dan ook dat de problemen die George Washington en zijn opvolgers, door een kippige kijk op het begrip ‘vrijheid’, destijds niet hebben opgelost tot van vandaag in de Verenigde Staten blijven voortwoekeren. Recensie door Leo De Haes.
Ulrike Guerot schreef een fenomenaal boek, waarin zij haar kritiek op de EU onderbouwd formuleert. Maar ze gaat veel verder dan enkel de kritiek en schetst een perspectief waar wij Europese burgers werkelijk iets aan hebben: een daadwerkelijke democratie van en voor burgers waar de schaal van de moderne maatschappij wordt teruggebracht naar autonome regio’s, waar de natiestaten worden afgebroken en waar op basis van het beginsel ‘één persoon, één stem’ een Europese regering wordt gekozen. Recensie door Enno Nuy.
Wim de Wagt brengt een verhaal van sterke politieke figuren die schipperend tussen ideaal en realiteit een betere wereld pogen te realiseren en dan dient men daaronder, in de nasleep van een vernietigende oorlog, vooral te verstaan het bewerkstelligen van een duurzame vrede door een nauwere samenwerking. Voor de Fransen, met als centrale persoonlijkheid Aristide Briand, was dat in de eerste plaats een politieke samenwerking, voor de Duitsers met Gustav Stresemann, een economische. Recensie door Hendrik Vanmassenhove.
Met zijn boek toont Mark Stevenson aan dat innovatie doorgaans een bottom-up en niet zozeer een top-down proces is. Uitvindingen worden vaak gedaan door praktische geesten die in de reële wereld staan en niet zozeer door laboranten in Silicon Valley of de London School of Economics. Daarbij komt dat Stevenson een begenadigd verteller is en, in zijn vrije tijd, ook optreedt als stand-upcomedian. Zijn boeken stralen optimisme en geloof in de vooruitgang en de wetenschap uit. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Nu religieus fanatisme en wereldlijk populisme elkaar naar de keel grijpen, is het nuttig om terug te blikken naar de bron van ons democratisch denken. Neem alleen al de figuur van Montesquieu die met zijn scheiding der machten de basis legde voor onze huidige rechtsstaat. Veenbaas situeert de Verlichting echter al veel vroeger, namelijk bij Spinoza, en terecht. Sommigen beschouwen hem zelfs als de stamvader van de Verlichting. Hij verdedigde al in 1670 de vrijheid van denken en de gewetensvrijheid. Recensie door Mathias De Clercq.
Dit boek is een echte, goed geschreven aanrader voor wie wil begrijpen hoe een “democratische meerderheid” met de ogen open in het eigen ongeluk loopt en hoe een meedogenloze leider zijn eigen volk uitbuit en daarbij een toekomst voorspiegelt die in feite niets anders wil dan het oude Regime (weliswaar in een andere “verpakking”) te laten verder leven. In feite gaat het om een “duivels pakt” tussen de almachtige bureaucratie in samenspel met “de partij” onder het toezien oog van het leger. Recensie door Mark Bienstman.
Essayist Rudy Kousbroek was een veelzijdig humanist en uitgesproken atheïst. Kousbroek was antiautoritair en wars van labels. In zijn dissertatie Rudy Kousbroek in de essayistisch-humanistische traditie plaatst Neerlandicus Rudy Schreijnders Kousbroek onomwonden in de humanistische traditie. Deze dissertatie is als boek verschenen als deel 22 van de Humanistisch Erfgoed reeks van het Humanistisch Archief van Bert Gasenbeek in samenwerking met uitgeverij Papieren Tijger. Recensie door Floris van den Berg.
De vele miljoenen migranten die zich vestigen in de puéblos jovenes in Peru, de favelas in Brazilië, de ranchos in Venezuela, de barrios marginales in Mexico, de bidonvilles in Haïti en de shantytowns in vroegere Britse kolonies stappen in een informele wereld, zonder officiële wetten. Daar heersen eigen sociale regels. Maar dat betekent niet dat ze niet actief zijn, integendeel. Nergens is er zoveel activiteit en ondernemingszin als onder de armen. En de armen vullen ook gaten in de legale economie. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Goodharts biedt met zijn boek een goede analyse van de crisis van de tijd waarin we nu leven. Zijn analyse van de kloof tussen Anywheres en Somewheres als de voornaamste maatschappelijke kloof in onze samenleving is erg scherp. Zijn aanbevelingen over hoe we deze kloof kunnen overbruggen en daarmee ook het populisme terug kunnen dringen zijn dat wat minder. Wellicht valt dat te verklaren doordat het onderwerp gecompliceerd en zich ook niet leent voor simpele oplossingen. Recensie door Gert Jan Geling.
Dit boek is denkcorvee dat Cliteur en Verhofstadt verricht hebben voor politici, experts en opiniemakers. Zij hoeven nu alleen de samenvatting in het boek te lezen. Maar ja, ook die samenvatting is 424 pagina’s. Cliteur en Verhofstadt vormen een falanx waar zij met open vizier ten strijde trekken voor de vrijheid van het individu. Laten we hopen dat het boek politieke en maatschappelijke invloed heeft. De auteurs weerleggen in ieder geval overtuigend de platitudes over religie en geweld die in het maatschappelijk debat de ronde doen.
Lenin had naast buitengewoon veel geluk, ook eigenschappen die hem aan de macht brachten en hielden: een meedogenloze wil, veel opportunisme in de omgang met de marxistische leer zolang dat hem maar meer macht bracht, en een zelfs voor Russische begrippen ongebreidelde wreedheid. Veelbetekenend is dat de Tsjeka, de voorloper van de KGB, een van de eerste instellingen van het communistische regime was. De eerste golf van massa-terreur vond ook niet pas plaats onder Stalin maar reeds vroeg onder Lenin. Recensie door Patrick Van Schie.
We leven in een maatschappij waarin het ondernemerschap om allerlei redenen soms met argusogen wordt bekeken. Nochtans zorgen ondernemers voor tewerkstelling en dus ook welvaart. Daar nemen ze ook grote risico’s voor. In dit klimaat blijkt het voor de specifieke categorie van ondernemers met een migratieachtergrond des te moeilijker om succes te oogsten. Dat is betreurenswaardig, want hebben hen hard nodig. Ondernemen is de hoeksteen waarop onze maatschappij gefundeerd is. Tekst van Claire Tillekaerts.
