When they see us - Ava DuVernay
19 april 1989. In het New Yorkse Central Park wordt een jonge blanke vrouw verkracht en voor dood achtergelaten. Diezelfde avond schoppen zwarte jongeren uit Harlem wat keet in hetzelfde park. Politie en Justitie gaan angstvallig op zoek naar de dader van de verkrachting. Openbaar Aanklager Linda Fairstein moet en zal hem vatten nu de stad wel in de greep lijkt van criminaliteit. Vijf minderjarige jongeren die in het park waren, worden opgepakt en urenlang zonder advocaat of hun ouders ondervraagd. Na een uitputtingsstrijd en zware intimidatie leggen de onschuldige jongens bekentenissen af en verdwijnen meer dan tien jaar in de cel. Hun levens moeten nog beginnen, maar zijn dan eigenlijk al verwoest.
Dit is het trieste lot van de ‘Central Park Five’. Filmmaker Ava DuVernay vertelt in een beklijvende miniserie op Netflix hun verhaal. Het is een echte must see omdat de serie perfect in beeld brengt wat racial profiling juist betekent, hoe de politie haar boekje te buiten kan gaan, hoe regels en wetten kunnen worden misbruikt, hoe een volksjury kan worden beïnvloed, hoe de publieke opinie wordt opgehitst, hoe verwoestend een passage in de cel kan zijn en hoe moeilijk het is om opnieuw een leven op te bouwen buiten de gevangenismuren…
Deze serie grijpt je vanaf de eerste aflevering bij de keel. Een gevoel van ongeloof, opstandigheid en onrechtvaardigheid rolt over je. Hoe kan dit toch? Waarom doen agenten en advocaten hieraan mee, tegen beter weten in? Tegelijkertijd besef je heel goed dat dit vandaag nog kan gebeuren. Dat er ongetwijfeld vele mensen onschuldig in de cel zitten. Opmerkelijk is ook de rol van ene Donald Trump. Tijdens het proces van de Central Park Five plaatste hij een advertentie in de krant om de doodstraf opnieuw in te voeren voor hen. Volgens de maker DuVernay de eerste politieke daad van de huidige president.
When they see us toont elke liberaal hoe belangrijk een goed functionerende rechtsstaat is, hoe onkreukbaar politie en justitie moeten zijn, en bovenal: hoe cruciaal het vermoeden van onschuld is. Gelukkig voor Raymond, Kevin, Korey, Antron en Yusef bekent de echte dader in 2002 en worden ze gezuiverd.
Het is een serie met impact. Op de kijker. Maar ook op de maatschappij. Na de release in mei 2019 werd de voormalige openbaar aanklager Fairnstein gedumpt door haar uitgeverij. Elizabeth Lederer die optrad als de advocate van Justitie moest ontslag nemen als professor aan de Columbia Law School. Is gerechtigheid dan toch geschied? Het lijkt een pleistertje op het houten been van de vijf.
