All tagged Pius XII
Is moreel gedrag vanzelfsprekend? Hannah Arendt verwerpt het en wijst naar de morele ineenstorting in nazi-Duitsland waar zelfs het gebod ‘Gij zult niet doden’ finaal werd omgekeerd tot ‘Gij zult doden’. Bij morele overwegingen over zijn gedrag kan de mens alleen bij zichzelf te rade gaan. Misdaden blijven misdaden, ook al worden ze door een regering gewettigd, aldus Arendt. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Dat Thomas Mann overtuigd was van het criminele en immorele karakter van het nazi-regime lees je als een rode draad doorheen zijn dagboekaantekeningen. Regelmatig verwijst hij naar de radioboodschappen die hij in het Duits via geallieerde zenders naar zijn landgenoten stuurde. Via de BBC-radio sprak Thomas Mann de Duitsers tientallen keren in zijn moedertaal toe met de openingszin ‘Deutsche Hörer’ (‘Duitse luisteraars’). Op 27 juli 1942 sprak hij over de massale moordpartijen op de Joden in het oosten. Recensie door Dirk Verhofstadt.
“De Jodenvervolging werd in heel Europa geaccepteerd, ja zelfs gebillijkt door de bevolking, met inbegrip van de intellectuele elite en nog het meest door de christelijke kerken,” aldus Friedländer. Een sleutelzin staat op bladzijde 196 wanneer de auteur stelt dat de moordzucht tegen de joden zo manifest in de lucht hing dat niemand er overheen kon kijken. Hiermee ondermijnt hij de stelling van historici als Michael Hesemann en Michael Burleigh die de kerk en de paus proberen vrij te pleiten van schuld. Recensie door Dirk Verhofstadt.
Rond de tafel zitten Erasmus, Montaigne, Darwin, Tsjechov en Camus. Ze zijn allemaal in het vagevuur terecht gekomen. Net zoals de meeste mensen zijn ze immers te goed voor de hel en te slecht voor de hemel. Om de tijd te korten voor ze het paradijs binnentreden voeren ze discussies over hoogmoed, afgunst, boosheid, luiheid, gierigheid en lust. Soms komt een ervaringsdeskundige meespreken zoals Che Guevara, John Rockefeller, Pius XII en Marilyn Monroe. Daarop volgt een boeiend gesprek. Recensie door Dirk Verhofstadt.
In zijn goed gedocumenteerde boek God in de oorlog geeft de Nederlandse historicus Jan Bank een gedetailleerd antwoord op de vraag wat de kerken en de geestelijken al dan niet deden om met hun onmiskenbaar groot moreel gezag een einde te maken aan het enorme bloedbad dat zich in Europa tijdens de Tweede Wereldoorlog afspeelde. Dit boek is een zoveelste verpletterend bewijs van de onmacht, zelfs onwil, van de kerken in het algemeen en van de paus in het bijzonder, om hun naasten te helpen. Recensie door Dirk Verhofstadt.
