Voet bij stuk - Joseph Pearce

Joseph Pearce fileert de boekensector. Zowel uitgevers, redacteurs, schrijvers, recensenten, promotiemedewerkers, ‘journalisten’ van de rommelblaadjes maar ook van de zogenaamde ‘betere’ pers, en juryleden van literaire prijzen moeten het ontgelden. Uiteraard fictie, maar wie het boekenwereldje wat kent, beseft dat er heel wat waarheid in staat. Van uitgevers die uit zijn op snel winst maken, over schrijvers met hun nukken, tot recensenten die zichzelf beter wanen dan de auteur van het boek dat ze bespreken. Recensie door Dirk Verhofstadt.

Radicale gelijkheid? Geef mij maar echte vrijheid - Lieven Monserez

Wat stoort er mij dan aan “radicale gelijkheid”? Eigenlijk drie dingen. Ten eerste sta ik altijd sowieso argwanend tegenover denkrichtingen die de gelijkheid hoog in het vaandel voeren. Volgens hen is de enige weg die naar een ideale samenleving leidt, een route die gaat over het terugdringen van alle mogelijke vormen van ongelijkheid. Zij lijken er vanuit gaan dat gelijkheid altijd goed is en dat ongelijkheid altijd slecht is. Dit is niet mijn visie op gelijkheid en ongelijkheid.

De geschiedenis van de katharen - Michel Roquebert

‘De geschiedenis van de katharen is min of meer de geschiedenis van hun vervolging.’ Wie geen kippenvel van deze allereerste zin van het boek van Michel Roquebert (1928) krijgt heeft beslist een hart van steen. De Franse oud-journalist en historicus zwakt die onheilsboodschap evenwel onmiddellijk af. We moeten ons niet voorstellen, schrijft hij, dat de honderdjarige strijd er een van ononderbroken folteringen, brandstapels en levenslange opsluitingen was. Recensie door Joseph Pearce.

Het religieus opportunisme - Luckas Vander Taelen

Be.one noemt zich een radicale partij. Dat illustreerde Kaçar toen ze stelde dat de islam slachtoffer is van ‘religieuze ongelijkheid’. België is een land met een bijzonder grote godsdienstvrijheid. Maar elke aanhanger van een radicale religie kan het tegendeel beweren, omdat democratie iets anders is dan theocratie. Wat Kaçar bedoelde werd duidelijk toen ze zei dat een debat over onverdoofd slachten slechts mogelijk was als de Moslimexecutieve daartoe bereid was. Dat is een merkwaardige opvatting van godsdienstvrijheid.

Méér middelen om internationaal competitief te blijven - Walter Ysebaert

De uitdaging voor de toekomst van het hoger onderwijs en het onderzoek in Vlaanderen zal eruit bestaan een antwoord te bieden op de geformuleerde problemen, rekening houdend met de geschetste internationale evoluties, met de complexiteit en het karakter van ons financieringsmodel, met de institutionele belangen die spelen en met de budgettaire restricties. De ideeën die op dit moment worden verkondigd zijn interessant maar vormen slechts een druppel op een gloeiende plaat.

The Party - Sally Potter

Janet (Kristin Scott Thomas) is benoemd tot minister van gezondheidszorg, de kroon op haar politieke carrière. Om dat te vieren nodigt ze samen met haar man wat vrienden uit in hun huis in Londen. Wat een intiem diner had moeten worden, mondt uit in een opeenstapeling van pijnlijke onthullingen en confrontaties. Liefde, vriendschap, politieke overtuigingen: alle zekerheden in het leven staan plots op de helling en beschaving blijkt slechts een dun laagje vernis. Waar de avond begint met champagne, eindigt het met bloedvlekken op de vloer.

De redders van het Avondland - Paul van Gageldonk

Het rechtspopulisme in Duitsland, en wellicht ook in de rest van Europa,  is niet zomaar onder één noemer te vatten. Dit is meteen ook tegelijk de sterkte én zwakte van dit fenomeen. Ze spreken misschien veel mensen aan, maar ze gaan ten onder door onderlinge verdeeldheid. Typisch voor Duitsland wordt dit verhaal dan nog verder gecompliceerd door twee andere historische gebeurtenissen die minder spelen in andere Europese landen: enerzijds de al dan niet gelukte verwerking van het oorlogsverleden. Recensie door Mark Bienstman.

