All tagged filosofie

Recalcitrant – Floris van den Berg

Recalcitrant – Floris van den Berg

Liberales
Boeken

“De recalcitrantie van mijn filosoferen is erin gelegen dat de meeste mensen het niet met mij eens zullen zijn of het er misschien deels mee eens, maar geen lor geven om de consequenties die een bepaalde conclusie voor hun levensstijl heeft, zoals veganisme of het stoppen met vliegen,” schrijft filosoof Floris van den Berg. Dat is al even slikken, want hoezeer ik de auteur bewonder om zijn rechtlijnigheid en consequent denken, toch ben ik geen veganist en soms neem ik het vliegtuig. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Denken in het donker – Floris van den Berg

Denken in het donker – Floris van den Berg

Liberales
Boeken

Denken in het donker is een spannend boek met een hele reeks filosofische beschouwingen bij de performances op het Utrechtse SPRING Performing Arts Festival. Floris van den Berg geeft een caleidoscopisch beeld van hedendaagse creatieve theatermakers die politieke, sociale en maatschappelijke thema’s op een kunstzinnige manier aan bod brengen. Zaken waarover men moet nadenken. Maar is het allemaal kunst? Recensie door Dirk Verhofstadt.

Totalitarisme - Hannah Arendt

Totalitarisme - Hannah Arendt

Liberales
Boeken, Podcast

Totalitarisme is een selectie van de vandaag voor ons meest relevante teksten uit The Origins of Totalitarism. Slechts enkele jaren na WO II beschrijft Hannah Arendt er de opkomst van nazi-Duitsland en de stalinistisch Sovjet-Unie, en analyseert zij de oorsprong en eigen onstuitbare dynamiek van totalitaire systemen. Recensie door Karel Van Dinter. In twee podcasts praat Karel Van Dinter met Christophe Busch (HA Institute) over Totalitarisme van Hannah Arendt.

Ask Me Anything – Floris van den Berg

Ask Me Anything – Floris van den Berg

Liberales
Boeken

Consistentie in redenering is een handelsmerk van Floris van den Berg, waar velen van ons nog iets van kunnen leren. Immers, als hij verkrachting niet kan noemen als voorbeeld, wat dan wel? Mag hij wel andere gevoelige onderwerpen opbrengen of ook liever niet? Deze lijn van denken kan, zoals gezegd, ongemakkelijk kunnen worden gevonden. Extreem zelfs. Radicaal. Onsympathiek. Maar ik kan hem door het gehele boek echter niet op een denkfout betrappen. Recensie door Sven Borghart.

Het gewicht van de woorden - Pascal Mercier

Het gewicht van de woorden - Pascal Mercier

Liberales
Boeken

Poëzie, overpeinst Leyland, is het enige wat een antwoord kan bieden... En poëzie is dan zoveel meer dan alleen maar ‘een gedicht’. Tekens van de taal zijn het mysterie van de geest. Klanken en letters die woorden vormen en betekenis hebben en betekenis krijgen in hun samenhang. Maar uiteindelijk is vooral de verbeelding de eigenlijke plek van vrijheid. Recensie door Enno Nuy

Adel van de geest - Rob Riemen

Adel van de geest - Rob Riemen

Liberales

Juist in deze tijden van nepnieuws, deep-fake-video’s en meningen die zwaarder wegen dan wetenschappelijke feiten blijft die zoektocht naar waarheid zo waanzinnig belangrijk. Maar we kunnen niet genoeg gewaarschuwd worden: nooit zullen we de waarheid in pacht hebben. En juist wie verkondigt de ware weg te tonen, moet als geen ander betwijfeld en gewantrouwd worden. Recensie door Enno Nuy

De Vrijheidsillusie - Simon Knepper en Frank van den Bosch  

De Vrijheidsillusie - Simon Knepper en Frank van den Bosch  

Liberales
Boeken

“zijn wij wel zo vrij als we denken?” Als wij de huidige situatie met een lange of minder lange historische recul bekijken, zou een voorbarige conclusie kunnen zijn dat we nog nooit zoveel vrijheden hebben gehad. Dus, alles OK? In elk van deze achttien bijdragen wordt er toch wel een en soms meerdere vraagteken(s)   geplaatst bij deze evidentie. Recensie door Mark Bienstman

De wereld van Sofie - Jostein Gaarder

De wereld van Sofie - Jostein Gaarder

Liberales
Boeken

Stel je een wereld voor waarin de Bijbel, de Koran en de Torah – en al die andere literaire rommel, als het boek van Mormon, Dianetics, the Modern Science of Mental Healt - vervangen zijn door De Wereld van Sofie. Stel je voor dat in hotelkamers De wereld van Sofie lag, dat er zondagsschool was waar mensen De wereld van Sofie bestudeerden, dat mensen zich geïnspireerd door dat boek ‘sofisten’ noemden. Dat Gaarder wordt gezien als wereldleraar. Recensie door Floris van den Berg.

Wat we van de grote filosofen kunnen leren - Svend Brinkmann

Wat we van de grote filosofen kunnen leren - Svend Brinkmann

Liberales
Boeken

Er zijn al hele bibliotheken vol geschreven rond de vraag: hoe geven we zin aan ons leven?  En toch slaagt de populaire Deense filosoof Brinkmann (auteur van onder meer de bestseller Standvastig) erin nog een bijdrage te leveren die er best mag zijn. Waar tot voor kort nog velen hun antwoorden probeerden te vinden in een religie, heeft dit baken de laatste decennia veel van zijn glans verloren. En daarom is de mens op zoek gegaan bij zichzelf, maar dan vooral met een bijna economische inslag: “Waar liggen mijn belangen? What’s in for me? Recensie door Mark Bienstman.

