Wat betekenen die ‘praktijktesten’ nu concreet?

Gisteren keurden de meerderheidspartijen in het Vlaams Parlement een actieplan goed om systemisch racisme op de huur- en arbeidsmarkt aan te pakken. Links en extreem links schoten meteen in een kramp omdat er van individuele vervolging van verhuurders en werkgevers geen sprake is. Tegelijk schoot ook extreem rechts in een kramp en begon alvast met het drukken van een brochure om huisbazen en bedrijfsleiders te wapenen tegen een heksenjacht (VRTNWS 11/6/2020). Maar wat klopt hier nu van?

Desinformatie

Wat al zeker klopt, is dat zowel links als extreemrechts aan desinformatie doen. Op de facebookpagina van SP-A las ik bijvoorbeeld dat het uitblijven van praktijktesten, zoals ze nu al bestaan in Gent en Antwerpen, een gemiste kans is. Nochtans gaat de Vlaamse Regering exact doen wat er nu al in Antwerpen en Gent gebeurt: een groot wetenschappelijk onderzoek op sectorniveau.

Dat is een goede zaak, want wie een beleid wil uitstippelen, kan maar beter eerst de situatie onderzoeken en in kaart brengen. Daarom stelde onder meer de Stad Antwerpen in 2019 al een externe partner aan om de situatie in kaart te brengen voor bepaalde sectoren. Dus niet met individuele werkgevers of verhuurders. Dat is vanuit juridisch en ethisch perspectief maar goed ook! Waarom?

Transparante overheidscontrole

Het aantonen van discriminatie bij een individuele verhuurder of werkgever vergt meer dan één sollicitatie- of kennismakingsgesprek, want op basis van één weigering is discriminatie feitelijk, noch juridisch aangetoond. Praktisch is het dus onhaalbaar om honderden controleurs systematisch bij duizenden bedrijven een vals kennismakingsgesprek te laten voeren. Ethisch is dit overigens evenmin te verantwoorden. Overheidscontrole met juridische gevolgen dient transparant, openbaar en billijk te zijn, zoals dat hoort in een democratische rechtsstaat. Het laatste wat we willen is een soort Stasi die met spionnen en dubbelagenten overtreders opspoort en vervolgt. Dat zou niemand ten goede komen, ook mensen met een allochtone achtergrond niet.

Resultaat

Wat gebeurt er dan met de resultaten van het onderzoek? Op basis van de cijfers per sector, pleegt de overheid overleg. Samen met de sectorkoepels bekijkt ze hoe het probleem kan worden aangepakt. Sectoriële sensibilisering van bovenaf werkt omdat iedereen er belang bij heeft en omdat niemand zit te wachten op een imagoprobleem. Opnieuw een mooi staaltje van hoe verschillende krachten elkaar in een liberale democratie in evenwicht houden, ten voordele van het individu. Wat het Vlaams Parlement besliste, is een mooie stap in het streven naar gelijkwaardigheid.

Fake news met belastinggeld

Tot slot nog iets over de pamfletten van Filip De Winter en Anke Vandermeersch: de hardwerkende Vlaamse verhuurder hoeft zich dus helemaal niet te wapenen tegen een heksenjacht. En de hardwerkende Vlaamse ondernemer hoeft er nog minder voor te vrezen dat hij individueel vervolgd wordt omdat hij niet genoeg allochtone mensen aanwerft. De Vlaamse verhuurder en ondernemer zullen aangesproken worden door hun eigen beroepsverenigingen wanneer uit een wetenschappelijk onderzoek blijkt dat er in hun sector sprake is van (onopzettelijke) discriminatie. Vlaams Belang spendeert met dergelijke pamfletten alleen maar belastinggeld (partijdotaties) aan het verspreiden van valse informatie.

David Van Turnhout

Voorzitter Liberales