Tsjaikovskistraat 40 - Pieter Waterdrinker

Waterdrinker geeft er blijk van het leven in de Sovjet Unie goed te kennen. Al was het maar omdat hij uiteindelijk met een Russische trouwde. Het diapositief van deze vertelling is de Russische revolutie van 1917, de opkomst en ondergang van Lenin en niet te vergeten het wrede lot dat de laatste tsaar en zijn familie wachtte. Voortdurend springt Waterdrinker heen en weer tussen 1919, de actualiteit van vandaag en de decennia die aan vandaag vooraf gingen. Met Lenin als de grootste misdadiger die de mensheid ooit gekend heeft. Recensie door Enno Nuy.

Thomas Moore. Biografie - Peter Ackroyd

Wat deze biografie zo knap maakt is dat de auteur Mores reilen en zeilen inbedt in de tijdgeest, de maatschappij en het milieu waarin hij leefde. Ackroyd heeft ook een biografie van Londen geschreven en die kennis komt het boek zeer ten goede. Hij beschrijft op een geloofwaardige en aanstekelijke manier straten, gebouwen, kerken, rituelen, geplogenheden, vetes, intriges en culturele activiteiten waardoor je een samenleving (of beter de top ervan) voor je ogen ziet opdoemen. Recensie door Leo De Haes.

De Duitse oorlog - Nicholas Stargardt

Over de opvattingen en verwachtingen van de Duitse bevolking voor en tijdens de oorlog schreef de Duitse historicus Nicholas Stargardt het indrukwekkende boek De Duitse oorlog met als ondertitel De Tweede Wereldoorlog door de ogen van burgers en soldaten. Nieuw is dat de auteur de militaire ontwikkelingen duidt aan de hand van brieven, dagboeken, kranten en ooggetuigenverslagen, zowel van soldaten als gewone burgers, van christenen als Joden, van overtuigde nazi’s als tegenstanders van het regime. Recensie door Dirk Verhofstadt.

De residentie - Karen Andersen Brower

Nancy Reagan? Een kenau en een verwend nest, en o zo kieskeurig. Ronald, haar man, was dan weer een sympathieke knul. Sympathiek zijn ook de Obama’s, hoewel ze meer dan de Reagans op hun privacy zijn gesteld. Ook de Nixons waren vriendelijk, al gedroegen ze zich vaak formeel. Barbara Bush had een hart van goud. De ‘oude’ Bush was aardiger dan zijn zoon, George W. Bush. De Clintons? Ruziemakers die hun talrijke meningsverschillen royaal van scheldwoorden voorzagen. Recensie door Joseph Pearce.

When Science Encounters the Child - Beatty, Cahan & Grant (ed.)

De wetenschap is in wezen reductionistisch. Als de wetenschap het kind ontmoet, leidt dit onvermijdelijk tot karikaturen. Barbara Beatty, Emily D. Cahan en Julia Grant bundelden een collectie essays waarin de belangrijkste kindbeelden van het Amerika van de twintigste eeuw worden samengevat. Als de kinderen daaraan moeten beantwoorden resten hen aldus de auteurs nog slechts ‘flarden aan autonomie, misschien alleen maar omdat het kind in wezen onkenbaar is’. Recensie door Jelman Haaze.

Ik ben een man en ik voel me daar goed bij - David Van Turnhout

Genderneutraliteit waarbij elke uiting van een geslacht ongewenst is doet denken aan gendercommunisme en kan onmogelijk de oplossing zijn in een open en gezonde samenleving. Geslachten afschaffen of doodzwijgen (zoals sommigen voorstellen) gaat helemaal in tegen het liberaal principe om te kunnen zijn wie je wil. Laat ons geslachten toevoegen in plaats van mannen en vrouwen te laten inboeten. Laat ons situaties vermijden waarin mensen niet meer vrij zijn zich man of vrouw te voelen.

