Trek een grens voor het te laat is - Ann Brusseel
Sinds de start van de ramadan vangt Jacky Goris, de algemeen directeur van de GO!-scholen in Brussel, zorgwekkende signalen op. Nog niet zo lang geleden namen kinderen van elf of twaalf jaar niet eens deel aan de ramadan, zegt hij – volgens de officiële islamvoorschriften zou dat ook niet nodig zijn. Maar sommige leerlingen zijn nu strenger voor zichzelf. Niet alleen schrappen ze eten en drinken tussen zonsopgang en zonsondergang, maar nemen ze ook andere, extreme houdingen aan. Sommigen willen niet meer zwemmen omdat de kans bestaat dat ze een slok water binnenkrijgen, of ze zien de muziekles als haram.
Deze opvallende en zorgwekkende evolutie is niet nieuw. Ook los van de ramadan laat de aanwezigheid van de islam in ons onderwijs zich steeds scherper voelen, niet alleen in Brussel. Talrijke getuigenissen zijn mij bekend van leerkrachten en directies, van Oostende tot in Noord-Limburg. Ze vertellen over leerlingen die religieuze redenen aanhalen om niet deel te nemen aan de lessen lichamelijke opvoeding of die weigeren muziek te beluisteren, bijvoorbeeld tijdens een les Frans of Engels. Ook gemengd zwemmen – of zwemles tout court – zien ze om religieuze redenen niet zitten, vooral meisjes. Niet alleen vanuit pedagogisch of moreel standpunt is dit verkeerd, het is ook onaanvaardbaar om veiligheidsredenen.
Dit is slechts een van de vele nadelen van het cultuurrelativisme waarvan meisjes het slachtoffer zijn. Helaas blijft de islamitische revolte niet beperkt tot sport en cultuureducatie, ook wetenschappen en maatschappelijke normen en waarden komen in het gedrang. Dan heb ik het over seksuele voorlichting en gezinsplanning, gendergelijkheid, vrije meningsuiting en respect voor alle geaardheden. Leerkrachten zijn zeer ongerust, sommigen al fatalistisch. Het is zonneklaar dat het werkveld het moeilijk heeft en dat de leraars steun nodig hebben vanuit de inrichtende machten en het onderwijsbeleid. Daarom pleit ik voor een begrenzing van voorkeursbehandelingen op religieuze gronden. Dit soort van godsdienstige eisen ondergraven alle andere regels en afspraken in de samenleving. Dat is nu al merkbaar in het onderwijs en op de werkvloer, denk maar aan het dispuut bij G4S over een receptioniste die een hoofddoek droeg (De Standaard 1 juni).
We zijn terechtgekomen op een hellend vlak, en om de foute redenen worden steeds meer toegevingen gedaan. Uiteraard ben ik een absolute voorstander van de vrijheid om de eigen religie te beleven. Maar we stellen vast dat bepaalde religieuze gebruiken niet te verzoenen zijn met de fundamenten van de vrije westerse samenleving. Zo is indoctrinatie van kinderen in bepaalde ‘Koranscholen’ niet verzoenbaar met de rechten van het kind. Ook volgens Jacky Goris zijn het niet de ouders, maar precies die fundamentalistische ‘Koranscholen’ die de leerlingen in hun handelen beïnvloeden. We hebben hier overigens geen enkele vorm van controle op.
Het is hoog tijd om komaf te maken met dit politiek correct gedoe. Wie op het terrein onaanvaardbare toestanden meemaakt, moet dat durven melden. Zelf heb ik al meermaals aan de alarmbel getrokken. Mijn bezorgdheid wordt door een klein aantal collega’s openlijk gedeeld, zoals – Patrick Dewael, Jean-Jacques De Gucht en Jo De Ro. Het stemt mij hoopvol dat het gemeenschapsonderwijs de stilte doorbreekt en de kwestie niet langer onder de mat veegt. Ook afgevaardigd bestuurder Raymonda Verdyck heeft laten weten dat respect hebben voor de religieuze overtuiging van leerlingen niet betekent dat examens of andere gemaakte afspraken op school vervallen. Daar draait het inderdaad om: afspraken in belang van het leerproces.
In het belang van het onderwijs en op de eerste plaats onze leerlingen is het nu onze plicht om te handelen. Ik ben het volmondig eens met Montasser AlDe’emeh: kinderen zijn er niet zelf op gekomen om niet langer te zwemmen of om muziek als des duivels te beschouwen. Overeenstemming tussen onze seculiere samenleving en een religieuze levenshouding is uiteraard mogelijk, op voorwaarde dat beleidsmakers de extremistische ideeën uit de scholen kunnen verbannen. Diversiteit heeft troeven, maar kent ook valkuilen. Wie die laatste niet wil zien, dreigt iedereen mee te sleuren in een lang conflict waar niemand beter van wordt.
De auteur is Vlaams volksvertegenwoordiger en senator (Open Vld).
Ann Brusseel
