Wat we van de grote filosofen kunnen leren - Svend Brinkmann

Er zijn al hele bibliotheken vol geschreven rond de vraag: hoe geven we zin aan ons leven?  En toch slaagt de populaire Deense filosoof Brinkmann (auteur van onder meer de bestseller Standvastig) erin nog een bijdrage te leveren die er best mag zijn. Waar tot voor kort nog velen hun antwoorden probeerden te vinden in een religie, heeft dit baken de laatste decennia veel van zijn glans verloren. En daarom is de mens op zoek gegaan bij zichzelf, maar dan vooral met een bijna economische inslag: “Waar liggen mijn belangen? What’s in for me? Recensie door Mark Bienstman.

Colette - Wash Westmoreland

Frankrijk, begin 20e eeuw. Het jonge plattelandsmeisje Colette (Keira Knightley) trouwt de beroemde schrijver Henri ‘Willy’ Gauthier-Villars (Dominic West) en doet zo haar intrede in de Parijse high society. Al snel overtuigt Willy haar om als zijn ghostwriter te fungeren. Colette gaat akkoord en schrijft een semi-autobiografische roman over een brutaal en slim plattelandsmeisje, 'Claudine'. Het boek groeit uit tot een ongekend succes. Dit geeft Colette een stem in de maatschappij. Ze wordt steeds toonaangevender op het vlak van mode, literatuur en seksuele expressie; Colette groeit, kortom, uit tot een feministisch icoon.

Beroemde Feministes - Dirk Verhofstadt (red.)

150 jaar geleden schreef de Britse filosoof John Stuart Mill zijn beroemde werk The Subjection of Women waarin hij de onderdrukking van de vrouw aanklaagde. Zijn tekst blijft verrassend actueel. Naar aanleiding van deze verjaardag schreven veertien geëngageerde vrouwen een bijdrage over een beroemde feministe uit de geschiedenis. Met bijdragen van Ann Meslens, Leen Huet, Alicja Gescinska, Tinneke Beeckman, Ann Brusseel, Wendy De Poorter, Claire Tillekaerts, Sara De Mulder, Magda Michielsens, Darya Safai, Tine Maenhout, Annemie Neyts, Elisabeth Matthys en Assita Kanko.

Twee opvattingen van vrijheid - Isaiah Berlin

In zijn bekende essay Two concepts of liberty (1958) gaat Isaiah Berlin in op de moeilijke verhouding tussen liberalisme en communitarisme. Bij klassieke liberalen staan het abstracte individu en zijn rechten centraal. Onvervreemdbare rechten beschermen het individu tegen zijn omgeving : tegen de staat, tegen de meerderheid en tegen de massa. De vraag stelt zich of deze individuele rechten niet in verdringing komen wanneer men waarde hecht aan noties als gemeenschap, culturele traditie en natiestaat. Recensie door Dirk Verhofstadt

Markt en overheid inschakelen in het klimaatbeleid - Paul De Grauwe

De consensus groeit dat de uitstoot van CO2 wereldwijd zal moeten belast worden willen we de opwarming van de aarde stoppen.  Er zijn uiteraard nog vele andere maatregelen nodig maar een essentieel deel van elke klimaatpolitiek moet erin bestaan de rekening te presenteren aan diegenen die verantwoordelijk zijn voor de uitstoot van CO2 en hierdoor grote kosten opleggen aan de hele wereldgemeenschap. Zonder zo een belasting kunnen ze CO2 gratis blijven uitstoten. Zolang de uitstoot gratis blijft levert het vrije marktsysteem geen oplossing.

Over het verbod op de rituele slacht in Vlaanderen – Bart Collard

Hoewel het verbod op de rituele slacht met name een overwinning is voor het secularisme, is het ook een zeer kleine overwinning voor niet-menselijke dieren. We weten niet van alle dieren of zij kunnen lijden. De keuze van de Vlaamse regering om slechts gewervelde dieren te beschermen tegen onbedwelmd slachten komt voort uit het besef dat zij gevoel hebben. Gewervelde dieren hebben een centraal zenuwstelsel en kunnen daardoor lijden.

