Bomen kappen om mensen te pakken - David Van Turnhout
Vorige week besliste het Agentschap voor Wegen en Verkeer om bomen te kappen op de E313. Niet omdat ze aan vervanging toe waren of hinder veroorzaakten voor het verkeer, maar wel om te kunnen verhinderen dat transmigranten zich in de struiken zouden verstoppen. Ik kon daarbij niet anders dan denken aan de Vietnamoorlog waarbij door het Amerikaanse leger op grote schaal napalm werd ingezet om niet alleen de vijand, maar ook de natuur te vernietigen. Napalm brandt namelijk groen kapot en herleidde tal van wouden tot kale vlaktes.
Zo vond de vijand geen plek meer om zich te verstoppen en kon hij makkelijker worden uitgeschakeld. Dat lijkt efficiënt, maar in werkelijkheid was het een techniek die meer kwaad dan goed deed. Het menselijk leed en de collateral damage waren niet te overzien. Doordat napalm blijft kleven aan de huid, werden duizenden Vietnamese burgers en ook wilde dieren levend verbrand, terwijl de overlevenden verminkt en met veel pijn moesten verder leven. Iedereen kent ze wel, die iconische foto van Phan Thi Kim Phuc. De naam zegt weinigen iets, maar het beeld van een negenjarig meisje dat naakt en met brandwonden haar dorp uitvlucht, staat symbool voor al het leed dat door napalm werd veroorzaakt.
Ondertussen vraag mij af hoe ver de overheid wil gaan in de strijd tegen vluchtelingen. Zal ze binnenkort ook napalm inzetten om onze natuur, onze bossen en onze bermen vluchtelingenvrij te maken? Die kans is klein, maar het kappen van groen langs de E 313 lijkt me alvast een stap in de richting van maatregelen die steeds drastischer en irrationeler worden. Er volgden al snel reacties die wezen op schade voor de vogels die volop aan het broeden zijn. Reacties die geheel terecht zijn, maar waar ik me veel meer zorgen over maak is die fixatie van de overheid om menselijke problemen ‘op te kuisen’. Die focus begint alsmaar meer op een compulsieve stoornis te lijken waarbij er zo hard en zo vaak over de vlek op de tafel wordt gewreven, dat het hout erdoor wordt aangetast. In dit geval ook letterlijk.
Ik ben het ermee eens dat problemen moeten worden aangepakt, maar een overheid moet steeds kijken naar de rentabiliteit van haar beslissingen en die zijn in dit geval negatief. Migranten die naar Engeland willen vluchten zijn inventief en zullen andere plaatsen en manieren zoeken om op hun eindbestemming te geraken. Beslissingen moeten worden beoordeeld op hun kosten en hun baten. Wie van deze maatregel een analyse maakt, zal er weinig moeite mee hebben om te concluderen dat de financiële, de maatschappelijke en de milieukosten niet opwegen tegen de opbrengst ervan. Het lijkt erop dat het kappen van bomen aan de E313 een maatregel is die op het gemoed moet werken. Het is een krachtig signaal naar de Vlaamse onderbuik die moet tonen dat de overheid vastberaden alle mogelijke middelen inzet in de strijd tegen transmigranten.
Wie de lijn van een dergelijk onrendabel en irrationeel beleid doortrekt, zal zich terecht zorgen maken. Want in diezelfde bossen en struiken verstoppen moordenaars hun lijken en gaan verkrachters hun gangen. Zelfs Marc Dutroux zocht tijdens zijn ontsnapping toevlucht in zo’n verderfelijk bos. Het zijn verachtelijke plekken die maar beter kunnen worden opgedoekt om ons een veilig bestaan te kunnen garanderen. En om heidebranden in de toekomst de voorkomen, wordt de heide maar beter gebetonneerd. Wie hoopt op positieve krantenkoppen zal van een kale reis terugkomen. Wie bosbranden bestrijdt door bos te kappen, zal vroeg of laat worden geconfronteerd met de leegte van zijn eigen beleid.
Tot slot is er nog een menselijk aspect. Ik denk daarbij aan het beeld van Phan Thi Kim Phuc die door anderen het bos wordt uitgejaagd. Het kappen van bossen om mensen te pakken, maakt pijnlijk duidelijk hoe onmenselijk ons land zich opstelt ten opzichte van mensen die op de vlucht zijn voor oorlog, geweld en foltering. Wat ze daarbij achterlaat is een kaal landschap waarin niemand zich voor haar nog kan verstoppen.
David Van Turnhout
Kernlid Liberales