Lastige waarheden - Othman El Hammouchi

Lastige waarheden - Othman El Hammouchi

Liberales
Boeken

Othman heeft geen hoge pet op van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) uit 1948. Deze verklaring ademt de geest van het Westerse individualisme. De utopische verwoording werd door de opstellers met de voeten getreden in de koloniale landen waar zij de baas waren. Mensenrechten kunnen echter niet de basis zijn voor maatschappelijke eenheid, omdat ze voorbij gaan aan de identiteit van burgers. Identiteit kan een ‘tikkende tijdbom’ zijn in de samenleving. Recensie door Jart Voortman.

Op de schouders van reuzen – Umberto Eco

Op de schouders van reuzen – Umberto Eco

Liberales
Boeken

Dit boek is een bundeling van twaalf voordrachten (lectio magistralis) die de Italiaanse schrijver, taalfilosoof en semioticus Umberto Ecco jaarlijks gaf of zou geven op het beroemde cultuurfestival La Milanesiana tussen 2001 en 2015. Elke lezing is te beschouwen als een op zich staand essay, alhoewel Eco in sommige jaren verder bouwt op zijn vroegere bijdrage(n). De lezer hoeft het boek dus niet in één ruk uit te lezen, hoewel de kwaliteit van wat wordt voorgeschoteld daar ruimschoots toe aanzet. Recensie door Mark Bienstman.

Morele illusies - Stijn Bruers

Morele illusies - Stijn Bruers

Liberales
Boeken

Ik geef een voorbeeld van Bruers innovatieve, scherpe, glasheldere en originele denken. Liberalen betogen dat je alles mag doen zolang je anderen maar geen schade berokkent. Hier stemt Bruers mee in (al noemt hij zich (nog) geen liberaal). Maar, zo betoogt hij, jouw individualiteit verandert door de tijd heen. Jij bent nu een heel ander persoon dan toen jij een kleuter was. Dat betekent dat als je nu acties onderneemt die op de lange duur schadelijk zijn, jij die andere persoon die jij zelf bent, schaadt. Recensie door Floris van den Berg.

Kinderen van Rousseau. Een pamflet tegen de tijdsgeest - Paul Claes

Kinderen van Rousseau. Een pamflet tegen de tijdsgeest - Paul Claes

Liberales
Boeken

Jean Jacques Rousseau deugt niet. Filosofie kan levensgevaarlijk zijn. De lijst met denkers die zich in hun werken hebben verzet tegen de vrijheid van het individu en de open samenleving is lang: van Plato, Augustinus, Aquino, Hegel, Marx, Nietzsche naar Heidegger. En natuurlijk Rousseau die, volgens Bertrand Russell, pleit voor een ‘pseudo-democratic dictatorship’ waarbij de abstract en mysterieuze Algemene Wil absolute wet is en dictators kunnen spreken namens de wil van het volk. Recensie door Floris van den Berg.

Over God - Etienne Vermeersch

Over God - Etienne Vermeersch

Liberales
Boeken

In Over God fileert Vermeersch de God van het christendom op een manier die ook van andere goden niet veel overlaat. Op basis van rationeel principiële én naturalistische argumentatie blijkt het godsbeeld, dat zo velen op aarde koesteren, niet langer consistent. De teksten die als de basis dienen van het christendom – maar ook van andere godsdiensten – bevatten contradicties, maar ook verderfelijke inhumane oproepen. Deze teksten kunnen geen coherente fundering zijn voor humane waarden. Recensie door Claude Nijs.

Op de valreep - Tom van Ewijk

Op de valreep - Tom van Ewijk

Liberales
Boeken

Vele essays meanderen en van Ewijk neemt de tijd om zijn verhaal vorm te geven en ze zijn alle zonder uitzondering goed geschreven. En ofschoon de schrijver bij tijd en wijl cynisch dreigt te worden en sombert is hij toch altijd weer op zoek naar een uitweg uit die somberte. En hoewel hij constateert dat er weinig aanleiding is om al te vrolijk te worden van de menselijke soort ontgaat hem tegelijkertijd niet het individu, dat zo vaak wel degelijk aanleiding is tot vreugde, bewondering en liefde. Recensie door Enno Nuy.

Philosophy of War and Peace - Danny Praet (red.)

Philosophy of War and Peace - Danny Praet (red.)

Liberales
Boeken

Philosophy of War and Peace stippelt zonder twijfel een boeiende ontdekkingstocht uit langsheen meer dan drie millennia vol uiteenlopende opvattingen. Door verschillende verkeerde, doch wijdverspreide interpretaties van bepaalde beroemde teksten aan te kaarten en te betwisten, dagen Praet en zijn co-auteurs de lezer uit om ook over zijn of haar eigen opvattingen te reflecteren. Geschiedenis wordt geschreven door de overwinnaars, zou Churchill zeggen. Recensie door Veerle De Leenheer.

Verlichte kost - Rik Peters

Verlichte kost - Rik Peters

Liberales
Boeken

‘Obesitas is gevaarlijker dan terrorisme’, zo citeert wetenschapsjournalist Rik Peters de Amerikaanse hoogleraar gezondheidsrecht Lawrence Gostin. Dat is een interessant perspectief. Bij terrorisme is de vijand de ander; bij obesitas ben jezelf de vijand. Obesitas is het geval van heel veel foute voedselkeuzes. Zoveel tijd en geld en aandacht als er wordt besteed aan terrorisme, zo weinig aandacht aan hoe wij eten en de gevaren van voedsel. Recensie door Floris van den Berg.

Load More