Kerkgangers en zuilenbouwers - Sid Lukkassen

Ik heb de vorige boeken en het doctoraat van de auteur niet gelezen, waardoor mij de voorkennis ontbreekt. Maar dan had de auteur de lezer moeten verwittigen of toch minstens voorzien van een executive summary van zijn vorige publicaties. Nu krijgt men een boek in handen waar op een eerder onsamenhangende manier allerlei ‘problemen’ worden aangekaart, zonder enige diepere uitwerking, en waar men niet direct inziet wat de schrijver nu precies dwarszit  en waarvoor hij naar een oplossing op zoek gaat. Recensie door Mark Bienstman.

Staat van terreur - Pieter Van Ostaeyen

Waarom worden we sinds het begin van deze eeuw steeds meer geconfronteerd met terreuraanslagen? Wat is de aanleiding geweest tot de oprichting van de Islamitische Staat? Over deze en andere vragen schreef de Vlaamse historicus en arabist Pieter Van Ostaeyen het boek Staat van terreur waarin hij ook een revelerend beeld schetst van de islamitische jihad, de verhoudingen tussen IS, al-Qaeda en de Syriëstrijders van bij ons. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Zes maanden in de Siberische wouden - Silvain Tesson

Ik ben geen globetrotter die de landen van de wereld wil afkruisen of iemand met een bucketlist. Wel wil ik natuurervaringen opdoen, een gevoel van eenheid hebben met de natuur, met mijn eigen lichaam, rust en contemplatie, weg van de dagelijkse sleur, het consumentisme en mijn eigen zwakheden. Tesson raakt een gevoelige snaar. Misschien komt het omdat hij ongeveer even oud is als ik. En dat hij wel doet en durft te doen waar ik alleen maar vaag van droomde. Recensie door Floris van den Berg.

Eighth Grade - Bo Burnham

Dertien zijn is nog nooit gemakkelijk geweest, maar opgroeien in het sociale mediatijdperk is iets waar de meesten van ons toch aan ontsnapt zijn. Kayla (Elsie Fisher) zit er echter middenin. In haar vlogs, die door niemand bekeken worden, geeft ze vastberaden advies: “Just be yourself!”. Maar wat als gewoon jezelf zijn niet gewoon vanzelf gaat? Regisseur Bo Burnham debuteert met deze ‘Eighth Grade’, maar is lang geen onbekende. Ondanks zijn jeugdige leeftijd van 28 heeft hij er al een carrière als YouTuber op zitten en is hij een getalenteerde stand-up comedian. 

Pleidooi voor groen liberalisme – Floris van den Berg

De draagkracht van het ecologisch systeem heeft een maximum. De impact die wij mensen op dat systeem hebben neemt toe doordat enerzijds de wereldbevolking schrikbarend blijft groeien en anderzijds de ecologische voetafdruk blijft toenemen. We zitten als mensheid in de Titanic en koersen af op de ijsberg waar wetenschappers ons voor waarschuwen. Ondanks de vele mooie initiatieven en ideeën voor een duurzame wereld zitten we gevangen in een politiek-economisch systeem dat gebaseerd is op uitbuiting van het ecosysteem van planeet Aarde. 

Durf te hervormen! Durf te besturen! – Philippe Nys

De nationale stakingsdag van afgelopen woensdag werd aangekondigd als ongezien. Dat is de boodschap waarmee de vakbonden het nieuwe jaar hebben ingezet. Alweer hangt hiermee in België een sfeer van sociale onvrede waarbij men al te gemakkelijk teruggrijpt naar het stakingswapen. Onvrede uiten kan en mag. Maar belangrijke organisaties zoals de vakbonden moeten meer doen. Ze moeten de economische toekomst mee voorbereiden. Enkel met een fitte en gezonde economische onderbouw kunnen we onze welvaart veiligstellen.

The death of truth - Michicko Kakuntani

Michicko Kakuntani beschrijft hoe de rede en het wetenschappelijk onderzoek meer en meer op de achtergrond verdwijnt en zelfs ‘verdacht’ wordt gemaakt. Er wordt doelbewust naar  gestreefd om de mensen  bang te maken voor externe bedreigingen die op hen afkomen, zoals de migranten, de criminelen, de holibi’s enzovoort. De waarheid bestaat volgens hen niet (meer). Opinies en indrukken worden veel belangrijker geacht dan feiten. De waarheid is blijkbaar relatief. Recensie door Mark Bienstman.

