Interseksualiteit, no big deal! - Ann Brusseel
“Ik ben interseksueel en dat is no big deal.” Met die woorden doorbrak Vlaams topmodel Hanne Gaby Odiele onlangs het taboe over interseksualiteit tijdens een interview met USA Today. Met haar getuigenis in het Amerikaanse dagblad kreeg de Kortrijkse Odiele een enorme internationale weerklank. In het interview gaf ze toe een persoon met 'intersekse condities' te zijn. In het modewereldje is dit een bekentenis zonder weerga. Hanne wou het taboe doorbreken en sprak over de operaties die ze eerst als kind en dan al 18-jarige onderging om vrouw te worden. Ze werd immers geboren met zowel mannelijke als vrouwelijke eigenschappen.
In het verleden werden kinderen meestal zeer jong geopereerd. Wellicht ook vandaag nog. Ik neem aan dat artsen in eerste instantie altijd uitgaan van wat medisch noodzakelijk en verantwoord is. Maar feit is wel dat een aantal betrokkenen, die getuigden in verschillende media, met het gevoel zitten dat ze eerder om maatschappelijke redenen onder het mes terecht kwamen. De verantwoording luidt echter dat er iets in het lichaam zat dat daar niet hoorde. Blijkt dat men ook de verwarring bij de ouders wil wegnemen. Die wilden immers liefst zekerheid over het geslacht. De betrokken kinderen hadden over deze operaties bijgevolg geen inspraak.
Vooral dat stuitte ook Hanne tegen de borst: “Wat me persoonlijk het meest drijft, is dat ik hoop verandering te brengen in de manier waarop artsen met ons omgaan. Heel veel intersekse kinderen worden overhaast geopereerd, zonder dat ze er zelf iets over hebben te zeggen.”, zegt ze hierover. Dit is inderdaad niet meer van deze tijd. Daarom ben ik ervan overtuigd dat we vanuit het beleid navolging moeten geven aan de oproep van Hanne Gaby en anderen. Artsen kunnen anno 2017 wel het gesprek aangaan met ouders en kinderen. Die openheid moeten ze aan de dag leggen, ook wanneer dit voor ouders moeilijk of onaangenaam is. Als we vandaag in de opleiding van artsen zoveel aandacht besteden aan communicatie en empathie, dan is dat niet alleen om hen in staat te stellen te praten of ernstige ziektes of de dood, maar ook over intieme emoties en taboes.
Interseksualiteit als een medisch probleem zien dat operatief moet aangepakt worden, stamt uit de tijd waarin je een heteroseksuele man of vrouw moest zijn om als normaal aanzien te worden. Om een betere maatschappelijke aanvaarding van intersekse-personen een duwtje in de rug te geven, bevroeg ik de Vlaamse Minister van Gelijke Kansen, Liesbeth Homans, over de acties die we kunnen ondernemen. Deze gaf aan dat de problematiek ondertussen onderzocht wordt om het gebrek aan kennis over interseksualiteit op te vullen. Een stap in de juiste richting, we weten immers veel te weinig over dit thema. In Vlaanderen leeft het amper. Schattingen over het aandeel van intersekse personen in de bevolkingen variëren van 0,3 procent tot 1,7 procent, maar er is weinig onderzoek voorhanden.
Net als de minister kijk ik uit naar de resultaten van de studie. Wel vind ik dat we ondertussen wel het debat kunnen voeren over de rechten van intersekse-personen. Zo noemde Katrien Van Leirberghe in de krant De Morgen de woorden van Hanne niet enkel ‘baanbrekend’, maar voerde ze ook een pleidooi voor het maken van afspraken tussen artsen. Ik wil bij deze gelegenheid haar pleidooi steunen. Het is nooit te vroeg om te praten met een sector die zo’n immense impact heeft op het leven van een kwetsbaar mens. Ook op juridisch en administratief vlak is er veel werk aan de winkel. Zo is ook het geslacht op de identiteitskaart van intersekse-personen voorwerp van discussie. Terecht. Ook deze kwestie kunnen we vandaag al aanpakken: de juridische gevolgen kan men al in kaart brengen.
Het wetenschappelijk onderzoek zal veel nuttige gegevens opleveren, maar laten we al stappen vooruit zetten waar we kunnen. Voor mij is vrijheid van het individu, hoe jong ook, te fundamenteel om dit taboe te laten sluimeren. Mensen, met welke geslachtskenmerken ze ook geboren zijn, zijn vrij zich man te voelen, zich vrouw te voelen. Of net geen van beide of net allebei. Je bent vrij te zijn wie je bent en dat mag dan duidelijk zijn op je identiteitskaart.
Ann Brusseel
De auteur is Vlaams volksvertegenwoordiger en senator. Ze is lid van de Commissie Gelijke Kansen en voorzitster van OUT of the Blue, het lgbt-netwerk van Open Vld.
Links
