'De eeuw van de vrouw' Liberales Boek 2018 – Claude Nijs
De eeuw van de vrouw. Hoe feminisme ook mannen bevrijdt werd door de Liberales-jury verkozen tot Liberales Boek 2018. De jury prijst Alexander De Croo voor het feit dat hij met 'De Eeuw van de Vrouw' feminisme als thema op de maatschappelijke en politieke agenda plaatst. In de afweging tussen thema’s wordt feminisme heden ten dage wat aan de kant geduwd, maar samen met Alexander De Croo ziet de jury feminisme als een van de belangrijkste werkthema’s om tot een meer liberale samenleving te komen. Feminisme en een daadwerkelijke gelijkheid tussen mannen en vrouwen bieden een sleutel om verschillende uitdagingen over de partijgrenzen heen met succes aan te pakken, en dit zowel lokaal als internationaal. Het boek is bovendien een moedige getuigenis waarbij de auteur zijn eigen vooroordelen en niet altijd even consequent gedrag niet onbesproken laat. Alexander De Croo zet de vooroordelen opzij en toont zich een ambitieuze feminist.
Naast De Eeuw van de Vrouw selecteerden we vier andere werken van auteurs die in 2018 de vinger aan de pols hielden van onze samenleving. In de selectie behielden we ook het oog voor de geschiedenis. In Thorbecke wil het. Biografie van een staatsman verhaalt Remieg Aerts ons over het leven, werk en de betekenis van Johan Rudolph Thorbecke (1798-1872), de Nederlandse staatsman en liberale politicus. Onderwijl verschaft Aerts ons ook inzicht in heel wat historische evoluties in het Nederland van de negentiende eeuw. Thorbecke, eerst als academicus en later als minister, speelde een beslissende rol in het denken over en het werken aan een nieuwe grondwet in de geest van het liberalisme. De gedetailleerde beschrijving van deze overgang biedt een interessante case over de worsteling waarmee negentiende-eeuwse politieke denkbeelden in de praktijk werden omgezet.
Merk op dat deze worsteling tussen theorie en praktijk uiteraard ook verder gaat in onze tijd. Een levensbeschouwing als het liberalisme is nooit af, en ook is het niet radicaal af te bakenen in een politiek programma want dan wordt het een vrijheid beknottende doctrine. Toch zou ik liberale politici aanraden in deze tijden ook niet te blijven hangen in een te wollig en vrijblijvend discours. Een wat strijdbaardere toon vinden, en vooral een wervend constructief verhaal met een positief toekomstbeeld dat ingaat tegen het dominante beeld dat angstig maakt en mensen op zichzelf doet terugtrekken, het blijft volgens mij de grootste uitdaging voor het liberalisme als het wil een vuist maken tegen agressieve en verdeeldheid zaaiende krachten in onze samenleving.
In Red de democratie stelt Manu Claeys, onder andere, de permanente electorale strijd aan de kaak die leidt tot voortdurende polarisatie en het onderscheiden van ‘winnaars’ en ‘verliezers’. Overtuigen doet Claeys vooral in het deel waarin hij wijst op de noodzaak van burgerinitiatieven. Manu Claeys is trouwens zelf een voorbeeld dat sterk geëngageerde burgers het verschil kunnen maken. De democratie redden is niet enkel een taak voor politici, ook de burger moet het als zijn taak/plicht stellen.
De titel doet het tegendeel vermoeden maar Marcel Ten Hooven geeft ons in De ontmanteling van de democratie toch hoop. De democratie is niets anders dan de kunst van het samenleven. Democratie is geen spel van ‘winnaars’ en ‘verliezers’, maar wel een spel dat compromissen vereist en navenant eerder traag verloopt, snelle oplossingen zijn een illusie. De mate van democratie in een land kan je volgens Ten Hooven ook afmeten aan de mate waarin iemand ‘anders’ kan zijn, zonder als vijand of bedreiging te worden gezien.
De consequent doordenkende Floris van den Berg namen we op in onze selectie met zijn De olijke atheïst. De militante filosoof argumenteert in dit werk uiteraard voor atheïsme maar ook voor de andere posities die hij houdt als vrijdenker, humanist, veganist, en niet te vergeten feminist; ze zijn de logische – maar daarom niet altijd even gemakkelijk in de praktijk te brengen – consequenties voor wie radicaal doordenkt.
Doordenken kan u met ons op de uitreikingsavond van het Liberales boek 2018 die we houden in samenwerking met Het Liberaal Archief/Liberas op donderdag 7 februari 2019 om 20h00 in het Liberaal Archief, Kramersplein 23 te Gent. We maken er opnieuw een avondvullend programma van want naast de huldiging houden we ook een debat tussen de progressieve atheïst Floris van den Berg (auteur van Groen Liberalisme) en de conservatieve moslim Othman El Hamouchi (auteur van Lastige Waarheden). Moderator is Koert Van Espen (kernlid van Liberales en voorzitter van het PKI). Daarna volgt een receptie.
Iedereen welkom en gratis toegang, maar omwille van praktische redenen wel verplicht inschrijven via info@liberales.be.
Claude Nijs
Voorzitter van Liberales