De digitale revolutie kan niet wachten – Ivan Vandermeersch
Alle politieke campagnes tijdens de voorbije verkiezingen hebben één cruciaal punt genegeerd: de snelgroeiende digitale samenleving. En dat is jammer. Een functionele digitale samenleving zal België aanzienlijke voordelen opleveren. We maken een digitale revolutie mee. Het is tijd om wakker te worden. Het belang van kunstmatige intelligentie en opkomende technologieën ligt immers in hun vermogen om onze samenleving en economie drastisch te veranderen.
De snelle opkomst van kunstmatige intelligentie (AI) heeft de Europese wetgeving ingehaald. Toepassingen zoals ChatGPT hebben onze samenleving in korte tijd ingrijpend veranderd. AI is overal aanwezig in ons dagelijks leven. Deze exponentiële vooruitgang brengt aanzienlijke ethische uitdagingen met zich mee voor het gebruik van AI en nieuwe digitale hulpmiddelen.
Oproep voor een radicale transformatie.
1. België heeft een Chief Technology Officer (CTO) nodig. De Amerikaanse CTO, een functie die in april 2009 werd gecreëerd door president Barack Obama, “encourages the development of emerging technologies in the United States, empowers American companies to commercialize and adopt new technologies, and improves and expands access to the tools necessary for Americans to succeed in the 21st century economy. He is also responsible for aligning the development of new technologies with the Administration’s priorities, including standing up for the American worker, defending American innovations abroad, and protecting the safety and security of the American people” (White House, administration Obama). Deze persoon organiseert het overleg tussen verschillende politieke niveaus en rapporteert aan de Ministerraad. De CTO is verantwoordelijk voor digitale integratie en moet een autoriteit zijn die alle spelers in de digitale economie kan verbinden en leiden, inclusief vakbonden en werkgevers. Zijn taken omvatten internetbeheer, kunstmatige intelligentie en nieuwe digitale technologieën. Met steun van een expertenteam zal hij ook als digitale ambassadeur van België op internationaal niveau fungeren en deelnemen aan de Ministerraad voor alle digitale kwesties.
2. De implementatie van 5G versnellen: Het maakt mogelijk om de groeiende hoeveelheden mobiele data te beheren en een breed scala aan apparaten aan te sluiten voor bijvoorbeeld nauwkeurige milieumonitoring en geavanceerde telegeneeskundige, waardoor de kwaliteit van de zorg en het beheer van natuurlijke hulpbronnen verbetert.
3. Het wetgevend kader van de Europese Unie (EU) beïnvloedt de Belgische wetgeving over kunstmatige intelligentie (AI). In juni 2024 werd aanzienlijke vooruitgang geboekt in de afronding van de AI-wet, die tot doel heeft strenge regels in te voeren om het gebruik van AI binnen EU-lidstaten, waaronder België, in te kaderen. De Belgische regering zal bepaalde aspecten van de regelgeving van de AI-wet moeten verduidelijken en de integratie ervan in het Belgische rechtskader moeten vergemakkelijken. Dit omvat het definiëren van specifieke implementatie- en controlemechanismen die zijn aangepast aan de lokale context. Het is cruciaal om ethische richtlijnen op te stellen in samenwerking met bedrijven. Er is ook behoefte aan meer transparantie bij het gebruik van gegevens en aan toezicht op AI-toepassingen om ervoor te zorgen dat ze voldoen aan de nationale en Europese wetgeving.
4. Onderwijs en digitale inclusie versterken en omscholing van werknemers om te voldoen aan de behoeften van een digitale economie. Uiteraard moet elke burger het recht behouden om geen technologie te gebruiken. Het genieten van burgerrechten en het verkrijgen van overheidsdiensten en basisvoorzieningen mag niet afhankelijk worden gemaakt van digitale vaardigheden. Technologie moet het leven van iedereen verbeteren om een humane, warme en inclusieve samenleving te behouden, door digitalisering te begeleiden en menselijke interactie te bevorderen.
5. Het bewaken en beschermen van de privacy in het gebruik van nieuwe technologieën. De snelle ontwikkeling van digitale tools brengt risico's met zich mee voor de privacy van burgers. Het is essentieel om strikte regels en maatregelen te implementeren die ervoor zorgen dat persoonlijke gegevens veilig zijn en dat burgers controle hebben over hun eigen informatie. Het eigendomsrecht en beschikkingsrecht over privégegevens moet worden gegarandeerd, en de mens moet te allen tijde controle behouden over de technologie.
Inspirerende modellen van Digitale Overheidstransformatie
Estland en India zijn inspirerende voorbeelden van overheden die digitale transformatie hebben omarmd. In Estland zijn alle overheidsdiensten online toegankelijk, wat het leven voor burgers makkelijker maakt en de administratie efficiënter. India heeft met zijn Digital India initiatief ook opmerkelijke vooruitgang geboekt, met name met de invoering van Aadhaar, een biometrisch identificatiesysteem dat de toegang tot publieke en private diensten vereenvoudigt. Deze voorbeelden tonen aan dat een duidelijke visie en een vastberaden implementatie een land kunnen transformeren en de levenskwaliteit van de burgers aanzienlijk kunnen verbeteren.
België is altijd een innovatieve natie geweest. Digitale ambitie is geen optie, maar een noodzaak als we onze plaats tussen de wereldleiders willen veiligstellen. De toekomst van ons land hangt ervan af. De toekomst is vandaag.
Ivan Vandermeersch
Ere Algemeen Secretaris Generaal BAM (www.marketing.be)