Kreten van moord en foltering, zullen de Sultan niet wakker houden - David Van Turnhout
Er is nog hoop voor de wereld. In Chicago veroverde Lori Lightfoot als eerste, zwarte, openlijk homoseksuele vrouw de burgemeesterssjerp. Daarmee telt de VS vanaf mei 7 grote steden met een vrouw aan het hoofd. Haar overwinning geeft velen moed in harde politieke tijden, waarin Amerikanen meer dan ooit verdeeld zijn door een muur die niet eens fysiek tussen hen staat. Veel belangrijker dan Lightfoots afkomst, huidskleur of geaardheid is haar boodschap. In haar overwinningstoespraak nam ze het niet alleen op voor migranten en zwakkeren, maar legde ze ook de nadruk op onderwijs en ondernemen als motor voor de welvaart in haar stad. Lori Lightfoot wil vooruit met Chicago en streeft ernaar mensen te verbinden. Ze toont de rest van de wereld wat Amerika écht groot heeft gemaakt: openheid, vrijheid en kansen. In Brunei zou de kersverse burgemeester vandaag echter dood gestenigd worden, want daar is sinds gisteren de doodstraf van kracht op homoseksualiteit. In 2014 voerde de sultan er de sharia in. Vanaf 3 april 2019 wordt hij veel strenger toegepast. Wie seksuele handelingen stelt met iemand van hetzelfde geslacht, moet dat met zijn leven bekopen en komt op een gewelddadige manier aan zijn einde. Voor overspel geldt hetzelfde.
Met één pennenstreek katapulteerde Hassanal Bolkiah zijn onderdanen, zonder enige vorm van inspraak of verkiezingen weer naar de middeleeuwen. Want ook andere inbreuken op de sharia worden zwaar bestraft. Bij een eerste diefstal bijvoorbeeld, verlies je een hand. Bij de tweede een voet. Wie een minderjarige vertelt dat er naast de Islam ook andere godsdiensten bestaan, riskeert dan weer een publieke geseling. Het is maar een kleine greep uit de lange lijst onmenselijke wetten en straffen die er sinds kort gelden. Boeddhistische en christelijke minderheden lopen een reëel risico op vervolging. Beide bevolkingsgroepen ondergaan systematisch discriminatie en tegenwerking op alle niveaus.
De zwaarste misdaden begaat het staatshoofd gewoon zelf. Als rasecht dictator kondigde hij een mensonwaardige, islamitische wet af die regelrecht ingaat tegen alle mensenrechten. Maar waarom zou ons dat nog verbazen?
Wat zou Europa moeten doen?
Laat ons niet wegkijken van deze flagrante schendingen van de mensenrechten. Europa zou meteen moeten stoppen met het leveren van wapens. Vooral het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en de VS zorgen voor de militaire bevoorrading van het
In Brunei is de sultan staatshoofd en regeringsleider tegelijk. Een verkozen wetgevende macht bestaat er niet, en een parlement evenmin. Wie zich tot de sultan richt, doet dat met een verplichte openingszin: "Ik richt mij tot het stof onder de voeten van de meest verheven koning en schitterende heerser". Mensen zijn er overgeleverd aan de religieuze en spirituele waanzin van een schatrijke zeventiger die dankzij zijn grondstoffen aan niemand verantwoording hoeft af te leggen.
De EU won in 2012 de Nobelprijs voor de Vrede en moet deze rol als grondlegger van mensenrechten blijven waarmaken. Daartoe kan ze met onmiddellijke ingang Bruneise gezagsdragers de toegang tot haar grondgebied ontzeggen, hun Europese tegoeden en die van hun families en vennootschappen bevriezen en internationaal oproepen tot gelijkaardige sancties. Algemene economische sancties zullen alleen maar burgers treffen en zijn daarom veel minder aangewezen. Gezien de geopolitieke positie van Brunei zullen zwaardere sancties trouwens erg moeilijk te handhaven zijn.
Want hoewel het land bijna volledig omgeven wordt door buurland Maleisië, vaart het tegen de zin van heel wat andere Zuidoost-Aziatische landen een pro-Chinese koers en onderhoudt het uitstekende militaire banden met Singapore. Met China als grootste afnemer van zijn aardolie, kan de dictator op beide oren slapen. Kreten van moord, foltering, horror en afschuw zullen hem dus niet meteen wakker houden.
David Van Turnhout is communicatieconsulent en Kernlid van Liberales
deze tekst verscheen eerder op de VRT website