All in Boeken
Het streven naar een betere en simpele overheid kan op verschillende manieren gebeuren. Een overheid kan streven naar het opleggen van minder regels. Zo wijst Sunstein op het belang van het elimineren of verbeteren van oude regelgevingen die gedeeltelijk of volledig hun doel missen. Maar Sunstein onderlijnt dat een moderne, flexibele en efficiënte overheid ook kan inhouden dat er op bepaalde beleidsdomeinen extra regelgevingen moeten gecreëerd worden. Recensie door Nicky Rogge.
Nacht in de middag gaat over de gevangenschap van Roebasjov, een man van in de vijftig, met een roemrijk verleden in de communistische partij en een belangrijk rol gespeeld heeft in de revolutie. Zijn leven lang heeft hij zich ingezet voor de idealen van het communisme en de Partij. Hij is daarbij over lijken gegaan. Maar nu is no.1 aan de macht (overduidelijk een verwijzing naar Stalin) en diens koers is anders. No.1 heeft geen communistische ideologie, maar alleen grillen en hij duldt geen mensen naast zich. Recensie door Floris van den Berg.
De strijd om de democratie wordt, zo toont dit boek, gestreden op verschillende fronten en tegen verschillende vijanden. Alles draait om het begrip ‘weerbare democratie’. Rijpkema keilde het in zijn alom gelauwerde proefschrift Weerbare democratie (2015) als een stoeptegel in de vijver van het publieke debat. Sindsdien is het een buzzword, en terecht: de vraag hoe weerbaar (en kwetsbaar) ons gekoesterde stelsel is, kan niet vaak genoeg worden gesteld. Recensie door Geerten Waling.
De bestaande vooroorlogse machtsgroepen bleven ook na de Eerste Wereldoorlog hun rol bleven spelen in de Belgische politiek. Zij lieten met mondjesmaat het democratiseringsproces toe. Omdat politieke partijen toen nog niet de rol konden spelen die ze later wel zouden spelen, waren deze netwerken niet geheel nutteloos. Zij zorgden voor stabiliteit in de instabiliteit van het toenmalige politiek bestel. Dit is meteen een van de meest interessante conclusies uit een boek dat verdient een blijvend naslagwerk te zijn. Recensie door Peter Laroy.
Moeten we pessimist worden en ons bij deze gang van zaken neerleggen? Niet volgens de auteur. Maar, we mogen niet de fout maken alles te willen weerleggen enkel met de rede. Want voor veel mensen en zelfs heel wat denkers, is de rede (het harde, droge, wetenschappelijk argument) het wapen om bestaande machtsverhoudingen of eigenbelang te beschermen. Wij moeten vooral meer inzetten op waarden en idealen. En ons vooral niet laten afschrikken door de klassieke dooddoeners. Recensie door Mark Bienstman.
Luckas, die in de Tweede Wereldoorlog zijn geboorteland Hongarije moest ontvluchten, besteed veel aandacht aan het communisme en het fascisme dat zo’n impact had op de 20ste eeuw. Maar wijst hij vooral op het nationalisme als de belangrijkste oorzaak van de gewelddadigheid van de vorige eeuw. Dat was het geval tijdens de Eerste Wereldoorlog, maar kwam ook opzetten na de ondergang van het tsaristische Rusland, het Ottomaanse Rijk en de Oostenrijks-Hongaarse dubbelmonarchie. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Staat de liberale democratie op imploderen? Timothy Snyder (1969) antwoordt met een oorverscheurend luid ja. De verkiezing van Donald Trump tot president van het machtigste land ter wereld was daar volgens hem een glashelder bewijs van. Hoe was het immers in hemelsnaam mogelijk dat de kiezers iemand naar het Witte Huis hadden gestuurd die een stroom van leugens en verzinsels als de enige echte waarheid had voorgesteld? Snyder waarschuwt: ‘Wie afstand doet van de feiten, doet afstand van de vrijheid.’
Pieke beschrijft de vele veranderingen in China sinds 1989. Hij toont aan hoe veerkrachtig de partij is en hoe de economie blijft groeien (hoewel die groei afneemt), hoe de communistische macht en de kapitalistische economie in China hand in hand gaan en elkaar ondersteunen, hoe vrij en tegelijk onvrij de Chinezen zijn, hoe de CCP ervoor zal zorgen dat Taiwan, Tibet en Xinjiang tot de Chinese natie zullen blijven horen en hoe de Chinese diplomatieke en militaire macht blijven toenemen. Recensie door Jef Abbeel.
De zuivelindustrie is enorm milieuvervuilend. De ecologische voetafdruk van zuivelproducten is groot. Dierenleed is endemisch voor de sector. Er is een groot gevaar van zoönose ziektes – ziektes die van dier naar mens over kunnen springen. Kortom: zuivel en vlees zijn producten die we niet nodig hebben en die meer lasten dan lusten opbrengen.In Boerenbloed laat Kees Kooman betrokkenen aan het woord over de zuivelindustrie. Recensie door Floris van den Berg.
Boudewijn Bouckaert slaagt erin om een droge materie zoals de basisbeginselen van het recht op een bevattelijke en levendige manier uit te leggen. Niet voor niets krijgt hij als lesgever steeds een hoge score van zijn studenten, gebuisd of niet gebuisd. Bouckaert is dan ook een professor in de ware zin van het woord, iemand die zijn expertise op een bevattelijke manier publiekelijk verkondigt, maar tevens de controverse niet schuwt door zijn persoonlijke visie met overtuiging te verdedigen. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Philosophy of War and Peace stippelt zonder twijfel een boeiende ontdekkingstocht uit langsheen meer dan drie millennia vol uiteenlopende opvattingen. Door verschillende verkeerde, doch wijdverspreide interpretaties van bepaalde beroemde teksten aan te kaarten en te betwisten, dagen Praet en zijn co-auteurs de lezer uit om ook over zijn of haar eigen opvattingen te reflecteren. Geschiedenis wordt geschreven door de overwinnaars, zou Churchill zeggen. Recensie door Veerle De Leenheer.
