Meer teksten — Liberales

Liberales is een onafhankelijke denktank binnen de Liberale Beweging, een collectief van kritisch liberaal geïnspireerde individuen die zich tot doel stellen in dialoog te gaan en kennis, inzicht en informatie te verwerven en te verspreiden in een streven naar een meer liberale samenleving.

Teksten

All in Boeken

Benedenwereld, Reizen in de diepe tijd - Robert Macfarlane

Jun 16

Jun 16 Benedenwereld, Reizen in de diepe tijd - Robert Macfarlane

Diep in een mijn in Boulby, Yorkshire, wordt onderzoek gedaan naar donkere materie. Macfarlane: hoe zoek je in het donker naar duisternis? Om materie die geen schaduw werpt te kunnen waarnemen, moet je niet op zoek gaan naar haar aanwezigheid maar naar haar effecten. En verderop in dit hoofdstuk merkt Macfarlane op: Het antropoceen stelt ons de vraag die de immunoloog Jonas Salk zo memorabel verwoordde: ‘Zijn we goede voorouders?’ Het verbaast geenszins wanneer deze vraag in dit boek centraal blijkt te staan, deze vraag die vóór het antropoceen nooit aan de orde was! Recensie door Enno Nuy

De verrassende verjaardagen en andere nogal logische fotostrips - Ype Driessen & Ionica Smeets

Jun 15

Jun 15 De verrassende verjaardagen en andere nogal logische fotostrips - Ype Driessen & Ionica Smeets

De nieuwe media bieden tal van nieuwe mogelijkheden om kennis over te dragen. Waar boeken honderden jaren lang de boventoon voerden in kennisoverdracht, zijn boeken nu maar één kleine speler op de kennismarkt. Met de fotostrip De verrassende verjaardagen komen fotostripauteur Ype Driessen en hoogleraar wetenschapscommunicatie aan de Universiteit Leiden, Ionica Smeets met een innovatief medium om tal van logische, statistische, wiskundige en natuurkundige puzzels en vraagstukken aan een breed publiek te communiceren. Recensie door Floris Van Den Berg

Diderot and the Art of Thinking Freely - Andrew S. Curran

Jun 8

Jun 8 Diderot and the Art of Thinking Freely - Andrew S. Curran

Diderot was met zijn werkkracht en zijn ideeën een van de grondleggers van het denken in de moderne tijd. En dat is zowat het uitgangspunt van de begin 2019 verschenen interessante, overzichtelijke en vlot leesbare biografie van de hand van Andrew S. Curran (Wesleyan University, Connectitut, VS). Het boek heeft niet de ambitie veel vernieuwende inzichten op te leveren. Curran heeft zijn werk wel grondig gedaan en de bestaande literatuur en kennis over Diderot in een vlot leesbare synthese gegoten met aandacht voor het biografische en het thematische. Het resultaat is een levensbeschrijving van een fascinerend man met een rijk gevuld leven. Recensie door Peter Laroy

Het vervallen huis van de islam - Ruud Koopmans

May 19

May 19 Het vervallen huis van de islam - Ruud Koopmans

Tot de jihadistische aanslagen die vanaf 2001 overal ter wereld werden gepleegd was er in West-Europa nauwelijks debat over moslims en islam. Koopmans deed met collega’s onderzoek naar de uitspraken die politici en andere opiniemakers in de jaren negentig in Nederland, Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië en Zwitserland over immigratie en integratie deden. Van de meer dan 18.000 uitspraken bleek slechts 1,6% van de gevallen moslims en islam tot onderwerp te hebben. Recensie door Martin Harlaar

Serotonine - Michel Houellebecq

Apr 9

Apr 9 Serotonine - Michel Houellebecq

Misschien dat hier mijn belangrijkste bezwaar tegen de visie van Houellebecq naar voren treedt. Hij lijkt de man nog steeds als een primitieve jager-verzamelaar te beschouwen die, of hij dat nu wil of niet, niet anders kan dan achter zijn pik aanlopen. Als hij zich realiseert dat hij eigenlijk waanzinnig veel hield van de geliefde die hem verliet, heeft hij haar allang bedrogen, sterker nog, is hij op heterdaad door haar betrapt. Alleen maar omdat hij zijn handen niet thuis kon houden en zo nodig een paar keer buiten de pot moest pissen. Het is allemaal skindeep bij Houellebecq. Recensie door Enno Nuy