Theoterrorism v. Freedom of speech – Paul Cliteur

In Theoterrorism v. Freedom of speech (2019) waarschuwt Paul Cliteur voor islamitisch theoterrorisme, dat wil zeggen mensen die het idee aanhangen dat god geweld tegen andersdenkenden goedkeurt en zelfs aanmoedigt. Het gaat met name om islamitisch theoterrorisme hoewel theoterrorisme ook bij andere religies voorkomt, maar die vormen momenteel geen bedreiging voor de sociale veiligheid in dit deel van de wereld. Recensie door Floris van den Berg.

Thorbecke wil het! – Remieg Aerts

Hoe liberaal was Thorbecke? Staat, rechtspraak, samenleving, economie, wetenschap, religie en cultuur waren voor hem aparte domeinen, die zich op eigen kracht moesten ontwikkelen. Bekend is zijn adagium: ‘Kunst is geen regeringszaak.’ Het wordt in Nederland nog altijd te pas en onpas in discussies geciteerd. Maar hij geloofde niet in volkssoevereiniteit. Hij was weliswaar voor direct kiesrecht, maar alleen voor mensen met kennis van zaken, voor mensen die van de hoed en de rand wisten. Recensie door Leo De Haes.

If Beale Street Could Talk - Barry Jenkins

Na zijn succes met het baanbrekende  ‘Moonlight’ (2016) heeft Amerikaans regisseur Barry Jenkins besloten om ‘If Beale Street Could Talk’, de novelle van auteur James Baldwin, te verfilmen. Het verhaal focust op Tish en Fonny, twee jeugdvrienden die lovers worden. Hun band wordt echter op de proef gesteld als Fonny – ten onrechte – beschuldigd wordt van verkrachting. Hij wordt achter tralies geplaatst. In de tussentijd komt Fonny erachter dat ze zwanger is. Ze werkt de klok rond om haar geliefde vrij te krijgen voordat hun eerste baby ter wereld komt. 

Youth for climate – Rudi Collijs

Etienne Vermeersch zou bij het zien van de beelden van de protesterende jongeren vanop zijn ziekbed nog goedkeurend de duim hebben opgestoken. Ik vraag me af wat hij hiermee bedoelde. Zou hij werkelijk hebben geloofd in het welslagen van het hele project? Hij, de personificatie van de rede? Of zou hij hebben genoten van de subtiele retoriek in fijnbesnaarde slogans als ‘Hey Joke, uw tieten zijn nog heter dan ‘t klimaat’?  Ik hoop het eerste.

De Bourgondiërs – Bart Van Loo

De Bourgondiërs biedt een even grondige als leerrijke leeservaring. Van Loo bewaart ten allen tijde het overzicht. Dat was trouwens nodig als hij niet wilde wegzakken in het moeras van de constante ontwikkelingen en kenteringen: steden die meer en meer op hun strepen stonden, het individu dat zijn kwaliteiten niet enkel kende maar ook erkend wilde zien, ridderidealen en religieuze oekazen die aan invloed inboetten. Recensie door Joseph Pearce.

De overlevenden - Martin Schoups en Antoon Vrints

Dat oorlogen een traumatische impact hebben op zij die er direct bij betrokken zijn, is voldoende bekend en ruimschoots gedocumenteerd. Dat oud-strijders zich na een oorlog verenigen, niet alleen om gezamenlijk hun trauma te verwerken, maar ook en misschien vooral om erkenning te krijgen voor de door hen geleverde opoffering ten bate van het vaderland is ook vrij universeel. Dus zou je op het eerste zicht niet direct denken dat een thema ‘oud-strijders’ stof voor een vernieuwend inzicht kan zorgen. Recensie door Mark Bienstman.

Religion and the Struggle for European Union – Brent Nelsen & James Guth

Religion and the Struggle for European Union biedt een prikkelend nieuw perspectief op Europese integratie, en de belemmeringen op dit gebied, wat veel andere gerenommeerde experts op dit gebied eigen vrijwel negeren: het belang van religie. Toch is de kracht van dit boek ook de zwakte. Geregeld lijkt her erop dat de auteurs proberen vrijwel alle ontwikkelingen uit de geschiedenis van Europese eenwording op de een of andere manier te linken aan het onderwerp religie. Recensie door Gert Jan Geling.