Verhofstadt beschrijft uitvoerig en levendig hoe Keynes, Hayek, Popper en vele anderen voor en na de Tweede Wereldoorlog het liberale gedachtegoed uitwerkten en ook institutioneel gestalte gaven. Ook de geschiedenis van de Liberale Internationale en de Mont Pelerin Society wordt beschreven. Tussen de bedrijven door geselt Verhofstadt ook het belachelijke communistisch engagement van Jean-Paul Sartre maar hij beschrijft ook de opkomst van het islamisme als een terugslag voor het liberalisme. Recensie door Pail Cliteur.
Albert Comhaire heeft een moedig en vurig betoog geschreven over de hedendaagse milieuproblematiek. In het boek Vrijzinnig humanisme in tijden van globale opwarming laat hij zijn ingenieurskunde los op de grootste dreiging waar wij als menselijke soort voor staan. Maar Albert zou Albert niet zijn – we kennen zijn scherpe pen – wanneer hij zijn scherpe wetenschappelijke analyse niet zou gekoppeld hebben aan de even scherpe analyse van de verantwoordelijkheid die de godsdiensten in dit verhaal dragen. Recensie door Kurt Beckers.
De globalisering is een feit. Het heeft geen zin om hier de kop in het zand te steken. Het is beter om de kansen te benutten die de globalisering biedt. Dit vereist wel hard werk en een bestendig werken aan de sterktes en de zwaktes van de eigen economie, maar landen kunnen nog altijd hun economisch lot in eigen handen houden door die sectoren uit te pikken waarin er kan worden uitgeblonken. Hierbij is de taak voor de overheid, als facilitator en coördinator, niet onbelangrijk te noemen. Recensie door Lieven Monserez.
Niet alle moslims zijn extreem, dat moeten we steeds voor ogen houden. Maar we mogen niet, omwille van de goede vrede, toegevingen doen op datgene waarvoor we al eeuwen strijden, namelijk de ontvoogding van de mens, het zelfbewustzijn, het individualisme en de individuele vrijheid. Wie daar op toegeeft begeeft zich op een hellend vlak. Waardoor we sneller dan we zelf willen zouden kunnen afglijden naar toestanden die we zelfs in onze ergste nachtmerries onszelf niet toewensen. Recensie door Dirk Verhofstadt.
In 2010 overleed de Brits-Amerikaanse historicus en essayist Tony Judt. Sindsdien verschenen verschillende postume publicaties. Wanneer de feiten veranderen is daarvan het orgelpunt: een imposante essaybundel die getuigt van Judts intellectuele veelzijdigheid. Het einde van de Koude Oorlog, het failliet van de EU, de teloorgang van de welvaartsstaat, het moreel verval van de Israëlische politiek, de blijvende actualiteit van Camus. Deze en nog veel meer onderwerpen bestrijkt Judt met een buitengewone, hem typerende, helderheid. Recensie door Alicja Gescinska.
Al in het eerste hoofdstuk stelt de Israëlische schrijver Nir Baram vast dat de meerderheid van de Israëlieten, ook de vredestichters, niet bereid is om 1948 vanuit Palestijns perspectief te zien. En in zijn nawoord haalt hij de toenmalige Israëlische premier Barak aan die na het mislukken van het Camp David overleg opmerkte: “Ik kwam hier om over 1967 te praten en Arafat had het over 1948”. Een zin die als geen andere het fundamentele onbegrip tussen beide zijden van dit conflict blootlegt. Recensie door Enno Nuy.
Dit indrukwekkende boek kan het best in één krachtige zin van de auteur zelf worden samengevat: “terroristische organisaties zijn oorlogskinderen”. Want dat is precies wat de auteur in dit boek probeert te achterhalen: waar liggen de ware oorzaken van het recente terrorisme zoals we dat niet alleen hier in het Westen, maar vooral in het Midden-Oosten hebben gekend en nog steeds kennen. Zijn vertrekpunt is dat “de Islam” niet (of toch zeker niet alleen) als schuldige kan worden aangewezen. Recensie door Mark Bienstman.
Schama reist met zijn protagonisten naar alle continenten. En wat blijkt? Enkel in China ondervonden Joden geen discriminatie. Voorts dwaalt de lezer door menig Joodse wijk of getto in menig christenland of moslimland. Het zijn fonkelend frisse beschrijvingen. Schama is een subliem verteller die mede dankzij zijn ervaring als televisiemaker van documentaires voor de BBC zijn impressies van het dagelijkse reilen en zeilen van de Joden in een luisterrijke taal en een bevlogen stijl weet om te zetten. Recensie door Leo de Haes.
Politiek, economie maar ook filosofie worden doorgaans beoefend, becommentarieerd en gestuwd door mannen. De standpunten van vrouwen worden over deze thema’s nog steeds niet als vol beschouwd. Elk politiek boek begint bij Pericles en eindigt met Francis Fukuyama. Elk economisch boek begint bij Adam Smith en eindigt bij Joseph Stiglitz. En elk filosofisch boek begint bij Socrates en Plato en eindigt met Noam Chomsky of Slavoj Zizek. En toch waren en er heel wat vrouwen die hun stempel drukten en drukken op ons politiek, economisch en filosofisch denken. Recensie door Dirk Verhofstadt.