Grand Hotel Europa - Ilja Leonard Pfeijffer

Apr 8

Apr 8 Grand Hotel Europa - Ilja Leonard Pfeijffer

Grand Hotel Europa is een hotel van vergane glorie ergens in Italië waar de schrijver zijn intrek neemt na een verbroken liefdesgeschiedenis, althans, zo doet hij ons in eerste instantie geloven. Van die geschiedenis, noch van de zoektocht naar een van de laatste schilderijen van Caravaggio zal ik hier iets prijsgeven. Het centrale thema van deze roman is niet die liefdesgeschiedenis, noch die zoektocht. Nee, het centrale thema is het moderne massatoerisme en de gevolgen daarvan voor onze samenleving, meer specifiek voor het Avondland dat, laat dat duidelijk zijn, de boot gemist heeft en uit niets dan verleden bestaat zonder een toekomst te hebben. Recensie door Enno Nuy

Zeven vormen van Atheïsme - John Gray

Apr 7

Apr 7 Zeven vormen van Atheïsme - John Gray

Gray moet niet veel hebben van atheïsten als hij concludeert: “Het huidig atheïsme is een voortzetting van het monotheïsme met andere middelen. Vandaar de eindeloze opeenvolging van surrogaatgoden, zoals de mensheid, de wetenschap, de technologie en de al te menselijke visioenen van het trans-humanisme. Maar er is geen reden voor paniek of radeloosheid. Geloof en ongeloof zijn mentale houdingen tegenover een onbegrijpelijke werkelijkheid. Een goddeloze wereld is net zo mysterieus als een wereld doordrenkt van goddelijkheid, en het verschil daartussen is misschien kleiner dan u denkt”. Recensie door Enno Nuy

Wilde verhalen - Lucy Cooke

Apr 7

Apr 7 Wilde verhalen - Lucy Cooke

In Wilde verhalen laat Cooke zien hoe in de loop der tijden naar dieren is gekeken. Veel fenomenen waren vroeger nog niet te verklaren, eenvoudig omdat de mens nog niet het juiste gereedschap had ontwikkeld om dieper door te kunnen dringen en wat het ene dier van het andere onderscheidde. Gevolg daarvan was wel dat veel mythische interpretaties een heel lang leven konden leiden. En er zijn talloze wetenschappelijke experimenten op dieren uitgevoerd die op ethische gronden nooit aanvaard hadden mogen worden. Zozeer was de mens overtuigd van haar eigen superioriteit … Recensie door Enno Nuy

HOMO ROBOTICUS - An Jacobs, Lynn Tytgat, Michel Maus, Romain Meeusen en Bram Vanderborght (red.)

Mar 27

Mar 27 HOMO ROBOTICUS - An Jacobs, Lynn Tytgat, Michel Maus, Romain Meeusen en Bram Vanderborght (red.)

Artificiële intelligentie gebruikt een gelijkaardig optimalisatieproces. Daarbij zijn het echter niet de genen die geoptimaliseerd moeten worden, maar wel een door mensen gedefinieerde beloningsfunctie. Maak je bijvoorbeeld een systeem dat koffietassen maakt, dan wil je dit waarschijnlijk zo goedkoop mogelijk doen. Een koffietasrobot zal er dankzij de beloningsfunctie dus alles aan doen om zo goedkoop mogelijk koffietassen produceren. Net als onze genen heeft deze optimalisatie geen geweten en geen ander doel. De robot zal dus niet nadenken over de secundaire impact van zijn gedrag, zolang hij maar goedkoop koffietassen kan produceren. Recensie door Pieter Buteneers

