Hoe migratie echt werkt – Hein de Haas

Het tij is niet meer te keren. Mijn kijk op migratie is voorgoed veranderd. Of het een juiste of dé juiste kijk is? Het moet wel, de auteur is hoogleraar sociologie en deed 30 jaar onderzoek naar het fenomeen, en dat in verschillende landen. Tussen 2006 en 2015 was hij bovendien onderzoeker aan en mededirecteur van het International Migration Institute aan de universiteit van Oxford. Recensie door Sophia De Wolf.

Geen vodje papier - Bert Cornelis

Een grondwet is vooral een instrument om essentiële vrijheden, zoals de vrijheid van onderwijs en de persvrijheid te verankeren en te beschermen tegen mogelijke regimes met slechte bedoelingen. Het is dan ook maar de vraag of onze grondwet mag gezien worden als een vergaarbak van allerhande verzuchtingen die te pas en te onpas in verkiezingscampagnes opduiken. Grondwetspecialisten waarschuwen er voor dat gerommel met de grondwet het principe van de rechtsstaat zelf op het spel kan zetten.

 

KZ-syndroom. Een litteken dat nooit verdwijnt - Henri Heimans & Dirk Verhofstadt

Henri Heimans, magistraat op rust, ging naar de presentatie van Dirk Verhofstadt’s boek Dagboek 1933. Het gevaar van extreemrechts. Hij vertelde achteraf over schriftjes met kampherinneringen en verzetsverhalen die zijn vader naliet. De rest is geschiedenis. Letterlijk. Want ze gaan beiden het spoor volgen en het verhaal vertellen van Henri’s ouders, die beiden uit de kampen terugkeerden maar er levenslange littekens van meedroegen. Recensie door Aviva Dierckx.

Ook vandaag moet een evenwicht gevonden worden tussen besparen en belastingen – Paul De Grauwe

Begrotingssanering zal uitsluitend moeten gebeuren door in de uitgaven te snijden, zo hoor ik. Ik ga daar niet mee akkoord. Ook vandaag moet een evenwicht gevonden worden tussen besparen en belastingen. Dat zorgt ervoor dat de last van de sanering gespreid wordt over de hele bevolking. Een extra belasting op de hoogste inkomens en op de hoge vermogens zal noodzakelijk zijn om de begrotingssanering succesrijk te maken.

Hyperpolitiek (2023) - Anton Jäger

Het is al even geleden dat een politiek schrijver me intrigeerde en nog langer geleden dat het een marxist was, want hedendaagse marxisten dwalen per definitie.

Maar je kan ook dwalen met flair, en daar slaagt Anton Jäger (°1994, zoon van barones Anne Teresa De Keersmaeker) goed in. Zijn denkwerk is – in tegenstelling tot bijvoorbeeld dat van Paul Goossens – elegant en prikkelend.

De honderdveertig bladzijden Hyperpolitiek verzamelen vier eerder gepubliceerde essays die allemaal hetzelfde betreuren: namelijk het verdwijnen van de massapolitiek die links zo groot maakte tijdens de ‘trente glorieuses’.

Achter de vlag van de democratie – Bert Cornelis

Wat kunnen wij doen om de democratie recht te houden? De machinaties die de democratie willen aanvallen, moeten we blootleggen. De bevolking moet ingelicht worden over pogingen om onze democratie aan te vallen. De pers en het onderwijs spelen hierbij een belangrijke rol. Juiste informatie en het kweken van burgerzin helpen. Iedereen zal dit keer meer dan ooit moeten kleur bekennen en zich achter de vlag van de democratie scharen.

Leven is eenvoudig - Johnjoe McFadden

Leven is eenvoudig is een spectaculair boek. Nooit eerder zou ik op het idee gekomen zijn dat de wetten van de biologie ook opgeld zouden kunnen doen voor het universum. Het maakt het werk van Darwin en Wallace alleen maar des te indrukwekkender. Maar meer nog ben ik onder de indruk geraakt van William van Ockham, wiens scheermes ik wel kende maar McFadden geeft hem de statuur die hij verdient. Recensie door Enno Nuy.

Eindeloze vlucht. Het leven van Joseph Roth – Keiron Pim

Roth blijft simpelweg actueel, als je zijn boeken leest zie je voortdurend parallellen met de dag van vandaag. Zijn journalistieke reportages zijn de weerslag van een intelligent waarnemer met een heel goede pen. Roth is een geweldig stilist. En zijn romans zijn zonder uitzondering van een zeer hoog niveau waarbij vooral de sympathie van de schrijver voor de gewone mens opvalt. Recensie door Enno Nuy.

De herberg zit vol – Roland Dauwe

De vrijheidsbeperking met de enkelband is soms moeilijker dan de gevangenis. Wie zich niet aan zijn voorwaarden houdt, gaat onmiddellijk naar de cel voor het uitzitten van zijn straf. Het succes van die operatie is afhankelijk van het behoorlijk werken van het elektronisch toezicht een de strikte naleving van de voorwaarden. Hierin zou moeten geïnvesteerd worden. De digitale mogelijkheden zijn er.

Had het drama bij Van Hool vermeden kunnen worden? – Paul De Grauwe

Publieke goederen en collectieve voorzieningen zoals infrastructuur, een betrouwbaar rechtssysteem, orde en veiligheid, een goede gezondheidszorg, een performant onderwijs, en fundamenteel onderzoek zijn voorzieningen die de vrije markt niet levert, maar die nochtans essentieel zijn voor de goede werking ervan. Bedrijfsleiders met briljante nieuwe ideeën geraken nergens als die publieke voorzieningen er niet zijn, of slecht werken.

