All tagged John Rawls
Het klopt dat we de laatste tien jaar een wereldwijde erosie meemaken van liberaal democratische normen, van groeiende ongelijkheid en milieuschade, maar het liberalisme heeft in de voorbije 50 jaar wel de cultuuroorlog gewonnen. “Het liberalisme is onze poriën binnengedrongen om diepgaand en persoonlijk vorm te geven aan wie we zijn.” Het liberalisme als een manier van leven, nodigt je uit om erin te duiken. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Alicja Gescinska, die nog maar 42 jaar is, heeft al een indrukwekkend oeuvre bijeen geschreven. In 2021 verscheen haar interviewboek Denkers van vandaag, voor de wereld van morgen waarin ze een filosofisch diepgaand gesprek voerde met hedendaagse intellectuelen die bereid waren om zonder dogma’s met haar in dialoog te gaan. Het resultaat is een bijzonder verfrissend relaas waarin de protagonisten inzoomen op hun positie in de wereld en de grote vraagstukken van deze tijd. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Groen liberalisme benadrukt de noodzaak van een nieuwe benadering in onze interactie met de natuur. Het sentiëntisme herinnert ons aan onze verantwoordelijkheden voor zowel directe als langetermijneffecten van onze handelingen. Bij het ontwikkelen van projecten zoals windmolenparken is het essentieel om zorgvuldig de voordelen af te wegen tegen de potentiële schade. Onze beslissingen moeten worden geleid door principes van vrijheid en rechtvaardigheid, rekening houdend met de rechten van alle betrokkenen.
Dit is een heel belangrijk boek. Terwijl met de coronacrisis velen de weg inslaan van de confrontatie en polarisatie, zoekt de moraalfilosoof bedachtzaam, kritisch en rationeel naar concrete oplossingen. Hij reikt handvaten aan om op een genuanceerde manier de tegenstellingen te overbruggen. Het zou dan ook breed gelezen moeten worden en deel uitmaken van het publieke debat. Voor Loobuyck is de centrale vraag hoe we harmonieus met elkaar kunnen samenleven, en hoe we vrijheid, veiligheid en solidariteit zo goed mogelijk kunnen combineren. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Een boek dat een theorie aanbiedt dat politieke deuren opent, dat kan men wel zeggen van ‘De mythe van de staatsschuld’ (2021) van Stephanie Kelton. Daarin wordt de Modern Monetary Theory (MMT) uit de doeken gedaan. Doordat het heersende argument van een overheidsdeficit als domper op meer overheidsuitgaven onderuit gehaald wordt, openen zich onverwachte perspectieven voor een humaner politiek beleid. Essay van Hendrik Vanmassenhove.
De hoofddoek en bij uitbreiding alle kledij die erop gericht is expliciet de seksualiteit van de vrouw te neutraliseren, accentueert deze net. Door deze kledij te dragen profileren vrouwen zich ten opzichte van en in concurrentie met minder bedekte geslachtsgenoten als exclusief beschikbaar voor hun potentiële partner. Ze benadrukken wel degelijk hun seksualiteit maar dan wel een zeer expliciet exclusieve vorm. Ze proberen daardoor een partner aan te trekken die zich even rigide opstelt inzake het alleenrecht op seksuele betrekking, in de vaak ijdele hoop dat ook de man die ze aan de haak slaan een gelijklopende vorm van trouw zal ten toon spreiden, als zijzelf. Het zichzelf actief bedekken is dan ook simpelweg een paringsstrategie.
Moeten de taken tussen de overheid en privé-initiatieven niet anders verdeeld worden? Er gaan meer en meer stemmen op dat de overheid beter een aantal zaken zou overlaten aan de markt en het maatschappelijk middenveld. Dan kan de overheid zich concentreren op de taken die ze behoudt om die dan beter uit te voeren. Het boek Free Market Fairness heeft alvast de verdienste dat het de sociaal nuttige rol van een vrije markt voor het voetlicht brengt. Recensie door Lieven Monserez.
De rijkdom van een land wordt doorgaans berekend op basis van het bruto binnenlands product per hoofd van de bevolking. Dit is een gangbare maatstaf maar totaal onvolkomen. Het BBP is immers maar een gemiddelde en zegt niets over de levensstandaard van de armere inwoners van een land. Dit is het uitgangspunt van de Amerikaanse filosofe Martha Nussbaum die in haar boek Mogelijkheden scheppen duidelijk maakt dat er andere zaken zijn om te weten of mensen vrij en gelukkig zijn. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Ode aan de vrijheid is een bundeling van korte essays over de belangrijkste liberale filosofen uit de voorbije eeuwen geschreven door hedendaagse liberalen als Frits Bolkestein, Jozias van Aartsen, Paul Cliteur, Frank de Grave, Ayaan Hirsi Ali en Daan de Neef zelf. In zijn boek beperkt Daan de Neef zich niet alleen tot de liberale klassiekers als John Locke, John Stuart Mill en Isaiah Berlin maar brengt hij ook het werk van meer recente filosofen als John Rawls en Francis Fukuyama onder de aandacht. Recensie door Dirk Verhofstadt.
In een liberale democratie zijn er fundamentele grondrechten waar men niet zomaar aan kan tornen. Hoewel de focus hierbij vaak ligt op de fundamentele vrijheden, zijn sociale rechten ook zeer belangrijk om het draagvlak van de liberale democratie te behouden. Daarom is het belangrijk dat de overlappende consensus niet enkel gaat over onze samenlevingsvorm die gebaseerd is op fundamentele rechten en een neutrale overheid, maar dat het belang van solidariteit en gelijke kansen hierin ook aanwezig is.
Het is verdienstelijk van Liberales om door middel van de Rawlslezingen het debat een sociaal rechtvaardige samenleving binnen een liberaal kader aan te zwengelen. <I>Theorieën over rechtvaardigheid</I> past binnen de zogenaamde Gent-Leidse School waarbij filosofie praktisch wordt toegepast om de idealen van de Verlichting te bevorderen. Tot die school behoren Dirk Verhofstadt (UGent) en Paul Cliteur (ULeiden). De filosofie van Rawls verdient het om zich over en breed publiek te verspreiden. Recensie door Floris van den Berg.