De Vrijheidsillusie - Simon Knepper en Frank van den Bosch

Mar 26

Mar 26 De Vrijheidsillusie - Simon Knepper en Frank van den Bosch

“zijn wij wel zo vrij als we denken?” Als wij de huidige situatie met een lange of minder lange historische recul bekijken, zou een voorbarige conclusie kunnen zijn dat we nog nooit zoveel vrijheden hebben gehad. Dus, alles OK? In elk van deze achttien bijdragen wordt er toch wel een en soms meerdere vraagteken(s) geplaatst bij deze evidentie. Recensie door Mark Bienstman

Tegen de terreur - Beatrice De Graef

Mar 22

Mar 22 Tegen de terreur - Beatrice De Graef

Historica Beatrice de Graaf schreef met Tegen de terreur. Hoe Europa veilig werd na Napoleon daarover een even leerzaam als onthullend boek. Hoewel de auteur ook terrorisme-expert is en in die functie veel in de media geïnterviewd wordt, slaat ‘terreur’ in haar boek niet op islamitische of extreemrechtse aanslagen maar op het spook van de rode terreur die door Europa waarde na de Franse Revolutie én op het imperialisme van Napoleon of het ‘systeem van veroveringen’. Recensie door Leo De Haes

Arctica - Bernice Notenboom

Mar 16

Mar 16 Arctica - Bernice Notenboom

Bernice Notenboom schreef een schitterend maar helaas even zo verontrustend boek over de streek op aarde waar zij haar hart aan heeft verpand: de Noordpool, de enige plek op de wereld waar je tegelijkertijd in meerdere tijdzones kunt verblijven! Inmiddels zijn er meer mensen de ruimte in geschoten dan er ooit op de Noordpool zijn geweest. Belangstelling lijkt pas echt te ontstaan nu het poolijs smelt. Notenboom toont overtuigend aan hoezeer de ontwikkelingen op de Noordpool, zeg maar het gebied boven de 66ste breedtegraad, ons naar een niet meer te vermijden Armageddon voeren. Recensie door Enno Nuy

Het geheime leven van vissen - Jonathan Balcombe

Mar 16

Mar 16 Het geheime leven van vissen - Jonathan Balcombe

“ik denk dat onze vooroordelen ten aanzien van vissen vooral te verklaren zijn doordat we geen uitingen bij hen zien die we associëren met gevoelens. Door een gebrek aan stimuli die gewoonlijk onze sympathie opwekken, zijn we ongevoelig voor het lot van de vis. Bewustzijn – het vermogen om te voelen, pijn te lijden, vreugde te ervaren – is het fundament van de ethiek. Dat is wat je kwalificeert als lid van de morele gemeenschap”. Recensie door Enno Nuy

Niemand wil ze hebben - Linda Polman

Mar 7

Mar 7 Niemand wil ze hebben - Linda Polman

De gevolgen van deze dubieuze afspraken zijn intriest: in dertig à veertig landen ter wereld bevinden zich tientallen kampen in jungles, woestijnen en moerassen. In sommige kampen, bijvoorbeeld in die van Libië, worden vluchtelingen gemarteld, verkracht en zelfs vermoord. Opvang in deze landen betekent altijd opvang in onmenselijke detentiecentra. Polman noemt ze ‘verdwijngaten’ en ‘opbergplekken’, plaatsen waar mensen ophouden mens te zijn. Volgens Polman is een gemiddeld verblijf in zo’n opvangkamp inmiddels al tot zeventien jaar opgelopen. Het moge duidelijk zijn, de auteur gelooft niet in de alom toegejuichte opvang in de regio, tenminste niet zolang daar massaal mensenrechten worden geschonden.

Recensie door Leo De Haas

Whiteshift - Eric Kaufmann

Mar 6

Mar 6 Whiteshift - Eric Kaufmann

Beige is het nieuwe wit. Het thema migratie is te belangrijk om het door extreem rechts te laten kapen…

Westerse samenlevingen worden steeds meer niet-wit en dat leidt tot veranderingen in het politieke landschap. Nu al is meer dan de helft van de Amerikaanse baby's niet-wit en tegen het einde van de eeuw zullen niet-witte minderheden de meerderheid in het Verenigd Koninkrijk en andere landen gaan vormen. De vroege stadia van deze transformatie hebben geleid tot een opstoot van populistische partijen, het vertrouwde links/rechts politieke spectrum in flarden achter zich latend.