Jan Dumolyn slaakte in De Standaard een noodkreet over het Vlaamse systeem voor onderzoeksfinanciering. Dat was zeer herkenbaar: te lage kansen op financiering van goede ideeën, problematische werkdruk en welzijn, en ontmoediging van belangrijk maar risicovol, of interdisciplinair onderzoek. De nagel op de kop. Maar ook de economische effecten mogen niet onderschat worden: een te groot deel van de schaarse middelen dienen enkel en alleen om het rad van deze rat race gaande te houden.

Voorbij de polarisatie - Gert Jan Geling

Polarisatie hoort bij de politiek, en een beetje polarisatie is zeker niet verkeerd. Het is juist essentieel voor een gezond politiek systeem. Maar polarisatie kan ook te ver gaan. Wanneer de tegenstellingen tussen partijen zo groot en zo scherp worden, en de strijd zo hevig is, kan politieke polarisatie maatschappelijke polarisatie in de hand werken. Hiermee dreigt het politieke en maatschappelijke midden steeds verder uitgehold te worden doordat kiezers in navolging van partijen steeds verder opschuiven naar de flanken.

Onderwijs(be)middelen - Sara de Mulder

Les geven leer je niet aan de hand van een boek maar door effectief voor de klas te staan. Liefst een diverse klas met een heleboel alsjes en datjes, zodat de complexiteit van de job duidelijk is en blijft voor diegene die geacht wordt het personeel in die materie te ondersteunen en te versterken. Ik huiver bij de gedachte aan directeurs zonder pedagogisch inzicht en praktijkervaring, net zozeer als ik als liberaal huiver voor promoties louter op basis van anciënniteit, ambitie of vriendjespolitiek. 

The Insult - Ziad Doueiri

Libanon is een multicultureel land met verschillende godsdiensten, maar ook een land van immigranten. Naast de duizenden Syrische vluchtelingen die het land nu herbergt, nam het vroeger ook al grote aantallen Palestijnen op in vluchtelingenkampen. Een onbenullig incident tussen Toni, een Libanese christen, en Yasser, een Palestijnse vluchteling, leidt tot een zaak van nationaal belang, waarin de Libanese burgeroorlog een schaduw op de hedendaagse maatschappij werpt. 

De religieuze neutraliteit van onze staatsinstellingen - Paul Cliteur

Ik zag dit bordje ‘gebedsruimte voor vrouwen’ voor het eerst op 30 januari 2018 toen ik op zoek was naar het toilet, voorafgaand aan mijn college Grondslagen van de Rechtswetenschap voor de eerstejaars rechtenstudenten. Oh God, nu zie ik het met eigen ogen! staat. Ik wist dat het er moest zijn. Maar goed, erover lezen is toch iets anders dan het met eigen ogen zien. Hier hadden we dus zo’n grondslag van de rechtswetenschap, of liever gezegd de flagrante schending daarvan: de ondermijning van de openbare universiteit door een religieus privilege.

Op de valreep - Tom van Ewijk

Vele essays meanderen en van Ewijk neemt de tijd om zijn verhaal vorm te geven en ze zijn alle zonder uitzondering goed geschreven. En ofschoon de schrijver bij tijd en wijl cynisch dreigt te worden en sombert is hij toch altijd weer op zoek naar een uitweg uit die somberte. En hoewel hij constateert dat er weinig aanleiding is om al te vrolijk te worden van de menselijke soort ontgaat hem tegelijkertijd niet het individu, dat zo vaak wel degelijk aanleiding is tot vreugde, bewondering en liefde. Recensie door Enno Nuy.

Tegen de haat - Carolin Emcke

In dit boek, dat volkomen terecht de Vredesprijs van de Duitse Boekhandel heeft ontvangen, wordt haarfijn, maar tevens uiterst leesbaar en klaar een analyse gemaakt van de steeds verder oprukkende onverdraagzaamheid en haatgevoelens tegenover “die anderen”. Vooreerst beschrijft de auteur hoe wij, vertrekkende vanuit positieve en warme begrippen als liefde, hoop en bezorgdheid heel gemakkelijk, en zonder dat zulks ons initieel plan was, de brug kunnen leggen naar onverdraagzaamheid en zelfs haat.