Le Grand Bruxelles in het water - Luckas Vander Taelen

Soms hebben banale gebeurtenissen onvermoede politieke repercussies. Neem nu de fusie van twee Brusselse watermaatschappijen, op het eerste zicht eerder een technische procedure. Maar wie goed kijkt, ziet een vermakelijke soap met verdronken illusies van Olivier Maingain.

Vivaqua, dat zich voornamelijk bezig houdt met distributie van drinkwater wil samengaan met Hydrobu, verantwoordelijk voor waterzuivering. Een logische beslissing in de richting van meer rationaliteit, wat  helaas niet altijd de norm is in het Brussels Gewest.

Maar de fusie was geen gemakkelijk verhaal, verre van. Want Vivaqua is een gewestoverschrijdende instelling, waarvan ook 15 nabije Vlaamse gemeenten deel uitmaken. Vivaqua was financieel gezond, maar de Vlaamse gemeenten vreesden de niet-geringe schuldenlast die Hydrobu zou meebrengen. Bovendien hadden ze geen zin om mee te stappen in de noodzakelijke investeringen die de nieuwe watermaatschappij in het Brusselse net wou gaan doen, voor een bedrag van 80 miljoen per jaar...

Niet geheel onbegrijpelijk dus dat de Vlaamse gemeenten niet langer bij Vivaqua wilden horen. Maar vertrekken uit die intercommunale bleek gemakkelijker gewenst dan gedaan. Tot hun ergernis stootten de 15 Vlaamse gemeenten op bijzonder zware financiële voorwaarden voor hun vertrek. Ze klaagden dit aan bij het Vlaams Parlement, wat resulteerde in een belangenconflict tussen het Vlaams en Brussels Gewest. Dat leidde uiteindelijk tot betere uittredingsvoorwaarden en een eerbaar compromis, waarbij het nieuwe Vivaqua nog maximum 18 jaar water mag leveren in Vlaams-Brabant.

Dat het conflict zo lang aansleepte, had mede te maken met een juridische actie van twee Brusselse gemeenten, Oudergem en Sint-Lambrechts Woluwe. Die verzetten zich tegen de uitstap van de Vlaamse gemeenten. Dat kan merkwaardig lijken, omdat het in Belgische logica toch niet abnormaal is dat materies als drinkwaterbeheer gewestelijk beheerd worden.

Het is hier dat het Brussels water interessante collaterale politieke bijwerkingen begint te vertonen. Want het was de burgemeesters van de twee rebellerende Brusselse gemeenten niet om dat water te doen. Ze behoren niet toevallig tot Défi, het vroegere FDF. En de burgervader van Sint-Lambrechts Woluwe, Olivier Maingain, is al decennia lang voorzitter van die partij. Hun enige motivatie was politiek, meer bepaald het redden van één van de grote mythes van de oprichters van het FDF: le grand Bruxelles, in het Vlaams: de Brusselse olievlek!

Maingain eiste met zijn gebruikelijke branie een onafhankelijk onderzoek, omdat  het uittreden van de Vlaamse gemeenten volgens hem Vivaqua zou benadelen. Hij had beter gewoon gezegd dat hij meer Vlaams geld wou voor Brusselse problemen. De Défi-afdelingen hadden in de gemeenteraden van de Rand groot alarm geslagen over wat zij een complot van het N-VA noemden om alle water in Vlaanderen Vlaams te houden. Maar zelfs in de faciliteitengemeenten waren ze niet gevolgd. Die waren het eens met de andere kritische Vlaamse gemeenten en wilden niet meer weten van verdere samenwerking met Vivaqua. Ze kozen openlijk om toe te treden tot een Vlaamse watermaatschappij. Dat gebrek aan solidarité francophone moet voor Olivier Maingain een ontluisterende schok geweest zijn.

Défi is de enige partij in dit land die de grenzen van het Brusselse Gewest en de taalgrens in vraag blijft stellen. In haar mythologie zijn de faciliteitengemeenten zowat het equivalent van de Palestijnse bezette gebieden, waarbij Vlaanderen als wreedaardige bezetter de rol van Israël speelt. Bij Défi is het niet toegelaten luidop iets anders te zeggen dan de officiële partijlijn: dat de Franstaligen in de Rand wensen toe te treden tot het Brusselse Gewest.

Als de Vivaqua-crisis één ding aantoont dan is het wel deze voor Défi pijnlijke constatering: het is niet omdat in de faciliteitengemeenten een meerderheid van Franstaligen woont, dat die bij het Brussels Gewest willen horen. Een ironische illustratie van de realiteit dat er geen draagvlak is voor de franskiljonse droom van een Brusselse uitbreiding. Franstaligen in de Rand wonen blijkbaar liever in Vlaanderen dan in Brussel.

Luckas Vander Taelen

De auteur schreef het boek 'Mijn Gedacht' uitgegeven bij Houtekiet