Recensie door Jan-Willem Geerinck

De wereld van Sofie - Jostein Gaarder

Mar 1

Mar 1 De wereld van Sofie - Jostein Gaarder

Stel je een wereld voor waarin de Bijbel, de Koran en de Torah – en al die andere literaire rommel, als het boek van Mormon, Dianetics, the Modern Science of Mental Healt - vervangen zijn door De Wereld van Sofie. Stel je voor dat in hotelkamers De wereld van Sofie lag, dat er zondagsschool was waar mensen De wereld van Sofie bestudeerden, dat mensen zich geïnspireerd door dat boek ‘sofisten’ noemden. Dat Gaarder wordt gezien als wereldleraar. Recensie door Floris van den Berg.

2084. Het einde van de wereld - Boualem Sansal

Mar 1

Mar 1 2084. Het einde van de wereld - Boualem Sansal

“Ga rustig slapen, beste mensen, alles is volkomen onwaar en de rest is onder controle.” Zo eindigt de waarschuwing aan het begin van het boek 2084. De schrijver bedoelt evenwel het omgekeerde: dit boek is een waarschuwing, een waarschuwing wat er gebeurt als de islam macht krijgt over een samenleving. Dit boek geeft een afschrikwekkende beschrijving van een totalitair islamitische samenleving waaraan alles wat aan het verleden herinnert is uitgewist. Recensie door Floris van den Berg.

Wat we van de grote filosofen kunnen leren - Svend Brinkmann

Mar 1

Mar 1 Wat we van de grote filosofen kunnen leren - Svend Brinkmann

Er zijn al hele bibliotheken vol geschreven rond de vraag: hoe geven we zin aan ons leven? En toch slaagt de populaire Deense filosoof Brinkmann (auteur van onder meer de bestseller Standvastig) erin nog een bijdrage te leveren die er best mag zijn. Waar tot voor kort nog velen hun antwoorden probeerden te vinden in een religie, heeft dit baken de laatste decennia veel van zijn glans verloren. En daarom is de mens op zoek gegaan bij zichzelf, maar dan vooral met een bijna economische inslag: “Waar liggen mijn belangen? What’s in for me? Recensie door Mark Bienstman.

Twee opvattingen van vrijheid - Isaiah Berlin

Feb 28

Feb 28 Twee opvattingen van vrijheid - Isaiah Berlin

In zijn bekende essay Two concepts of liberty (1958) gaat Isaiah Berlin in op de moeilijke verhouding tussen liberalisme en communitarisme. Bij klassieke liberalen staan het abstracte individu en zijn rechten centraal. Onvervreemdbare rechten beschermen het individu tegen zijn omgeving : tegen de staat, tegen de meerderheid en tegen de massa. De vraag stelt zich of deze individuele rechten niet in verdringing komen wanneer men waarde hecht aan noties als gemeenschap, culturele traditie en natiestaat. Recensie door Dirk Verhofstadt

Kerkgangers en zuilenbouwers - Sid Lukkassen

Feb 22

Feb 22 Kerkgangers en zuilenbouwers - Sid Lukkassen

Ik heb de vorige boeken en het doctoraat van de auteur niet gelezen, waardoor mij de voorkennis ontbreekt. Maar dan had de auteur de lezer moeten verwittigen of toch minstens voorzien van een executive summary van zijn vorige publicaties. Nu krijgt men een boek in handen waar op een eerder onsamenhangende manier allerlei ‘problemen’ worden aangekaart, zonder enige diepere uitwerking, en waar men niet direct inziet wat de schrijver nu precies dwarszit en waarvoor hij naar een oplossing op zoek gaat. Recensie door Mark Bienstman.