All tagged Stalin
Hannah Arendt waarschuwde er in een toespraak in 1975 nog voor dat totalitaire regeringen naar hun eigen goeddunken proberen om de geschiedenis te herschrijven of te begraven. Dat is ook de mening van Jason Stanley, een professor filosofie aan de universiteit van Yale, die in zijn nieuw boek Erasing History aantoont hoe extreemrechts wereldwijd bezig is het verleden aan te passen aan haar ideologische opvattingen. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Veel Amerikaanse universiteiten, wereldwijd gezien als bakens van academische integriteit en vrijheid van meningsuiting, geven toe aan de eisen van de regering-Trump, die de academische wereld al sinds haar aantreden op de korrel neemt. Universiteiten in nazi-Duitsland en de Sovjet-Unie dachten ook dat toegeven aan de eisen van de overheid hun onafhankelijkheid zou redden.
De beschrijving door Grossman van Hitler en de Duitsers past naadloos op mijn persoonlijke karakterisering van Trump en de Amerikanen. Grossman rekent definitief af met Hitler, maar hij mag dan menen dat alles wat Hitler had verkondigd door de geschiedenis is weerlegd, inmiddels zijn we tachtig jaar verder en zien we een wereldwijde herwaardering van het fascisme. Recensie door Enno Nuy.
De democratie garandeert essentiële vrijheden, zoals de vrijheid van vergadering en meningsuiting, de tolerantie en het kiesrecht. Maar juist daar ligt het gevaar dat dit kan leiden tot het tegendeel van de democratie en de rechtsstaat. Zeker in tijden van economische en sociale en onzekerheid, wanneer men de vrije meningsuiting, tolerantie en kiesrecht misbruikt om de democratie te ondermijnen. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Dit boek is onmiskenbaar wereldliteratuur. Te vergelijken met Leven en lot van Vasili Grossman of Verhalen uit Kolyma of De handschoen van Varlam Sjalamov of de Gulag van Solsjenitzin. Indrukwekkend en onvergetelijk! Wie een boek wil lezen waarvan je niet kunt geloven en toch weet dat het echt gebeurd is, mag dit Babi Jar niet links laten liggen. Recensie door Enno Nuy.
In de achterliggende eeuwen kregen de Russen één keer de gelegenheid democratie te proeven. Maar Gorbatsjov werd prompt ingewisseld voor de vermakelijke malloot Jeltsin die niets beters wist te verzinnen dan de weg te bereiden voor Poetin die met de grootst mogelijke haast door de Russen op het schild werd gehesen. Poetin herschreef eigenhandig de Russische geschiedenis en viel prompt zijn buurlanden binnen. Recensie door Enno Nuy.
Kershaw laat zien waarom hij niet geïnteresseerd is in wat men ‘een groots leider’ noemt. Er ontbreekt simpelweg een bruikbare definitie van een groot(s) mens. Wel is hij geïnteresseerd in welke mate de persoonlijkheid van een leider een stempel drukt op zijn of haar handelen. Het zijn immers niet alleen de omstandigheden of de geschiedenis die een mens tot handelen aanzet. De richting die men meent te moeten uitstippelen wordt in belangrijke mate ingegeven door het karakter, de persoonlijkheid van een politicus. Recensie door Enno Nuy.
De roman vertelt het verhaal van de Volksduitser Duka of George Kempf uit Kroatië die als gedwongen vrijwilliger of dwangwillige door de SS wordt gerekruteerd en vervolgens in Polen gestationeerd wordt. Snajder schrijft onomwonden over het Poolse antisemitisme, iets waar de huidige machthebbers in Polen allergisch voor zijn, ze ontkennen dat het ooit bestaan zou hebben, wie heden ten dage over Poolse concentratiekampen spreekt wordt vastgezet en veroordeeld. - Recensie door Enno Nuy
De auteur is lovend over Sartre waarmee hij een zwakke plek van zichzelf blootlegt. Want Sartre was een beruchte fellow traveller van het Sovjet-communisme en Lanzmann lijkt daar geen graten in te zien. Hij blijft blind voor het totalitarisme van Stalin dat even onmenselijk was als het nazisme, en waardoor miljoenen mensen het leven verloren. Nochtans hadden ze beter moeten weten. Sartre had diverse reizen gemaakt naar de Sovjet-Unie en Lanzmann kreeg een ideologisch gekleurde rondreis aangeboden in Noord-Korea. Recensie door Dirk Verhofstadt.
De ‘kosten’ van het communisme alleen al in termen van menselijk leed – mannen, vrouwen en kinderen die zijn vermoord, gemarteld, als slaven afgebeuld in werkkampen, of vanwege ‘afwijkende’ opvattingen werden opgesloten in psychiatrische inrichtingen – zijn immens. Ze overtreffen zelfs verre het aantal slachtoffers van het nationaal-socialisme (Courtois et al, 1997). Het leed dat het communisme berokkende heeft in ons deel van de wereld echter veel minder aandacht gekregen dan het leed dat door het Derde Rijk is teweegbracht.
Lenin had naast buitengewoon veel geluk, ook eigenschappen die hem aan de macht brachten en hielden: een meedogenloze wil, veel opportunisme in de omgang met de marxistische leer zolang dat hem maar meer macht bracht, en een zelfs voor Russische begrippen ongebreidelde wreedheid. Veelbetekenend is dat de Tsjeka, de voorloper van de KGB, een van de eerste instellingen van het communistische regime was. De eerste golf van massa-terreur vond ook niet pas plaats onder Stalin maar reeds vroeg onder Lenin. Recensie door Patrick Van Schie.
Nacht in de middag gaat over de gevangenschap van Roebasjov, een man van in de vijftig, met een roemrijk verleden in de communistische partij en een belangrijk rol gespeeld heeft in de revolutie. Zijn leven lang heeft hij zich ingezet voor de idealen van het communisme en de Partij. Hij is daarbij over lijken gegaan. Maar nu is no.1 aan de macht (overduidelijk een verwijzing naar Stalin) en diens koers is anders. No.1 heeft geen communistische ideologie, maar alleen grillen en hij duldt geen mensen naast zich. Recensie door Floris van den Berg.
