Politieke verantwoordelijkheid is dood, begraven en vergeten - David Van Turnhout

De afgelopen weken vloeide er heel wat inkt over de capriolen van een extreemrechtse terrorist die zich diep in de Limburgse bossen in ware Rambostijl zou schuilhouden. Om hem te vatten werd een troepenmacht uitgerold die we sinds de aanslagen van 22 maart 2016 niet meer hadden gezien. Even twijfelde ik of het voorval niet gewoon een voorwendsel was om het Limburgse Park Hoge Kempen te annexeren, maar vermits het al als nationaal park erkend is, moest ik deze denkpiste achter me laten. Dat liet me toe om me op de grond van de zaak de focussen.

Jurgen Conings, de terrorist van dienst, stond blijkbaar al een tijdje als gevaarlijk geregistreerd op de terroristenlijst van het OCAD. Met zijn extremistische contacten, zijn militaire achtergrond en zijn gewelddadige plannen, zou de militair niet malen om een burgerslachtoffer meer of minder. Puik werk van het OCAD, want de man bleek inderdaad zijn plannen in daden te gaan omzetten met de logistieke steun van … het Belgisch leger.

Ondanks zijn schimmige achtergrond en zijn officiële status van potentieel terrorist kon de man zich vrij bewegen in de wapendepots van defensie en had op die manier toegang tot zware oorlogswapens en -munitie. Raketwerpers en wapens die zo door een kogelvrije vest kunnen schieten, lagen hem blijkbaar gewoon voor het grijpen. Er heeft dus iemand zwaar heeft gefaald, maar tot mijn verbazing zie ik niemand de verantwoordelijkheid nemen voor deze levensgevaarlijke farce. Blijkbaar is er ook amper iemand die hiernaar vraagt. In plaats van naar de verantwoordelijke minister te wijzen, kwam er een actie op gang om de dolgedraaide militair te steunen. Hoe is zoiets in godsnaam mogelijk?

Voor mij is het antwoord op deze vraag duidelijk: politieke verantwoordelijkheid bestaat niet meer. Ze is dood, begraven en vergeten. In plaats van de eer aan zichzelf te houden, verwijt minister van Defensie, Ludivine Dedonder, haar voorganger deze situatie te hebben gecreëerd. Wat ze echter vergeet is dat zij vandaag de politieke verantwoordelijkheid voor deze portefeuille draagt en dat zij met andere woorden democratisch verantwoordelijk is voor wat er zich vandaag binnen haar bevoegdheid voordoet. Dat is de essentie van het ministerschap.

Ooit bestond dit besef nog wel. In 1998 nam Louis Tobback ontslag als minister van Binnenlandse Zaken nadat twee rijkswachters Semira Adamu hadden verstikt tijdens haar repatriëring. Datzelfde jaar nam Johan Vande Lanotte uit dezelfde functie ontslag na de ontsnapping van België’s meest gehate crimineel, Marc Dutroux. Ook minister van Justitie, Stefaan De Clerck nam toen zijn politieke verantwoordelijkheid. Hoewel zij niet verantwoordelijk waren voor de krakkemikkige basis waarop de werking van politie en gerecht waren gebouwd, namen zij wel hun verantwoordelijkheid voor de feiten die zich voordeden op dat moment. Zo hoort dat in een parlementaire democratie.

Maar in al die jaren is er veel veranderd. Voormalig minister van Justitie Geens, dacht er niet aan om ontslag te nemen na de moord op Julie Van Espen. Nochtans bleek uit een verslag van de Hoge Raad voor Justitie dat het gerecht in deze zaak zwaar had gefaald. Ook minister-president Jan Jambon nam geen politieke verantwoordelijkheid voor zijn leugens over dodelijk politiegeweld onder zijn voormalige bevoegdheid. Nochtans wegen deze feiten zwaar genoeg om zijn politieke integriteit en dus ook zijn functie als minister-president in twijfel te trekken.

Om het in de termen van minister Dedonder te stellen, zijn er anderen die de situatie van politieke onverantwoordelijkheid hebben gecreëerd. Maar misschien is het aan haar om dat te veranderen. Want als geen enkele minister nog aansprakelijk is, heeft dit systeem geen zin meer en wordt extreemrechts alleen maar groter. Met dank aan een socialistisch minister.

David Van Turnhout

Voorzitter Liberales