Bitch – Lucy Cooke

Genesis kunnen we nu bij het afval zetten en dat is mede te danken aan Lucy Cooke maar vooral aan al die andere veelal vrouwelijke zoölogen die schitterend, uitputtend en minutieus onderzoek verrichtten. Dit boek plaatst ons mannen toch echt in een heel ander licht dan we gewend waren. Dat stemt tot nederigheid. Ik durf wel te beweren: dit is met afstand het beste, het meest informatieve en het leukste boek van 2024! Recensie door Enno Nuy.

De SS’ers - Armando & Hans Sleutelaar

Nederland leverde het grootste contingent vrijwillige SS’ers in Europa. Armando en Hans Sleutelaar presenteerden acht lange interviews met Nederlanders die zich destijds vrijwillig aansloten bij de SS. Niet iedereen was blij met dit boek dat in 1967 verscheen. Het was uitgerekend Vrij Nederland dat met een kort geding publicatie van het boek trachtte te voorkomen. Recensie door Enno Nuy.

Door Duitse puinen - Bert Cornelis

Historicus Bert Cornelis, auteur van intrigerende boeken als De zaak van de zwarten en Hitler en de Belgen, kreeg als bij toeval een uniek handgeschreven manuscript in handen van Louis Van Meel, een verzetsman uit Rotselaar die de kampen Breendonk en Buchenwald overleefde. Bizar genoeg beschreef hij daarin niet zozeer zijn verblijf in de concentratiekampen zelf, maar wel zijn helletocht tussen de laatste dagen van de oorlog en de eerste dagen na de bevrijding. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Verlicht en vilein - Marleen de Vries

Wetenschappers hebben in de achttiende eeuw bijgedragen aan een samenleving met minder angst: kometen, donder en bliksem blijken verklaarbaar, vaccinaties helpen bij het terugdringen van besmettelijke ziekten. Gezien de mazelenuitbraak en de teruglopende bereidheid kinderen te laten vaccineren kunnen sommigen van onze tijdgenoten nog wel wat leren van achttiende-eeuwers. Recensie door Rudy Schreijnders.

Uit Berlijn. Machthebbers. Krijgsgewoel - Armando

Armando (1929-2018), we schrijven ergens in de jaren tachtig, woont en werkt in Berlijn en schrijft er zijn overpeinzingen, waarnemingen en flarden van opgevangen gesprekken. Hij doet er aan ‘Feindbeobachtung’ schrijft hij, heeft ook een aantal van zijn hier vervaardigde doeken zo genoemd. Het leven dat Armando leidt is nog steeds doortrokken van de oorlog, ook al ligt die inmiddels meer dan dertig jaar achter hem. Recensie door Enno Nuy.

Doodgewone mannen - Christopher R. Browning

De manschappen van Bataljon 101 mogen alle denkbare redenen hebben gehad om zich te gedragen zoals ze deden, dat neemt niet weg, aldus Browning, dat berekening daar nadrukkelijk onderdeel van was. Ontmenselijking van de ander, leverde een onmetelijke bijdrage aan de psychologische afstandelijkheid die het doden vergemakkelijkte. Denk ook aan de Schreibtischmörder, geweld als uitvloeisel van een bureaucratisch proces. Maar de mannen van Bataljon 101 waren doordrenkt van het bloed. Recensie door Enno Nuy.

KZ-syndroom. Een litteken dat nooit verdwijnt - Henri Heimans & Dirk Verhofstadt

Na bijna vijfenveertig jaar voor justitie te hebben gewerkt, en zich in het bijzonder bekommerd te hebben voor de geïnterneerden waarvoor hij de Prijs voor Mensenrechten krijgt, gaat Henri Heimans in 2015 op pensioen. Vanaf dan neemt hij de tijd om op zoek te gaan naar het stille, onverwerkte verleden van zijn ouders en begint hij aan grondig opzoekingswerk. Met de hulp van Dirk Verhofstadt werd het samengebracht in een boek.

Einstein in tijd en ruimte - Samuel Graydon

Van Albert Einstein (1879-1955) wordt wel beweerd dat hij in zijn jeugd geen erkenning kreeg, terwijl hij toch briljant was en kreeg hij op zijn oude dag wel erkenning maar was toen niet briljant meer. Het is inderdaad zo dat hij zijn beste werk schreef toen hij nog niet bekend was. Maar Einstein was meer dan een natuurkundige, hij steunde de Joodse zaak hartstochtelijk en was overtuigd pacifist. Recensie door Enno Nuy.

De kunst van de hypocrisie – Jean-Jacques De Gucht

Waarom sommigen het lijden verheerlijken, verworven wilsonbekwaamheid, zoals dementie, als een “mooie” fase in het leven voorstellen is mij een raadsel. Maar in tegenstelling tot de tegenstanders van euthanasie, heb ik nog nooit gepleit dat iedereen op eenzelfde manier moet omgaan met het einde van het leven. Op een bepaald moment haalt de tijd je in en is zelfs voor de sterkste onder ons de dood onvermijdelijk. Laat elkeen daarom zelf kiezen hoe hij of zij daar mee omgaat.

Geluiden van het leven – Karen Bakker

Als we even wegblijven bij chemische verontreiniging en het plastic drama dan zien we dat met name de industriële geluidsverontreiniging voor het mariene leven ongelooflijke barrières opwerpt en wereldwijd grote vaak onherstelbare schade aanricht. Er is, zegt Karen Bakker, sprake van een exponentieel groeiende aanval van lawaai. Dit is waarlijk een monument van een boek. Recensie door Enno Nuy.