All tagged ecologie
Een vaak voorkomend verwijt die de degrowthbeweging over zich heen krijgt, is dat ze een utopie nastreeft. In dit stuk wil ik het omgekeerde beweren. De degrowthbeweging streeft een mysantropische dystopie na die met hoge waarschijnlijkheid in een maatschappelijke ravage zou uitmonden. In dit stuk gaan we op zoek naar de fantoompijnen van het degrowthspook.
Economie en ecologie staan elkaar immers niet in de weg, zoals het in bepaalde hoeken klinkt. Een gezond economisch beleid kan integendeel ook de hoognodige zuurstof geven aan een performant klimaatbeleid. Want om echt groen te zijn, moeten we ook blauw denken. Maar als we van de groene groei echt een liberaal succesverhaal willen maken, dan moeten we kritisch en omzichtig omgaan met deze vernieuwende ideeën. Onze planeet noch onze welvaart zijn immers gebaat bij oneliners en straffe statements.
Dat mentale pijn veroorzaken door belediging wel mag en fysieke schade toebrengen niet, klinkt paradoxaal, maar het is geen contradictie. Er moet opgemerkt worden dat er binnen het kader van de vrijheid van expressie wel degelijk uitlatingen zijn die schade veroorzaken, zoals iemand ten onrechte beschuldigen, bijvoorbeeld van pedofilie. Ook wraakporno valt mijns inziens niet onder de vrijheid van expressie, maar waar precies de scheidslijn loopt zal in maatschappelijk en juridisch debat uitgezocht moeten worden. Kunstenaars, schrijvers en politici wier werk wordt besproken in de media, lopen constant het risico beledigd te worden. Ik kan uit eigen ervaring zeggen dat een in de ogen van de auteur onterecht negatieve boekbespreking pijn kan doen. En de schrijver van die bespreking had dat heus kunnen voorzien.
Diep in een mijn in Boulby, Yorkshire, wordt onderzoek gedaan naar donkere materie. Macfarlane: hoe zoek je in het donker naar duisternis? Om materie die geen schaduw werpt te kunnen waarnemen, moet je niet op zoek gaan naar haar aanwezigheid maar naar haar effecten. En verderop in dit hoofdstuk merkt Macfarlane op: Het antropoceen stelt ons de vraag die de immunoloog Jonas Salk zo memorabel verwoordde: ‘Zijn we goede voorouders?’ Het verbaast geenszins wanneer deze vraag in dit boek centraal blijkt te staan, deze vraag die vóór het antropoceen nooit aan de orde was! Recensie door Enno Nuy
Toen Etienne Vermeersch geboren werd in 1934 waren er 2 miljard mensen, inmiddels zijn we met meer dan 7 miljard, waarvan er minstens één miljard in de diepste ellende leven. Kunnen we ons nog een dergelijke kwantumsprong veroorloven zonder de wereld en haar bewoners letterlijk om zeep te helpen? Vermeersch nam een duidelijk standpunt in. We moeten de overbevolking tegengaan. Dit boek moet gelezen worden door iedereen die het goed meent met onze planeet en haar (toekomstige) bewoners. Recensie door Dirk Verhofstadt.
In een glashelder, en zelfs voor niet-economen goed te volgen betoog, toont de auteur aan dat het begrip groei, met de daarachter liggende gedachte van creatie van waarde door de economische literatuur en geschiedenis een hoogst volatiel begrip is en meestal de weerspiegeling is van wie op dat moment de economische, en dus politieke macht in handen heeft of probeert te krijgen. Zo is het logisch dat lang werd aangenomen dat alleen grond economische waarde kon voortbrengen. Recensie door Mark Bienstman.
‘Het heeft er veel van weg dat we bezig zijn aan een collectieve zelfmoord’, zo schrijft de Nederlandse antropoloog en filosoof Ton Lemaire in zijn ophefmakende boek De val van Prometheus waarin hij het heeft over de keerzijden van de vooruitgang. Lemaire wordt zowat beschouwd als de goeroe van de groene beweging, een scherpe observator van de aarde, de mens en de natuur die zich fel keert tegen het dominante neoliberale kapitalisme, het progressisme en het ‘onbeperkt infantiliserend consumentisme’. Recensie door Dirk Verhofstadt.
